Henryk Reyman

---

Życiorys

Służba wojskowa

Henryk Reyman przyszedł na świat w Krakowie, gdzie dorastał w rodzinie Władysława, który był urzędnikiem pocztowym, oraz Franciszki z Czernych. Stopień starszego brata miał Jana, również piłkarza. Po zakończeniu nauki w III Gimnazjum im. Sobieskiego w Krakowie, wstąpił do armii austriackiej podczas I wojny światowej. Po szczegółowym przeszkoleniu został wysłany na front włoski, gdzie zacięcie uczestniczył w walkach od 1 marca 1915 aż do końca grudnia 1916, a następnie od stycznia 1917 do września 1918. Jego heroizm w działaniach wojennych doprowadził do jego dwukrotnego odniesienia ran oraz awansu na podporucznika dnia 1 kwietnia 1917.

W listopadzie 1918 roku, po rozwiązaniu armii austro-węgierskiej, został włączony do Wojska Polskiego w stopniu podporucznika. W początkach 1919 roku przydzielono go do 3 Pułku Piechoty, gdzie brał aktywny udział w walkach polsko-ukraińskich, szczególnie w obronie Lwowa i Przemyśla, a następnie asystował przy przygotowaniach do I powstania śląskiego. Podczas akcji plebiscytowej w rejonie Spisza i Orawy w grudniu 1919 roku, Reyman awansował na porucznika.

Dzięki aktywności w wojnie polsko-bolszewickiej, Reyman walczył w szeregach 20 Pułku Piechoty, a podawano, iż był czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, co jednak nie znalazło potwierdzenia w Rocznikach Oficerskich z lat 1923-1939. Po ukończeniu czteromiesięcznego kursu w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie w 1921, wziął udział w III powstaniu śląskim. 3 maja 1922 roku był weryfikowany na stanowisku porucznika, a jego oddziałem był, nadal, 20 Pułk Piechoty.

W kolejnych latach, poczynając od listopada 1924 roku, został przydzielony do Oddziału Wyszkolenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V. Po szeregu przeniesień i awansach na kapitana (1926) oraz majora (1936), przed wybuchem drugiej wojny światowej był dowódcą I batalionu 37 pułku piechoty z Kutna. W bitwie nad Bzurą 20 września 1939 roku odniósł rany, a jako jeniec trafił do szpitala w Rawie Mazowieckiej. Z powodu wyroku sądowego wydanego przez władze hitlerowskie, ukrywał się najpierw w Krakowie, a potem w majątku Tarnowskich w Dzikowie.

Kariera sportowa

Od 1910 do 1933 roku Reyman aktywnie występował w Wiśle Kraków, w której barwach zdobył w latach 1927-1934 aż 109 goli w lidze, co czyni go jedną z wybitniejszych postaci w historii klubu. Jako kapitan reprezentacji Polski, wziął udział w igrzyskach olimpijskich w 1924 roku odbywających się w Paryżu. Jego wpływy na rozwój piłki nożnej w Polsce były znaczące, a jego zawołanie „Orły, do boju!” stało się symbolem polskiej drużyny.

Reyman odgrywał istotną rolę w Polskim Związku Piłki Nożnej, gdzie był członkiem honorowym oraz kapitanem związkowym aż do 30 sierpnia 1947 roku. Jego zaangażowanie w aktywności sportowe nie zakończyło się z końcem kariery na boisku; od kwietnia 1945 roku wziął udział w reaktywacji PZPN, a jego działalność rozciągała się również na lokalny poziom, w tym w Krakowskim Okręgowym Związku Piłki Nożnej, w którego był wiceprezesem.

W swoim dorobku posiadał dwa mistrzostwa Polski z Wisłą w latach 1927 i 1928, a także dwukrotne tytuły króla strzelców w sezonach 1925 i 1927. Jako reprezentant kraju, wystąpił w dziewięciu meczach. Osobistym osiągnięciem pozostaje rekord z 1927 roku, kiedy strzelił 37 goli w jednym sezonie oraz stał się pierwszym zawodnikiem, który zdobył pięć bramek w jednym meczu (w konfrontacji z Warszawianką).

Po zakończeniu swojego bogatego życia, Henryk Reyman został złożony na wieczny spoczynek na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze 26-płd-po lewej Sroczyńskich.

Rodzina

Henryk Reyman był mężem Lidią, z domu Dudek; ich związek formalizowano w 1936 roku. W rodzinie Reymana miały miejsce tragiczne wydarzenia, ponieważ jego dwaj bracia zostali uwięzieni w KL Auschwitz. W 1941 roku tam zmarł Stefan, podczas gdy Jan zdołał przeżyć obozową gehennę. Co więcej, młodsza siostra Henryka, Zofia, po mężu Tomaszewska, z narażeniem życia ukrywała Żydów. W 2007 roku doceniono jej odwagę, przyznając jej tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.

Ordery i odznaczenia

Henryk Reyman, jako postać o znaczeniu w historii, został uhonorowany różnymi medalami oraz odznaczeniami za swoje zasługi. Oto lista wyróżnień, które zdobył w ciągu swojego życia:

• złoty Krzyż Zasługi przyznany w 1938 roku,
• medal Niepodległości, otrzymany 9 listopada 1933 roku,
• srebrny Krzyż Zasługi, który został mu nadany 10 listopada 1928 roku,
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, przyznany w 1931 roku,
• medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• oficer Orderu Korony Rumunii w Rumunii.

Upamiętnienie

Warto wiedzieć, że od 1972 roku jedna z ulic w Krakowie nosi imię Henryka Reymana, a jej lokalizacja znajduje się w pobliżu stadionu Wisły. Z daną datą 2006 związana jest inauguracja Stadionu Miejskiego w Kutnie, który również uhonorowano jego imieniem. Następnie, 23 stycznia 2008 roku, krakowscy radni podjęli decyzję, aby stadion Wisły Kraków dodać to zaszczytne imię do swojej nazwy.

W czerwcu 2009 roku w Krakowie powstała Akademia Piłkarska 21 im. Henryka Reymana, założona przez Mirosława Szymkowiaka, Marka Koniecznego i Tomasza Frankowskiego. Wynikiem zainteresowania tą postacią jest również fakt, że został uwieczniony na obrazie autorstwa Vlastimila Hofmana.

---

Oceń: Henryk Reyman

---