Artur Józef Nowakowski


Artur Józef Nowakowski, znany również jako Józef Nowakowski oraz pod inicjałami A. J. Nowak, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego teatru. Urodził się około 1850 roku w Krakowie, gdzie zapewne jego pierwsze kroki na scenie były związane z lokalnymi inicjatywami artystycznymi.

Jego kariera zawodowa obejmowała nie tylko grę aktorską, ale również śpiew operetkowy, co czyniło go wszechstronnie uzdolnionym artystą. Nowakowski był również dyrektorem teatrów w mniejszych miejscowościach, co miało istotne znaczenie dla rozwijającej się kultury teatralnej w Polsce.

Życie Artura Józefa Nowakowskiego zakończyło się 11 marca 1895 roku w Lublinie, gdzie zmarł, pozostawiając po sobie ślad w postaci swoich osiągnięć artystycznych oraz wpływu na rozwój teatrów prowincjonalnych.

Kariera aktorska

Artur Józef Nowakowski, uzdolniony aktor, swoje pierwsze kroki na scenie stawiał w krakowskim teatrze w latach 1870–1874. Wkrótce po tym zaangażował się w teatr lwowski w sezonie 1874/1875, a następnie występował na deskach teatru poznańskiego w 1876 roku. Jego kariera obejmowała również prace w zespołach teatrów prowincjonalnych, gdzie zdobywał cenne doświadczenie i aplauz publiczności.

Wśród znanych grup, w których występował, można wymienić Piotra Woźniakowskiego (1872), Juliana Grabińskiego (sezony 1876/1877 oraz 1885), Kazimierza Filleborna (1877/1878), Anastazego Trapszy (1879), Bolesława Kremskiego i Hipolita Wójcickiego (1879), a także Józefa Teksla w latach 1885–1886. Współpracował również z Karolem Hoffmanem i Józefem Głodowskim w latach 1887–1888.

Również w latach 1888–1889 występował u Lucjana Dobrzańskiego i Jana Reckiego, stając się jednym z prominentnych aktorów warszawskich teatrów ogródkowych takich jak „Alhambra”, „Tivoli”, „Antokol”, „Arkadia”, „Eldorado” oraz „Belle Vue”.

Wielokrotnie wcielał się w różnorodne postacie, zdobywając uznanie publiczności dzięki swoim rolom. Wśród jego znaczących wystąpień znalazły się m.in.: Artura Lecoutelliera w „Panu notariuszu”, Tadeusza Starży w „Emigracji chłopskiej”, Gustawa w „Ślubach panieńskich”, Genia w „Panu Damazym”, a także Fogga oraz Passepartout w „Podróży naokoło Ziemi”. Pojawił się również jako Wiórek w „Gałganduchu”, Hrabia Ponicki w „Żydach”, Menelaus w „Pięknej Helenie”, Kalchas w tej samej sztuce oraz Major w „Nitouche” i Mikado w „Mikado”. Jego wszechstronność oraz talent aktorski z pewnością przyczyniły się do rozwoju polskiego teatru w tamtym okresie.

Zarządzanie zespołami teatralnymi.

Artur Józef Nowakowski był postacią, która w znaczący sposób wpłynęła na rozwój teatralny w Polsce. W 1881 roku zainaugurował swoją działalność, zakładając pierwszy zespół, który działał w miastach takich jak Przemyśl, Stanisławów i Kołomyja.

W latach 1882–1883 współpracował z Aleksandrem Myszkowskim, prowadząc wspólnie zespół teatralny, który zyskiwał popularność w takich miejscowościach jak Lublin, Radom, Nałęczów oraz Kielce. Niestety, zespół ten został rozwiązany w Kielcach, co stanowiło koniec pewnego etapu ich działalności.

Jednakże, po krótkim czasie przerwy, duet Myszkowski-Nowakowski postanowił wznowić swoją działalność. W latach 1883–1884 zespół z powodzeniem występował w Piotrkowie oraz Busku, kontynuując swoją misję artystyczną i przyciągając publiczność, co świadczy o ich determinacji i pasji do teatru.

Twórczość

W 1894 roku Artur Józef Nowakowski zyskał uznanie poprzez publikację cyklu artykułów zatytułowanego „Sylwetki teatralne”. Teksty te ukazały się w „Gazecie Lubelskiej” i były sygnowane jego pseudonimem, Mikado.

W jego dorobku literackim znajduje się również opowiadanie, które wnikliwie opisuje życie teatrów provincialnych. Nosi ono tytuł „Córka Kamizoli”.

Przypisy

  1. Aleksander Myszkowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 06.04.2023 r.]
  2. Teresa Brzechffa, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 06.04.2023 r.]
  3. Myszkowski Aleksander Ignacy, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 470.
  4. a b c d Nowakowski Artur Józef, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 486.

Oceń: Artur Józef Nowakowski

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:11