Olga Siemaszko

---

Życiorys

Olga Siemaszko to postać, która ma za sobą niezwykle bogaty życiorys. Urodziła się jako córka Abrama Joska Bindera oraz Frajdy z domu Glasscheib. W jej rodzinie był także brat – Ernest Jerzy Binder. W 1935 roku ukończyła krakowską Szkołę Przemysłu Artystycznego, a w kolejnych latach kontynuowała swoją edukację w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Tam miała przyjemność uczyć się pod okiem wybitnych wykładowców takich jak Mieczysław Kotarbiński (malarstwo), Tadeusz Kulisiewicz (rysunek), Edmund Bartłomiejczyk (grafika) oraz Stanisław Ostoja-Chrostowski (grafika warsztatowa).

Po zakończeniu studiów w 1939 roku, jej życie zmieniło się dramatycznie, gdy wybuchła II wojna światowa i zastała ją w Lwowie. W tym okresie Olga należała do Związku Plastyków Radzieckich, a jej prace były prezentowane na wystawach w Kijowie i Moskwie. Po wojnie, w 1945 roku, osiedliła się w Warszawie, gdzie objęła stanowisko kierownika artystycznego w nowo powstającej redakcji tygodnika „Świerszczyk”.

Współpracowała z wydawnictwem Czytelnik oraz z Janem Marcinem Szancerem w zakresie ilustrowania książek. Jej zaangażowanie w tę dziedzinę obejmowało zarówno książki, jak i czasopisma dla wydawnictw w Warszawie i Łodzi. Dodatkowo, stworzyła wiele plakatów dla Centralnej Wytwórni Filmowej.

W latach 1945–1948 Olga była członkiem Polskiej Partii Robotniczej (PPR), a po jej przekształceniu w Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR) pozostała w jej szeregu. Około roku 1969 wykonała ilustracje do zbioru prozy obozowej autorstwa Marii Zarębińskiej-Broniewskiej oraz wierszy Władysława Broniewskiego pt. Ręka umarłej, wydanego w 1971 r. przez wydawnictwo Książka i Wiedza. Te ilustracje zajmują szczególne miejsce w jej twórczości, ponieważ jako jedyne bezpośrednio odnosiły się do tematu Zagłady. Oryginały znajdują się w kolekcji Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

Olga Siemaszko spoczywa na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera IIB 28-4-29), pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej sztuce i ilustracji.

Ilustrowane wydawnictwa (wybrane)

Olga Siemaszko, uznawana za jedną z czołowych ilustratorek książek dla dzieci, jest szacowana na ponad dwieście wydanych publikacji. Jej prace wyróżniają się bogatą paletą kolorów i subtelną groteską, dzięki czemu zdobyły uznanie nie tylko wśród dzieci, ale i dorosłych. Oto niektóre z książek, które ilustrowała:

• Historia toczonego dziadka i malowanej babki, Janina Broniewska, Czytelnik, Warszawa 1947,
• Wycinanki z morskiej pianki, Włodzimierz Słobodnik, Czytelnik, Warszawa 1956,
• Urodziny motyla, Jerzy Ficowski, Biuro Wydawnicze „Ruch”, Warszawa 1965,
• Alicja w krainie czarów, Lewis Carroll, Nasza Księgarnia, Warszawa 1969,
• O lwie, który lubił truskawki, Claude Aveline, Nasza Księgarnia, Warszawa 1970,
• Baśnie, Jerzy Afanasjew, Biuro Wydawnicze „Ruch”, Warszawa 1971,
• Biuro paszportowe, Jerzy Kierst, Nasza Księgarnia, Warszawa 1974,
• Księżniczka na opak wywrócona, Pedro Calderón de la Barca, Czytelnik, Warszawa 1974,
• Najlepszy kucharz, Igor Sikirycki, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW Prasa – Książka – Ruch, Warszawa 1975,
• Dokąd chodzi mały lew, Hana Doskočilová, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1977,
• Dzieje Elfów, Hans Christian Andersen, Nasza Księgarnia, Warszawa 1978,
• W Wojtusiowej izbie, Janina Porazińska, Czytelnik, Warszawa 1978,
• Kalif bocian, Wilhelm Hauff, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1983,
• Uczeń czarnoksiężnika, Johann Wolfgang Goethe, Nasza Księgarnia, Warszawa 1984,
• Wesołe Luletki, Joanna Pollakówna, Arka, Wrocław 1985,
• Bajeczki, Józef Ignacy Kraszewski, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1985,
• Paweł i Gaweł, Aleksander Fredro, Nasza Księgarnia, Warszawa 1988.

