Dorota Kober, znana również jako Köberin, to postać niezwykle interesująca w kontekście sztuki i historii Polski. Urodzona w 1549 roku w Krakowie, zmarła 6 czerwca 1622 roku we Wrocławiu. Była utalentowaną malarką oraz żoną Marcina Kobera, artysty pracującego dla dworu króla Zygmunta III Wazy.
Jej pochodzenie nie jest do końca jasne, jednak wiadomo, że w 1586 roku, prawdopodobnie w rodzinnym Krakowie, Dorota poślubiła Marcina Kobera, malarza nadwornego króla Stefana Batorego. Wkrótce po ślubie, w 1587 roku, razem z mężem przenieśli się do Wrocławia, gdzie przyszły na świat ich dzieci: Melchior (1587) oraz Estera (1589). Podczas nieobecności męża, Dorota nie tylko zarządzała domem, lecz także prowadziła jego warsztat malarski.
W latach 1589 lub 1590 Koberowie powrócili do Polski, kiedy to Marcin uzyskał posadę u Zygmunta III. Przez pewien czas mieszkali w Krakowie, a następnie osiedli się na dłużej w Warszawie. Z dokumentów wiadomo, że w czasach, gdy mąż był nieobecny, Dorota była odpowiedzialna za odbieranie jego wynagrodzenia, co potwierdza kwit z 10 października 1595 roku. W latach 1597 i 1598 przebywała również w Poznaniu, gdzie zajmowała się sprawami majątkowymi wspólnie z szwagrem Wacławem.
Po śmierci męża, która nastąpiła przed 9 listopada 1598 roku, Dorota zaczęła się intensywnie zajmować malowaniem herbów. W lipcu 1599 roku otrzymała zapłatę za pracę nad dekoracjami na pogrzeb królowej Anny Habsburżanki, a także za prace związane z wystrojem zamku na Wawelu. W swoim zwrotniku wynagrodzenia określiła się mianem „malarzowa Króla Jego Mości”, co pokazuje, jak wysoko została oceniona jej praca w tamtych czasach.
Mimo że istnieją pewne niejasności dotyczące jej kariery artystycznej, uważa się, że mogła prowadzić własny warsztat po śmierci męża. W 1609 roku Dorota przebywała we Wrocławiu, gdzie 3 marca jej córka Estera wzięła ślub z Georgiem Hanem, prawdopodobnie z wrocławskim malarzem Haanem. Jeszcze w tym samym roku Dorota była obecna w Warszawie, gdzie, wspólnie z szwagrem, córką oraz zięciem, zajmowała się sprawami majątkowymi.
W 1613 roku Dorota została odnotowana w księgach metrykalnych warszawskiego kościoła św. Jana jako „Dorothea malarka”. Ostatnie lata swojego życia spędziła ponownie we Wrocławiu, gdzie zakończyła swoją działalność artystyczną.
Przypisy
- Fabiani 2013, s. 145.
- a b Targosz 2017, s. 46.
- Herbst, s. 144 (tu podano, że był to warsztat we Wrocławiu).
- Petrus 1986b, s. 38.
- Petrus 1986a, s. 35.
- Herbst, s. 144; Petrus 1986a, s. 38 (tu Kraków podany jako przypuszczalne miejsce narodzin).
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Gromee | Adam Grzanka | Piotr Ferster | Józef Karbowski | DJ Krime | Andrzej Celiński (reżyser) | Ryszard Szeremeta | Krzysztof Lenczowski | Małgorzata Markiewicz (artystka wizualna) | Mariusz Saniternik | Ewa Krakowska | Nizioł | Aleksander Kotsis | Jerzy Mieczysław Rytard | Jan Frycz | Rafał Fudalej | Gizela Nebenzahl-Wistreich | Włodzimierz Dmytryszyn | Kinga Zygma | Adam MularczykOceń: Dorota Kober