Łagiewniki (Kraków)

Dzielnice

Łagiewniki to niezwykle ważny obszar w Krakowie, zaliczający się do Dzielnicy IX Łagiewniki-Borek Fałęcki, umiejscowionej w południowej części tego pięknego miasta. W tej lokalizacji przeważa niska zabudowa jednorodzinna, co nadaje jej przytulny charakter. Łagiewniki są znane przede wszystkim z sanktuarium Bożego Miłosierdzia, które przyciąga pielgrzymów z całego świata.

Warto zauważyć, że to właśnie w tym miejscu pielgrzymowali papieże tacy jak Jan Paweł II, Benedykt XVI oraz Franciszek, co podkreśla rangę Łagiewnik jako miejsca duchowego i kulturowego. Na terenie dzielnicy znajduje się kościół Parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, obok którego można dostrzec kilka zabytkowych kapliczek oraz pomników. Niezwykle ważnym punktem jest także przystanek kolejowy Kraków Łagiewniki, na którym od 2006 do 2009 roku zatrzymywał się Pociąg Papieski.

W maju 2009 roku, na terenie byłych Krakowskich Zakładów Sodowych „Solvay”, rozpoczęła się budowa Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się”. Tereny, znane jako Białe Morza, znajdują się między rzeką Wilgą a linią kolejową prowadzącą w stronę Zakopanego. Inicjatywa budowy centrum zrodziła się z pomysłu kard. Stanisława Dziwisza, który przeznaczył na ten cel honoraria z książki oraz filmu pt. Świadectwo. Dodatkowe fundusze na budowę zostały pozyskane od wiernych, co ilustruje zaangażowanie społeczności lokalnej w ten niezwykły projekt.

W Łagiewnikach znajdują się również placówki oświatowe oraz wychowawcze. Wśród nich warto wymienić:

  • Szkoła Podstawowa nr 56 im. Tadeusza Rejtana,
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących i Przemysłu Skórzanego im. Jana Kilińskiego,
  • Ośrodek Szkolno-Wychowawczy oraz Szkoła Podstawowa nr 165 dla dzieci z afazją,
  • Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy im. Świętej Siostry Faustyny Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, zajmujący się resocjalizacją dziewcząt.

Obszar Łagiewnik graniczy z Borkiem Fałęckim, Bonarką, osiedlem Cegielniana oraz osiedlem Wola Duchacka Zachód, co czyni go miejscem o wyjątkowej strukturze społecznej i kulturowej. Łagiewniki łączą w sobie zarówno tradycję, jak i nowoczesność, co sprawia, że są istotnym elementem krakowskiego krajobrazu.

Historia

W średniowieczu Łagiewniki były integralną częścią polskiego rycerstwa. Osada, która powstała w 1373 roku, przyjęła swoją nazwę od słowa łagiewnik, co odnosi się do rzemiosła takiego jak bednarstwo, słodownictwo, piwowarstwo oraz miodosytnictwo, wskazując na charakterystyczne zajęcia mieszkańców. W drugiej połowie XV wieku władzę w tym rejonie przejął kasztelan krakowski, który zainicjował budowę folwarku. Na jego miejscu, na przełomie XVI wieku, powstał dwór kasztelański.

W XVI wieku wieś królewska była usytuowana w powiecie szczyrzyckim, w obrębie województwa krakowskiego, stając się częścią klucza myślenickiego, co zapewniało kasztelanom wsparcie finansowe. Głównymi źródłami utrzymania lokalnej społeczności do XVIII wieku były handel mięsem, sianem oraz słomą z dworem królewskim. Warto dodać, że w Łagiewnikach istniała kiedyś również papiernia.

Po I rozbiorze Polski, osada przeszła w ręce prywatne, pozostając niewielką jednostką osadniczą aż do XVIII wieku. Dopiero odkrycie złóż iłów łupkowych oraz gipsu na przełomie XIX i XX wieku uzyskało nowy impuls do rozwoju, przekształcając tę okolicę w istotny okręg przemysłowy w Krakowie. Powstały młyny, piekarnie oraz cegielnie, co znacząco wpłynęło na lokalną gospodarkę.

Dzisiejsza ulica Zakopiańska, niegdyś pełniąca rolę traktu cesarskiego łączącego Wiedeń z Lwowem, wkrótce zyskała nową funkcję. Kilkadziesiąt lat później, powstał także trakt kolejowy z przystankiem znajdującym się w niegdysiejszym Borku (obecnie znanym jako Łagiewniki), którego budowa miała miejsce w 1910 roku. W okresie międzywojennym powstały przedsiębiorstwa takie jak Łagiewnicka Fabryka Armatur oraz Fabryka Mebli S. Mannego. W tym czasie zrealizowano także linię tramwajową, która łączyła podmiejskie aglomeracje z innymi dzielnicami Krakowa.

W 1941 roku Łagiewniki, wraz z Borkiem Fałęckim, weszły w skład miasta Krakowa. Na przełomie lat 1889–1893, przy obecnej ul. Siostry Faustyny, wzniesiono klasztor Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, co stało się istotnym elementem lokalnej architektury i życia religijnego.

Przypisy

  1. Rozpoczęto budowę Centrum Jana Pawła II. Dziennik Polski, 07.05.2009 r. [dostęp 07.05.2009 r.]
  2. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku; Cz. 1, Mapy, Warszawa 2008 r.
  3. Władysław Pałucki, Studia nad uposażeniem urzędników ziemskich w Koronie do schyłku XVI wieku, Warszawa 1962 r.

Oceń: Łagiewniki (Kraków)

★★★★★
Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:23