Piotr Woźniakowski

---

Życiorys

Piotr Woźniakowski zadebiutował w 1850 roku w Krakowie, występując w teatrze krakowskim. Już rok później do swojego teatru prowincjonalnego zaangażował go Tomasz Borkowski. W latach 1851–1852 występowali m.in. w Stanisławowie, Tarnopolu oraz Czerniowcach, co otworzyło przed nim nowe możliwości artystyczne.

W 1854 roku Witalis Smochowski zaprosił go do teatru lwowskiego, gdzie Woźniakowski grał aż do odejścia Smochowskiego w roku 1863/64. Po tym okresie, wspólnie z teatrem prowincjonalnym prowadzonego przez Lucjana Eisenbach-Ortyńskiego, udał się do Czerniowiec, kontynuując swoją teatralną karierę.

W maju 1864 roku artysta zorganizował własny zespół teatralny, z którym przez dwa lata objeżdżał Galicję, spektakularnie występując w takich miejscowościach jak Zaleszczyki, Kołomyja, Tarnopol, Brzeżany, Złoczów, Sambor, Stryj, Rzeszów, Przemyśl, Czerniowce oraz Brody. Zimą 1866 roku zagrali na scenach w Jarosławiu oraz w trupie Konstantego Łobojki w Przeworsku.

Dzięki determinacji, w maju 1867 roku udało mu się zorganizować kolejny zespół, z którym wędrował po całej Galicji aż do roku 1878, odwiedzając znaczną ilość miast, w tym Tarnopol, Przemyśl, Rzeszów, Tarnów, Brody oraz Stanisławów. Zima 1878 roku była dla niego czasem rozwiązania zespołu, a następnie występowania w grupie teatralnej Leona Stępowskiego w Tarnowie. Tam przejął prowadzenie teatru i rozpoczął działalność w Wieliczce.

Do 1881 roku, po wystąpieniu w teatrze Juliana Grabińskiego, skupił się na prezentowaniu sztuk w Bochni, Mościskach, Cieszynie, Nowym Sączu oraz Grybowie, a latem grał w krynickim teatrze z Webersfeldem. Jesień 1881 roku przyniosła mu występy w Rzeszowie. Na początku lat 80. Woźniakowski grał także u Józefy Zipser-Piaseckiej, a później powrócił do współpracy z Grabińskim, kierując własnym zespołem w Galicji, gdzie odbywał tournée do takich miejsc jak Rzeszów, Tarnów, Seret, Złoczów, Sokołów Małopolski oraz Sędziszów.

W 1890 roku Woźniakowski, oskarżany o śmierć w 1887 roku według Edwarda Webersfelda, grał jeszcze na początku roku w Sędziszowie, a tak naprawdę zmarł dopiero w marcu w Dębicy. Po jego śmierci, teatr do 1893 roku prowadziła jego żona, Bronisława Woźniakowska, która powierzyła reżyserię Władysławowi Kicińskiemu. Ostatnie lata życia Bronisławy, aż do 1912 roku, spędziła w towarzystwie Gabrieli Zapolskiej, gdzie pełniła rolę przyjaciółki oraz zarządczyni domowej.

Recepcja teatralna

Piotr Woźniakowski zajmuje ważne miejsce w dziejach teatru, a jego działalność bardziej związana była z pełnieniem funkcji dyrektora teatrów w mniejszych miejscowościach, oraz jako reżyser i organizator życia kulturalnego w Galicji, niż jako aktor. Był to człowiek pełen pasji i zaangażowania.

Gabriela Zapolska, znana polska dramatopisarka, opisała go w taki sposób: „człowiek ten swój genialny talent, wiedzę, zapał, inteligencję, swój majątek włożył w scenę prowincjonalną, na której uczył, kształcił, formował artystów […]. Ja sama to, co umiem najlepszego, zawdzięczam Woźniakowskiemu”. Słowa te podkreślają wpływ, jaki odegrał w kształtowaniu młodych talentów teatralnych.

Webersfeld dodał, że Woźniakowski „stworzył osobną species aktorów czysto prowincjonalnych, którzy zasilali przez trzy dziesiątki lat wędrowne teatry”. Jego wkład w teatr był nieoceniony. Dzięki jego wysiłkom, prowincjonalne sceny nabrały życia i stały się ważnym miejscem dla rozwoju sztuki teatralnej.

---

Oceń: Piotr Woźniakowski

---