Zdzisław „Lubomir” Harlender, urodzony 15 czerwca 1898 w Krakowie, był wybitnym pilotem, żołnierzem oraz publicystą. Jego życie zakończyło się tragicznie 11 września 1939 roku w Warszawie. Harlender był nie tylko wojskowym, ale również pisarzem politycznym, a jego działania i teksty miały wpływ na kształtowanie się myśli narodowej w Polsce. Był synem Stanisława, a jego prace pozostają istotnym elementem w kontekście historii.
Harlender stał się znamiennym przedstawicielem narodowego nurtu polskiego neopogaństwa, co dodatkowo podkreśla jego unikalne miejsce na mapie intelektualnej Polski okresu międzywojennego. Jego dziedzictwo w dziedzinie literatury i myśli politycznej przetrwało, stając się inspiracją dla przyszłych pokoleń.
Życiorys
„Zdał maturę w Wyższej Szkole Realnej w Tarnowie w 1917 roku. W tym samym okresie został powołany do armii Austro-Węgier. Rok później uczestniczył w obronie Lwowa, gdzie odniósł rany. Po czasie rekonwalescencji, w 1919 roku zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego, do II Grupy Lotniczej z siedzibą w Krakowie. Ukończył Niższą Szkołę Pilotów w lutym 1920 roku, a podczas szkolenia zajmował się ochroną lotniska polowego i pełnił funkcję obserwatora w lotach.
Następnie, po zakończeniu kursu, kontynuował naukę w Wyższej Szkole Pilotów w Ławicy. Po demobilizacji w maju 1921 roku, postanowił rozpocząć studia. W 1922 roku ukończył Państwową Szkołę Handlową we Lwowie, a także cztery semestry w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Jego kariera zawodowa obejmowała pracę jako nauczyciel oraz dziennikarz. W 1932 roku przeszedł szkolenie w SPR Piech w Zambrowie, a w 1934 roku został mianowany podporucznikiem piechoty.
Do roku 1939 napisał pięć książek oraz broszur, z czego dwie miały charakter ekonomiczny, jedna dotyczyła wspomnień z czasów wojny, a ostatnia, zatytułowana Polski dynamizm polityczny, przedstawiała wizję rozwiązania problemu żydowskiego w Polsce poprzez emigrację. W swoim dziele Czciciele Dadźbóg Swarożyca zaprezentował koncepcję przedchrześcijańskiej Słowiańszczyzny, a także swoją nadzieję na jej odrodzenie w przyszłości. Jego poglądy były niezależne od wielu innych grup narodowych i neopogańskich – był zarówno nacjonalistą, jak i neopoganinem, lecz nie identyfikował się z endecją ani z Zadrugą, nie miał żadnych powiązań z kręgiem „Demiurga”.
W 1939 roku został zmobilizowany do Wojska Polskiego. Zginął w Warszawie 11 września 1939 roku. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A25-5-29).
Twórczość
Zdzisław Harlender zyskał uznanie dzięki swojej różnorodnej twórczości, która obejmuje wiele ważnych publikacji. Wśród nich można wyróżnić:
- manipulowaną walutę wewnętrzną i pieniądz do wypłat międzynarodowych, Warszawa 1933,
- na podniebnych szlakach. (Zakochani w maszynach), Warszawa 1935,
- walutę o ustalonej sile nabywczej, Warszawa 1935,
- czcicieli Dadźbóg Swarożyca, Warszawa 1937,
- polski dynamizm polityczny: praca dyskusyjna, Warszawa 1939.
Przypisy
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 25.11.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Witold Krzyżanowski | Karol Łużniak | Małgorzata Wassermann | Wiktor Skołyszewski | Wojciech Waśniowski | Jerzy Moszyński | Liliana Sonik | Paweł Klimowicz | Jan Englisch | Michał Drzewiecki | Zofia Radzikowska | Józef Góralczyk | Janusz Mikuła | Stanisław Łepkowski | Józef Weyers | Piotr Komornicki | Stanisław Wosiński (lekarz) | Wojciech Pęgiel | Janusz Lisak | Marek MartinekOceń: Zdzisław Harlender