Dzięki swojej pasji i talentowi, Olga Siemaszko znacząco wpłynęła na rozwój polskiej literatury dziecięcej. Jej ilustracje wzbogacają treść książek, czyniąc je bardziej dostępnymi i atrakcyjnymi dla najmłodszych czytelników.

Współpraca

Olga Siemaszko jest niekwestionowaną ikoną polskiej sztuki ilustracyjnej. W jej dorobku znajdują się prace uznawane za klasykę, w tym ilustracje do takich dzieł jak Tomcio Paluch, Alicja w Krainie Czarów oraz Uczeń czarnoksiężnika.

W ciągu swojej kariery artystycznej, Siemaszko nawiązała wielką liczbę cennych współprac z czołowymi wydawnictwami. Wśród nich można znaleźć renomowane instytucje takie jak Czytelnik, Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”, Biuro Wydawnicze „Ruch”, Krajowa Agencja Wydawnicza, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza oraz Książka i Wiedza.

Jej współpraca obejmowała także projekty z wydawnictwami takimi jak Bohem Press, Graphis, Arka, a także Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza oraz Wydawnictwa Akcydensowe, które miały istotny wpływ na rozwój polskiej ilustracji.

Ordery i odznaczenia

Olga Siemaszko została uhonorowana wieloma znaczącymi odznaczeniami, które potwierdzają jej zasługi i wkład w życie publiczne i edukacyjne w Polsce. Wśród jej osiągnięć znajdują się:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymała 11 lipca 1955 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, nadany jej 22 lipca 1952 roku,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej, który otrzymała w 1975 roku.

Nagrody i wyróżnienia

Olga Siemaszko, będąca jednym z najbardziej utytułowanych twórców literatury dla dzieci, posiada szereg prestiżowych nagród i wyróżnień, które potwierdzają jej wyjątkowy wkład w ten obszar. Poniżej znajduje się lista najważniejszych osiągnięć artystki:

• Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci (1951),
• Nagroda Honorowa na I Ogólnopolskiej Wystawie Książki i Ilustracji (1951),
• Nagroda Państwowa III Stopnia (1953),
• I Nagroda na II Ogólnopolskiej Wystawie Ilustracji, Plakatu i Drobnych Form (1955),
• Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Edytorskiej – pierwsza polska laureatka nagrody IBBY (1959),
• Dyplom na XII Triennale Sztuki Użytkowej w Mediolanie (1960),
• Nagroda II Stopnia Ministra Kultury i Sztuki na wystawie „Książka i Ilustracja w XV-leciu PRL” (1962),
• II Nagroda w Konkursie organizowanym przez RSW Prasa-Książka-Ruch na opowieść obrazkową (1973),
• Wyróżnienie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek za opracowanie graficzne i ilustracje do książki Księżniczka na opak wywrócona Pedro Calderón de la Barcy (1979),
• Nagroda PTWK za Kalifa Bociana Wilhelma Hauffa (1984),
• Nagroda PTWK za Bajeczki J.I Kraszewskiego (1986),
• Medal Polskiej Sekcji IBBY za Całokształt Twórczości dla Dzieci i Młodzieży (2000).

Każde z tych wyróżnień jest dowodem na jej talent i wyjątkowe podejście do ilustrowania literatury dziecięcej, które z pewnością przyczyniło się do jej rozwoju oraz popularyzacji w Polsce i za granicą.

---

Oceń: Olga Siemaszko

---