Ustawodawca wprowadził do kodeksu spółek handlowych bardzo ciekawą oraz potencjalnie korzystną regulację, pozwalającą na wypłatę wspólnikom spółki wynagrodzenia, niezależnego od należnej im dywidendy.
Przy tym, Kodeks spółek handlowych nie wprowadza żadnego rodzaju ograniczeń co do potencjalnych czynności jakie mogą być wykonywane przez wspólnika spółki na jej rzecz. Ważne jedynie aby wykonywane były one w powtarzających się odstępach czasu.
W niniejszej publikacji przybliżymy Ci problematykę powtarzających się świadczeń niepieniężnych wspólników na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spis treści
Obowiązek określenia powtarzających się świadczeń niepieniężnych w umowie spółki z o.o.
Zgodnie z art. 176 kodeksu spółek handlowych, jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń.
W sytuacji gdy wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, chcą wykonywać powtarzające się świadczenia niepieniężne na rzecz spółki, w której posiadają udziały, w pierwszej kolejności muszą zadbać, aby odpowiednie zapisy zostały wprowadzone do umowy spółki.
W tym celu konieczne będzie zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego. Nie ma również przeszkód aby powtarzalne świadczenia niepieniężne zostały wprowadzone przy zmianie umowy spółki, przy czym zmiana taka musi zostać dokonana również przy udziale notariusza.
Równocześnie, nie ma możliwości, aby wspólnicy chcący wprowadzić świadczenia niepieniężne do umowy ich spółki, skorzystali w tym zakresie z wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym S24.
Decydując się na wprowadzenie w danej spółce, powtarzających świadczeń niepieniężnych wspólnika, w jej umowie należy określić rodzaj oraz zakres świadczeń, do których spełnienia zobowiązuje się wspólnik, a także ich częstotliwość – a redakcja wprowadzonych postanowień nie może powodować wątpliwości.
Wobec tego, przygotowując zapisy związane z powtarzającymi się świadczeniami niepieniężnymi wspólników, warto rozważyć skorzystania z pomocy profesjonalisty, będącego adwokatem lub radcą prawnym, zajmującym się prawem spółek.
Powtarzalność świadczeń
Zgodnie z regulacją kodeksu spółek handlowych, świadczenia niepieniężne wspólnika spółki muszą być powtarzalne, co odnosi się do ich periodyczności. Tym samym, nie mogą być to świadczenia niepieniężne, które są wykonywane ciągle, bądź które mają zostać wykonane jedynie jeden raz, czy też jedynie kilka z góry określonych razy.
Przymiotem powtarzających się świadczeń niepieniężnych jest fakt, że muszą być one wykonywane przez dłuższy czas, w określonych w umowie spółki odstępach czasu – na przykład raz w miesiącu, raz w kwartale, raz w roku.
Wypłata wynagrodzenia
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wynagrodzenie wspólnika za powtarzalne świadczenia niepieniężne wykonywane na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Co więcej, wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie.
Na podstawie obowiązującej regulacji, należy podkreślić, że świadczenia niepieniężne wspólników nie mogą być świadczeniami nieodpłatnymi. Oznacza to, że każdorazowo, w sytuacji gdy wspólnik spółki został w jej umowie zobowiązany wykonywać świadczenia niepieniężne na jej rzecz, musi on za nie otrzymać wynagrodzenie.
Jednocześnie, wynagrodzenie z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie musi być określone ściśle w umowie spółki. Nie ma przeszkód, aby kwestia ta znalazła się w odrębnym porozumieniu zawartym między spółką a danym wspólnikiem.
Co ważne, wynagrodzenie dla wspólnika za świadczenia niepieniężne wykonywane na podstawie umowy spółki, powinno być wynagrodzeniem rynkowym, a co za tym idzie nie może ono przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie.
Na co jeszcze należy zwrócić uwagę?
Istnieje jeszcze kilka kwestii, na które warto zwrócić uwagę poddając pod rozwagę powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólnika spółki z o.o. Kwestiami tymi będą m.in. kwestia zawarcia dodatkowych umów, opodatkowanie podatkiem VAT wynagrodzenia, jak również długość trwania obowiązku.
Dodatkowa umowa
W przypadku gdy w umowie danej spółki, określone zostanie zobowiązanie wspólnika do wykonywania danych świadczeń niepieniężnych, spółka nie powinna zawierać ze wspólnikiem jakiejkolwiek dodatkowej umowy, na przykład umowy zlecenia, umowy o dzieło czy też umowy o świadczenie usług.
