Kościół Chrystusa Króla w Krakowie (Przegorzały)


Kościół Chrystusa Króla to majestatyczna świątynia rzymskokatolicka, która pełni zarówno funkcje parafialne, jak i konwentualne, będąc zgromadzeniem jezuitów. Znajduje się on w urokliwej dzielnicy VII Krakowa, na ulicy Zaskale 1, w malowniczych okolicach Przegorzałów.

Ta wyjątkowa lokalizacja przyciąga nie tylko mieszkańców, ale również turystów, którzy doceniają zarówno architekturę kościoła, jak i jego znaczenie w lokalnej społeczności. Kościół ten jest symbolem ducha jezuitów oraz ich zaangażowania w życie religijne i kulturalne regionu.

Historia

W Przegorzałach, niegdyś podkrakowskiej wsi, krakowscy jezuici dokonali zakupu posiadłości w 1888 roku, aby stworzyć tam miejsce do wypoczynku. Już w 1890 roku przystąpiono do rozbudowy willi oraz do budowy pierwszej kaplicy. Prace te zlecono architektowi Stanisławowi Krzyżanowskiemu.

W kolejnych latach, w 1949 roku, rozpoczęto intensywne prace nad rozbudową kaplicy, którą zaprojektował i wykonał Władysław Stupnicki. W ważnym momencie, gdy komunistyczne władze rozważały odebranie jezuitom ich domu, kardynał Adam Sapieha 16 kwietnia 1950 roku erygował parafię w Przegorzałach. W ten sposób kaplica zakonna zyskała status kościoła parafialnego dla mieszkańców Bielan oraz Przegorzał.

Aby upiększyć ołtarz nowo odnowionej kaplicy, w 1952 roku dr Maria Spiss ofiarowała olejny obraz autorstwa Józefa Unierzyskiego. Obraz ten zdobił główny ołtarz kaplicy aż do 1967 roku.

Rok 1967 przyniósł ze sobą kolejną przebudowę kaplicy, która była już trzecią tego typu. Autorem projektu stał się artysta plastyk Wiktor Ostrzołek. Z jego ręki pochodzą również witraże w oknach, które ilustrują sceny zarówno ze Starego, jak i Nowego Testamentu, takie jak: Ukrzyżowanie, Ostatnia Wieczerza, Ofiara Izaaka, Ofiara Melchizedeka oraz Ofiara Abla.

Na przestrzeni lat przeprowadzono czwartą rozbudowę oraz modernizację świątyni w latach 1970–1973, w oparciu o projekt autorstwa Wojciecha Pietraszewskiego.

Wystrój kościoła

Ostateczny wygląd oraz wystrój kościoła w Przegorzałach są dziełem lokalnych artystów, małżeństwa Heleny i Romana Husarskich, a także ich córki Joanny Husarskiej-Chmielarz i jej męża Adama. Wśród ich prac znajdują się ceramiczne stacje drogi krzyżowej, które przyjmują formę fryzu umieszczonego na ścianach wewnętrznych świątyni. Dodatkowo, wprowadzili oni do dekoracji zewnętrznej niezwykłe mozaiki: „Modlitwa w Ogrójcu” zdobiąca fasadę kościoła oraz przedstawienia „Zwiastowania” i „Sądu Ostatecznego” umieszczone na bocznych elewacjach.

Husarscy są również twórcami majestatycznego posągu Chrystusa, który pierwotnie miał składać się z dwóch elementów. Element stały stanowiłby base i ciało Jezusa, a poszczególne głowy wymieniane byłyby w zależności od okresu liturgicznego. W tym celu przygotowano trzy różne głowy, z różnymi ekspresjami twarzy. W praktyce jednak, częsta zmiana tej części posągu okazała się zbyt trudna, dlatego w kościele na stałe pozostał pomnik Chrystusa Zwycięskiego, który miał być wystawiany jedynie w okresie wielkanocnym. Dwie pozostałe głowy, jedna z nich znajduje się w klasztorze, a druga pozostaje na terenie posiadłości Husarskich.

Sam kościół to niewielka, prostokątna świątynia z płaskim stropem, która ulokowana jest pomiędzy budynkami klasztoru jezuitów. Niestety, jej architektura pozostaje niewidoczna z sąsiedniej ulicy, a fasada zwrócona jest w stronę stoku wzgórza. O znaczeniu tego miejsca świadczy jedynie krzyż misyjny, który stoi tuż obok budynku.

Przypisy

  1. a b c d e Przegorzały [online], krakowniezalezny.pl [dostęp 17.09.2018 r.] 
  2. a b c Profesor na ambonie Gość krakowski 2007 nr 47 z 22.11.2007 r. s. VIII [dostęp 17.09.2018 r.]

Oceń: Kościół Chrystusa Króla w Krakowie (Przegorzały)

Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:9