Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie (Zwierzyniec)


Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie, znajdująca się w malowniczej dzielnicy Zwierzyniec, to parafia rzymskokatolicka, która ma swoje korzenie w archidiecezji krakowskiej. Należy ona do dekanatu Kraków-Salwator, a jej siedziba mieści się w Olszanicy przy ulicy Korzeniaka.

Ten urokliwy kościół stanowi ważny punkt dla lokalnej społeczności, zapewniając duchowe wsparcie oraz organizując różnorodne działania religijne. W historycznym kontekście, parafia odgrywa znaczącą rolę w życiu kulturowym i społecznym mieszkańców Krakowa.

Historia parafii

Historia parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie rozpoczyna się 1 lipca 1938 roku, kiedy to, na mocy dekretu ks. kardynała Adama Stefana Sapiehy (Curia Metropolitalna Cracoviensis – L3894/38), parafia w Krakowie-Olszanicy została wydzielona z parafii Najświętszego Salwatora. Decyzje te wprowadziły znaczące zmiany w strukturze parafialnej regionu, wprowadzając nową wspólnotę religijną.

W dniu 3 sierpnia 1938 roku, parafia została powierzona Zakonowi Kapucynów, co otworzyło nowy rozdział w jej historii. Generał zakonu wyraził zgodę na przejęcie parafii 7 września 1938 roku. Na mocy tej decyzji, pierwszym proboszczem wyznaczono o. Felicjana Piskora, który z zaangażowaniem prowadził wspólnotę w modlitwie oraz działalności duszpasterskiej.

Zasięg parafii

Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie, z jej rozległym zasięgiem, obejmuje liczne ulice w swojej okolicy.

Oto lista ulic, które wchodzą w skład tej parafialnej wspólnoty:

  • amazonek,
  • becka,
  • głogowiec,
  • insurekcji kościuszkowskiej,
  • jagiłka,
  • jantarowa,
  • korzeniaka,
  • kosmowskiej,
  • leśmiana,
  • majówny,
  • na borach,
  • nad źródłem,
  • na polankach,
  • olszanicka,
  • podkamyk,
  • pod szańcami,
  • porzecze,
  • powstania styczniowego,
  • raczkiewicza,
  • rzepichy nry parzyste 6-30,
  • stryjeńskiej,
  • wyżgi.

Wspólnoty parafialne

W parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie, znanej także jako Zwierzyniec, funkcjonuje szereg dynamicznych wspólnot, które różnorodnymi działaniami przyczyniają się do życia duchowego i społecznego.

  • Rada duszpasterska,
  • Służba Liturgiczna Ołtarza,
  • Róże Żywego Różańca,
  • Franciszkański Zakon Świeckich,
  • Droga Neokatechumenalna,
  • Schola,
  • Parafialny Klub Honorowych Dawców Krwi „Krwinka”.

Każda z wymienionych grup ma na celu wspieranie wspólnoty oraz rozwijanie duchowej jedności wśród parafian.

Organy

Pierwszym instrumentem, który miał zaszczyt ofiarować dźwięki w tej pięknej świątyni, był 4-głosowy pozytyw. Został on zbudowany w 1849 roku przez znanego rzemieślnika Johanna Strossa z Preszowa. Instrument ten pierwotnie zainstalowano w klasztorze klarysek w Starym Sączu, gdzie służył na chórze zakonnym. Dyspozycja tego instrumentu została szczegółowo przedstawiona w tabeli 1.

Instrukcja
1. Flauto major 8 Fuß
2. Spiel Flöt 8 Fuß
3. Prinzipal 4 Fuß
4. Flauto amabilis 4 Fuß

W 1928 roku ów instrument opuścił wspomnianą lokalizację, przenosząc się do kościoła w Olszanicy. Tam jednak jego stan systematycznie się pogarszał. Wkrótce stał się zniszczony i rozstrojony, co skłoniło dalsze działania. W rezultacie, w 1940 roku do świątyni przywieziono fisharmonię z klasztoru kapucyńskiego przy ul. Loretańskiej w Krakowie, która miała pełnić funkcję tymczasowego instrumentu w okresie, gdy pozytyw był nieaktywny. Warto zaznaczyć, że fisharmonia została uruchomiona dopiero w 1957 roku.