Zawarcie takich umów, może podać w wątpliwość, czy uzyskane przez wspólnika dochody, stanowią dochody wynikający ze świadczeń niepieniężnych czy też są związane z daną umową, bądź działalnością gospodarczą wspólnika. Kwestia ta, wpływa natomiast na różne zasady opodatkowania.
Podatek VAT
Co więcej, wynagrodzenie wypłacane wspólnikowi, zasadniczo nie jest objęte obowiązkiem opodatkowania podatkiem VAT, przy czym w pewnych wypadkach wypłata wynagrodzenia może wiązać się z objęciem go podatkiem od towarów i usług.
Z doskonałym przykładem, sytuacji w której dojdzie opodatkowania wynagrodzenia należnego wspólnikowi, będzie wykonywanie przez niego świadczenia polegającego na doradztwie na jej rzecz.
Czas trwania obowiązku
Warto także zaznaczyć, że jeśli w umowa spółki nie wskazuje do kiedy dany wspólnik spółki zobowiązany jest do wykonanie na jej rzecz określonych świadczeń niepieniężnych, przyjmuje się że obowiązek taki jest bezterminowy.
Wobec tego, wygaśnie on w związku z dokonaniem zmiany umowy spółki, bądź z chwilą wykreślenia spółki z Krajowego Rejestru Sądowego.
Wygaśnięcie zobowiązania
Zobowiązanie do wykonywania określonych świadczeń niepieniężnych wygasa:
- wraz ze zbyciem udziałów, z którymi związane są dane świadczenia powtarzające się, przy czym obowiązek ich wykonania przechodzi w takim wypadku na nabywcę udziałów;
- w przypadkach określonych w umowie spółki;
- w związku ze zmianą umowy spółki.
Pamiętaj, że w przypadku zbycia udziału bądź udziałów wspólnika zobowiązanego do powtarzalnych świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki, ich zbycie może nastąpić tylko i wyłącznie za zgodą spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Co więcej, jak już wskazaliśmy, na zasadach ogólnych, zbycie udziału wspólnika zobowiązanego do świadczeń niepieniężnych, przechodzi na nabywcę udziału. Jest tak ponieważ, obowiązek ten jest związany z danym udziałem a nie z osobą, która została do nich zobowiązana w umowie spółki.
Wskazać zatem należy, że świadczenia niepieniężne nie mają charakteru osobistego. Jednak może zdarzyć się tak, że nabywca udziałów nie będzie w stanie sprostać spełnieniu danych świadczeń, na przykład z uwagi na jego umiejętności, czy profil jego działalności.
W takim wypadku, można jednak zmienić umowę spółki jeszcze przed zbyciem udziałów, co wydaje się być najlepszym i najbardziej racjonalnym rozwiązaniem przy zaistnieniu wskazanych okoliczności.
Powtarzające się świadczenia a podatki
Instytucja powtarzalnych świadczeń niepieniężnych, może być bardzo korzystnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców – w szczególności biorąc pod uwagę, że wynagrodzenie wspólnika za wykonanie wskazanych świadczeń jest mu wypłacane nawet gdy ze sprawozdania finansowego wynika, że spółka nie wykazuje zysku.
Wynagrodzenie wspólnika, należne mu w związku z wykonaniem określonych świadczeń niepieniężnych, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł.
Wobec tego, wspólnik zobowiązany do świadczeń powinien rozliczyć się z otrzymanego wynagrodzenia w zeznaniu rocznym, które podlega opodatkowaniu na tzw. zasadach ogólnych – według skali podatkowej. W związku z tym, na spółce nie będzie spoczywał obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
W związku z odpłatnością, wykonania przez wspólników świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki, w przypadku braku wypłaty wynagrodzenia po stronie spółki powstanie przychód podatkowy.
Natomiast, kiedy dojdzie do wypłaty wynagrodzenia, spółka będzie mogła zaliczyć wskazaną wypłatę do kosztów uzyskania przychodów – pod warunkiem ich należytego udokumentowania. Należy także brać pod uwagę, przepisy dotyczące ukrytej dywidendy.
Świadczenia niepieniężne a ZUS
W obecnym stanie prawnym, wynagrodzenie wypłacane wspólnikom spółki z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie stanowi podstawy do naliczania zarówno składek na ubezpieczenia społeczne, jak również składki zdrowotnej.
Oferta Kancelarii – powtarzające się świadczenia niepieniężne
Chciałbyś wystąpić z wnioskiem o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w związku z chęcią wprowadzenia świadczeń niepieniężnych? A może zastanawiasz się czy określone przez Ciebie wynagrodzenie wspólnika to wynagrodzenie rynkowe?
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii w tym zakresie oraz z naszą ofertę usług świadczonych online na naszej Platformie Obsługi Prawnej i Podatkowej Online.
