Opactwo Cystersów w Mogile

---

Historia

W odległych czasach, wybór lokalizacji klasztoru był inny niż obecnie. Początkowo planowano osiedlenie w Kacicach, usytuowanych w okolicy Słomnik. Jednak w miarę upływu czasu fundator podjął decyzję o zmianie miejsca, wymieniając się z krewnym na tereny, które obecnie znamy jako Mogila, leżące w pobliżu Krakowa, znane jako „pole św. Wacława”. W 1222 roku, cystersi przybyli do Mogiły z dolnośląskiego klasztoru w Lubiążu, dzięki staraniom biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża.

Praca zakonników zaowocowała powstaniem kościoła pod wezwaniem Matki Bożej Wniebowziętej oraz św. Wacława, męczennika, co może być bezpośrednio związane z wcześniejszą nazwą tego miejsca – „pole św. Wacława”. W wiekach późniejszych klasztor przeszedł przez liczne ochłodzenia i zniszczenia, zwłaszcza w XIII wieku, kiedy został zdewastowany przez najazdy Tatarów, a następnie w XVII wieku przez Szwedów.

W 1737 roku, na mocy konkordatu wschowskiego, królowie Polski uzyskali prawo powoływania opatów komendatoryjnych w Mogiłach. Na przestrzeni wieków, to miejsce gościło wielu znamienitych władców, takich jak książę Bolesław V Wstydliwy, jego żona św. Kinga, oraz królowie Kazimierz III Wielki, który przyczynił się do rozbudowy krużganków klasztornych, oraz Władysław II Jagiełło w towarzystwie królowej św. Jadwigi. Miejsce to odwiedzały również osobistości jak Zygmunt I Stary wraz z królową Boną i ich synem Zygmuntem II Augustem, a także Stefan Batory, Maksymilian III Habsburg, Zygmunt III Waza i car Aleksander I Romanow.

Nie zabrakło również przedstawicieli kultury, sztuki i nauki, takich jak Jakub z Paradyża, Andrzej Gałka, Stanisław Samostrzelnik, Tomasz Dolabella, Wojciech Bogusławski, Cyprian Kamil Norwid oraz wybitni polscy artyści jak Jan Matejko, Józef Szujski, Władysław Łuszczkiewicz, Witold Pruszkowski, Adam Chmielowski oraz Stanisław Wyspiański.

Od momentu powstania klasztoru, Cystersi są jedynymi gospodarzami tego miejsca. Kościół opacki, który od 1970 roku nosi status bazyliki mniejszej, zawiera kaplicę Krzyża Świętego. Dopiero w 1851 roku świątynia zyskała status kościoła parafialnego; wcześniej pełniła rolę wyłącznie dla zakonników, a wierni mogli ją odwiedzać zaledwie kilka razy w roku.

Wśród opatów mogilskich przewinęli się m.in.: Piotr z Lubiąża, Jan Stechir, Piotr Hirszberg, Erazm Ciołek, Wawrzyniec Goślicki, Marcin Białobrzeski, Paweł Piasecki, Paweł Wołucki, Jan Kazimierz Denhoff, Stanisław Szembek, Krzysztof Antoni Szembek, Michał Szembek, Jan Aleksander Lipski, Michał Ignacy Kunicki, Michał Wodzicki, Jan Kanty Wodzicki oraz Jan Chrzciciel Schindler.

Zachęcamy do zapoznania się z kategoriami: Opaci mogilscy (klaustralni) oraz Opaci mogilscy (komendatoryjni).

---

Oceń: Opactwo Cystersów w Mogile

---