W międzyczasie instrument ten znajdował się na drewnianym chórze muzycznym i nie posiadał dmuchawy elektrycznej. W latach 1965–1967 zrealizowano nowy murowany chór muzyczny, jednak nie umieszczono na nim starego pozytywu, co stanowiło ważny krok w kierunku modernizacji.

Nowe organy, które stanowią obecny instrument, zostały zamówione w 1974 roku u renomowanej firmy Ryszarda Plenikowskiego i Józefa Adamczyka z Kartuz. Odrzucono niestety ofertę innego zakładu rzemieślniczego, prowadzonego przez Józefa Bułę z pobliskiej dzielnicy Mydlniki, z powodu ograniczeń budżetowych. W 1975 roku jeden z zakonników, dostrzegając potrzebę poprawy jakości instrumentu, nabył w Niemczech Zachodnich silnik elektryczny oraz nowe mieszki, które miały być bardziej wytrzymałe niż te produkowane w Polsce. Montaż nowych organów rozpoczął się w połowie 1977 roku, a ich uroczyste pobłogosławienie miało miejsce 7 sierpnia 1977 roku, co było radosnym wydarzeniem dla parafii. Uroczystość prowadził ówczesny prowincjał, ojciec Gracjan Majka, a koncert inaugurujący wykonał Mieczysław Tuleja.

Instrument przeszedł różne prace konserwatorskie w latach 1995 (przy współpracy z firmą Andrzeja Buły z Mydlnik), 2014 (z pomocą Krzysztofa Ostrowskiego oraz Alberta Kunza) oraz 2016 (przy wsparciu firmy Adama Olejnika z Głogusza). W 2018 roku zainstalowano nową dmuchawę elektryczną, co znacząco poprawiło funkcjonalność organów.

Warto również dodać, że szafa organowa znajduje się w bocznej części chóru muzycznego. Instrument jest dobrze wyposażony, w tym w wiatrownice stożkowe. W prospekcie istnieją piszczałki głosu Pryncypał 8′ z sekcji I manuału, a pozostałe głosy są rozmieszczone na wiatrownicach, które są ustawione prostopadle względem prospektu. Powietrze do dwóch miechów pływakowych jest dostarczane dzięki nowoczesnej dmuchawie elektrycznej oraz nożnej dźwigni do kalikowania, co zapewnia stabilne i trwałe działanie instrumentu.

Manuał I, C-a3Manuał II, C-a3Pedał, C-f1
1. Pryncypał 8’5. Krytyk 8’10. Subbas 16’
2. Flet pusty 8’6. Salicet 8’11. Cello 8’
3. Oktawa 4’7. Flet 4’
4. Mikstura 3 rz8. Kwinta 2 2/3’
9. Superoktawa 2’

Do połączeń organowych należą: II-I 8′, II-I 16′, II-I 4′, I 4′, II 4′, I-P oraz II-P; urządzeniem dodatkowym jest Tremolo II M. Umożliwia to uzyskanie zróżnicowanych efektów muzycznych, a stałe kombinacje Piano oraz Forte pozwalają na znaczne urozmaicenie wykonywanych utworów. Dźwignia nożna Crescendo zapewnia natomiast dynamiczne przejścia w interpretacji.

Przypisy

  1. a b c d e PiotrP. Matoga PiotrP., Historia organów w kościele pw. Matki Bożej Częstochowskiej przy domu zakonnym Braci Mniejszych Kapucynów w Krakowie-Olszanicy, maszynopis w archiwum Parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie-Olszanicy, 07.05.2020 r.
  2. a b c d PiotrP. Matoga PiotrP., Organy w najstarszych polskich klasztorach Sióstr Klarysek, „Nasza Przeszłość”, 2014, t. 122, Kraków, s. 46-47.
  3. Dopuszczalna współcześnie używana nazwa Matki Bożej Częstochowskiej.

Oceń: Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Krakowie (Zwierzyniec)

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:18