Wróżenice to interesująca i urokliwa część Krakowa, która wchodzi w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta. Stanowi ona ważny element tej historycznej dzielnicy, jednak nie jest uznawana za jednostkę pomocniczą niższego rzędu w ramach jej struktury administracyjnej.
Chociaż Wróżenice nie są samodzielną jednostką, ich obecność w przestrzeni miejskiej wpływa na charakter Nowej Huty, ukazując połączenie tradycji z nowoczesnością tej części miasta.
Historia
Nazwa wsi Wróżenice wywodzi się prawdopodobnie od terminu „wrożyna”. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości znajdują się w dokumentach datowanych na 1268 rok, w których stwierdzono, że wieś była częścią dóbr zakonnych cystersów z Henrykowa. W 1293 roku datowany jest pierwszy dwór tej wsi, a rok później, 1294, Wacław II udzielił cystersom zezwolenia na lokację wsi na prawie niemieckim. Od XIV wieku aż do XIX wieku Wróżenice pozostawały w rękach Opactwa Cystersów w Mogile.
W drugiej połowie XVI wieku wieś była określana jako duchowna, a jej położenie znajdowało się w powiecie proszowskim w województwie krakowskim. W XV stuleciu obecny tutaj był folwark klasztorny oraz karczma, co świadczy o znaczeniu lokalnej gospodarki.
W 1581 roku Wróżenice przynależały do parafii w Pobiedniku, aby w 1790 roku przejść pod jurysdykcję Czulic. Pod koniec XVIII wieku liczba mieszkańców wynosiła 150, a liczba zamieszkiwanych domów osiągnęła 20. W 1815 roku granice wsi na północy i wschodzie były jednocześnie granicą Rzeczypospolitej Krakowskiej z Rosją. Przed pierwszą wojną światową wieś sąsiadowała z Królestwem Kongresowym.
W 1890 roku znajdowało się tu 36 domów zamieszkiwanych przez 212 osób. Okres międzywojenny to czas, kiedy wyjątkową własnością stała się dla kardynała Adama Sapiehy. W 1958 roku teren Wróżenic przeszedł w ręce Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Na podstawie ankiety wizytacyjnej z 1963 roku, we wsi mieszkało wówczas 230 osób.
W 1986 roku Wróżenice zostały włączone w granice administracyjne Krakowa, a w 1991 roku stały się częścią Dzielnicy XVIII Nowa Huta. W 2003 roku mieszkańcy mają szczęście móc korzystać z działalności sportowego klubu KS Wróżenice Kraków, co wyraźnie podkreśla ich zaangażowanie w życie lokalne.
Przypisy
- Wrożenice, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 2, Kraków 2023, s. 730, ISBN 978-83-66334-92-2.
- a b Wróżenice [online], www.poczetkrakowski.pl [dostęp 26.03.2024 r.]
- Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 102.
- M.P. 1985 nr 46 poz. 307
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Stradom (Kraków) | Półwsie Zwierzynieckie | Kaim | Kliny Borkowskie | Kosocice | Dzielnica V Krowodrza | Dzielnica VI Bronowice | Dzielnica VIII Dębniki | Dzielnica XV Mistrzejowice | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie | Kostrze | Dzielnica IV Prądnik Biały | Witkowice (Kraków) | Krowodrza (Kraków) | Mogiła (Kraków) | Prądnik Biały | Batowice (Kraków) | Górka Kościelnicka | Śródmieście (Kraków) | Sidzina (Kraków)Oceń: Wróżenice