Borek Fałęcki

Dzielnice

Borek Fałęcki to niezwykły obszar w Krakowie, usytuowany w ramach Dzielnicy IX Łagiewniki-Borek Fałęcki. Ten obszar usytuowany jest w południowej części miasta, w granicach historycznego obszaru Podgórza.

Borek Fałęcki wyróżnia się charakterystycznym układem zabudowy, która jest zróżnicowana i nierównomiernie rozmieszczona w tej lokalizacji. W tym obszarze znajdują się przede wszystkim pięciokondygnacyjne bloki, zbudowane na jedenastym piętrze, a także mniejsza, podłużna zabudowa o wysokości trzech kondygnacji. W niedalekiej odległości można dostrzec również domy jednorodzinne, które nadają tej przestrzeni wyjątkowego charakteru.

Warto wspomnieć, iż w przeszłości, w końcu XVI wieku, Borek Fałęcki był wsią prestymonialną kapituły katedralnej krakowskiej, należącą do powiatu szczyrzyckiego w ówczesnym województwie krakowskim. Ta historia nadaje temu miejscu głębszą wartość kulturową i historyczną.

Położenie

„Borek Fałęcki to obszar, który usytuowany jest na peryferiach miasta Krakowa. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w tej lokalizacji jest Kościół pw. Matki Boskiej Zwycięskiej, zlokalizowany na szczycie Góry Borkowskiej, przy ulicy Zakopiańskiej.

Okolice te podzielone są na cztery części przez ulice Jugowicką, Zawiłą oraz Zakopiańską. Południowy zachód to obszar, gdzie znajdują się osiedla domków jednorodzinnych, znane jako Kliny Borkowskie. Na południowym wschodzie zauważalne jest osiedle domków, które nosi nazwę Jugowice.

Pod względem administracyjnym, obie te lokalizacje są częścią Dzielnicy X. Na północnym zachodzie Borku Fałęckiego możemy znaleźć osiedla z blokami oraz domkami jednorodzinnymi. Z kolei po drugiej stronie ulicy Zakopiańskiej zlokalizowane jest Krakowskie Centrum Handlowe Zakopianka, gdzie dostępny jest kompleks takich sklepów jak Carrefour, Castorama oraz wiele mniejszych marketów, głównie budowlanych.

Historia

„W czasach przed rozbiorami, Borek Fałęcki był częścią parafii św. Jakuba, zlokalizowanej na Kazimierzu. Od 1934 roku, aż do zakończenia II wojny światowej, istniała tu zbiorowa gmina, znana jako Borek Fałęcki. Na początku, osiedle składało się z tzw. Osiedla Pięciodomków oraz sporadycznie rozmieszczonej zabudowy. W okresie hitlerowskiej okupacji, w Zakładach Sodowych Solvay pracował jako robotnik późniejszy papież, Karol Wojtyła. W 1950 roku, do Borku Fałęckiego doprowadzono linię tramwajową, co znacząco wpłynęło na rozwój tej lokalizacji.

W tym samym okresie rozpoczęła się budowa bloków wielorodzinnych, która zakończyła się w 1955 roku. W sumie powstało 18 bloków, w tym 4 jednopiętrowe oraz 14 dwupiętrowych. Mieszkańcami tych budynków byli przede wszystkim pracownicy takich instytucji jak Solvay, Kabel, Armatura, Instytut Odlewnictwa, nowohucki kombinatu, a także przedstawiciele Sądu, Prokuratury oraz sektora szkolnictwa i wielu innych zakładów pracy z Krakowa.

W roku 1961 zlikwidowano przedszkole zakonne, a jego budynek został przekazany Szkole Podstawowej nr 49. Dyrektor szkoły, decydując się na wykorzystanie obiektu dla klas pierwszych, później wycofał się z tej decyzji, co doprowadziło do opustoszenia budynku, który wkrótce popadł w ruinę. W latach osiemdziesiątych w obiekcie tym mieściła się administracja osiedla. W 1997 roku, Borek Fałęcki odwiedził Jan Paweł II, mając możliwość spotkania z tamtejszymi mieszkańcami na terenie dawnej fabryki, w której pracował.”

