Wanda Dubieńska


Wanda Dubieńska, znana z rodzinnego nazwiska Nowak, to postać niezwykle istotna dla polskiego sportu. Urodziła się 12 czerwca 1895 roku w Krakowie, a swoje życie zakończyła 28 listopada 1968 roku w malowniczej Rząsce.

Była nie tylko pierwszą polską olimpijką, ale także osobą, która zasłynęła jako mistrzyni Polski w różnych dyscyplinach. Jej osiągnięcia w szermierce, tenisie i biegach narciarskich odzwierciedlają wszechstronność i determinację, którą wykazywała przez całą swoją karierę sportową.

Życiorys

Wanda Dubieńska była utalentowaną osobą, która zdobyła uznanie w różnych dziedzinach. Urodziła się w rodzinie z bogatym dziedzictwem akademickim. Jej ojciec, Julian Ignacy Nowak, był mikrobiologiem i profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, który później pełnił funkcję premiera Rzeczypospolitej Polskiej. Matka Zofia z Wężowiczów również miała istotny wpływ na kształtowanie syna. Ukończyła studia w dziedzinie muzykologii oraz weterynarii, co podkreśla jej wszechstronność. Warta zaznaczenia jest również jej obecność na dziełach wybitnych artystów, takich jak Stanisław Wyspiański oraz Jacek Malczewski. Dubieńska miała okazję grać na fortepianie w duecie z Ignacym Paderewskim, co stawia ją w gronie znaczących artystów epoki.

Szermierka i olimpiada

Wanda była pionierką w swojej dyscyplinie, jako pierwsza polska zawodniczka reprezentująca nasz kraj na igrzyskach olimpijskich w Antwerpii w 1920 roku. Niestety, z powodu trwającej wtedy wojny polsko-bolszewickiej, nie mogła w nich uczestniczyć. Dopiero na igrzyskach w Paryżu (1924) spróbowała swoich sił w florecie, niestety kończąc swój udział na etapie eliminacji. Pomimo tego, osiągnęła wiele sukcesów w polskiej szermierce, zdobywając tytuł wicemistrzyni w 1928 roku oraz mistrzyni w 1929 roku.

Tenis ziemny

Dubieńska również odnosiła sukcesy w tenisie ziemnym, zdobywając tytuł mistrzyni Polski w grze pojedynczej w 1928 roku, pokonując w emocjonującym finale młodą Jadwigę Jędrzejowską. Jej kariera tenisowa nie była jednak pozbawiona wyzwań, gdyż w iluś finałach, odbywających się w latach 1921, 1922, 1926, 1927, 1930, 1932 i 1933, przegrywała z Jędrzejowską. Z relacji Jędrzejowskiej wynika, że relacje między tymi dwiema utalentowanymi zawodniczkami były napięte, Dubieńska unikała wspólnych treningów, a także sprzeciwiała się przyjęciu młodszej rywalki do klubu.

Narciarstwo

Oprócz tenisa, w latach dwudziestych XX wieku, Dubieńska błyszczała również na narciarskich trasach. W 1924 roku zdobyła tytuł mistrzyni Polski w biegu narciarskim na 8 km. Dodatkowo, w 1929 roku zdołała osiągnąć wyróżniające 7. miejsce na międzynarodowych zawodach FIS, w których brało udział 23 zawodniczki.

II wojna światowa

W czasie II wojny światowej Dubieńska mieszkała w Krakowie. Pracowała wówczas w wytwórni surowic i szczepionek „Sero”. Do września 1940 roku była zatrudniona jako laborantka w Szpitalu św. Łazarza. W latach 1942-1944 pełniła funkcję stenotypistki i maszynistki w fabryce armatur w Łagiewnikach. Podjęła decyzję o podpisaniu volkslisty, co doprowadziło do jej osadzenia w obozie pracy po zakończeniu konfliktu.

Dalsze losy

Po opuszczeniu obozu pracy, Dubieńska osiedliła się w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie kontynuowała pracę jako weterynarz. Od listopada 1948 roku do grudnia 1951 roku pracowała w sanatoriach na terenie Jaworza, Połczyna-Zdroju, Iwonicza oraz Rymanowa-Zdroju. W lutym 1952 roku powróciła na stałe do Gorzowa. W 1964 roku zdobyła tytuł doktora nauk weterynaryjnych, a do 1967 roku pracowała w Wojewódzkim Zakładzie Higieny Weterynaryjnej. Zmarła w 1968 roku i została pochowana na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jej małżeństwo z Józefem Dubieńskim, zawarte przed 1924 rokiem, zakończyło się rozwodem, po którym mąż osiedlił się w Izraelu.

Przypisy

  1. M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
  2. Znana sportsmenka skazana na 3 lata więzienia. „Trybuna Dolnośląska”, s. 3, 09.05.1947 r.
  3. a b c d e Wryk 2015, s. 204.
  4. a b Wryk 2015, s. 203.
  5. a b Wryk 2015, s. 202.

Oceń: Wanda Dubieńska

Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:15