Infrastruktura

W okolicy Borku Fałęckiego istnieje wiele interesujących miejsc i obiektów, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Oferują one różnorodne możliwości spędzania wolnego czasu oraz korzystania z lokalnych usług. Oto niektóre z nich:

  • Biblioteka Publiczna – ul. Żywiecka,
  • Camping i Basen przy Ośrodku Wypoczynkowym Krakowianka – ul. Żywiecka Boczna (basen nieczynny),
  • Cmentarz parafialny Borek Fałęcki – ul. Zawiła,
  • Centrum Aktywnego Wypoczynku przy ulicy Żywieckiej,
  • Centrum Handlowe Zakopianka przy ulicy Zakopiańskiej,
  • Centrum Sztuki Współczesnej Solvay – ul. Zakopiańska 62,
  • Dom Samotnej Matki i Dziecka – ul. Żywiecka,
  • Dwór Ziobrowskich,
  • Kaplica św. Teresy – ul. Goryczkowa,
  • Kino Cinema City przy ulicy Zakopiańskiej,
  • Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Krakowie – ul. Zakopiańska,
  • Klub Sportowy Armatura,
  • Klub Sportowy Borek – ul. Żywiecka,
  • Park Solvay,
  • Pętla tramwajowa i autobusowa,
  • Place zabaw (największy jest Park Jordanowski) w Parku Solvay,
  • Przedszkole – ul. Żywiecka,
  • Publiczny i Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – ul. Niemcewicza 7,
  • Rynek Fałęcki,
  • Solvay Park (Galeria),
  • Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 6 im. Jana Pawła II – ul. Niecała 8,
  • Stacja paliwowa (przy Zakopiańskiej),
  • Szkoła Podstawowa nr 49 im. Juliana Ursyna Niemcewicza – ul. Montwiłła Mireckiego 29,
  • Targowisko (przy pętli),
  • Urząd Pocztowy – ul. Zakopiańska 97.

Te obiekty stanowią nie tylko część infrastruktury Borku Fałęckiego, ale również świadczą o różnorodności usług i atrakcji, jakie są dostępne dla lokalnej społeczności oraz odwiedzających ten rejon Krakowa.

Komunikacja

W Borku Fałęckim znajduje się istotny węzeł komunikacyjny, obejmujący zarówno pętlę tramwajową, jak i autobusową MPK, która zapewnia połączenia z różnymi południowymi osiedlami Krakowa, takimi jak Kobierzyna, Sidziny, Soboniowic, oraz Swoszowic. Sprawia to, że komunikacja w tej części miasta jest niezwykle efektywna.

Oprócz lokalnych połączeń, pętla obsługuje również kursy do miejscowości znajdujących się na południe od Krakowa. Wśród nich można wymienić takie miejscowości jak Libertowa, Mogilany, Skawiny, Świątnik Górnych, Wieliczki oraz Wrząsowice. Dodatkowo, funkcjonują również autobusy, które udają się do innych miast, takich jak Wadowice, Zakopane, Spytkowice, Chorzów oraz Myślenice.

Przypisy

  1. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008 r. s. 101.
  2. Jan Paweł II: Dar i Tajemnica. W pięćdziesiątą rocznicę moich święceń kapłańskich. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM, 2005 r.
  3. V. Levi, Z dalekiego kraju, na podstawie scenariusza A. Kijowskiego i J.J. Szczepańskiego do filmu K. Zanussiego Z dalekiego kraju, wstęp Przygoda z Papieżem – K. Zanussi, posłowie Dziennik „Z dalekiego kraju” – T. Sobolewski, Kraków: Wydawnictwo m, 1993 r.

Oceń: Borek Fałęcki

★★★★★
Średnia ocena:4.74 Liczba ocen:21