Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” (w skrócie SIW Znak) to znaczące polskie wydawnictwo, które rozpoczęło swoją działalność w 1959 roku w malowniczym Krakowie.
Od momentu powstania, instytut ten ma na celu promowanie wartości intelektualnych i kulturalnych, co czyni go jedną z kluczowych instytucji na polskim rynku wydawniczym.
Historia
Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” to jeden z najstarszych oraz największych wydawców w Polsce, którego historia sięga 1959 roku. Powstał z inicjatywy osób bliskich redakcji „Tygodnika Powszechnego” oraz miesięcznika „Znak”. Celem ich działań było poszerzenie wpływów tego środowiska oraz utrwalenie twórczości autorów związanych z tymi publikacjami. Wydawnictwo starało się również za pomocą przekładów wprowadzić polskich czytelników w świat dzieł, które nie były dotychczas dostępne w krajowych księgarniach. Na apel o pożyczkę, który został wystosowany wśród sympatyków instytutu, odpowiedziało około dziewięciuset osób.
Wśród zainicjatorów powstania Instytutu warto wymienić Jacka Woźniakowskiego, który objął funkcję pierwszego dyrektora. Początkowo siedziba Znaku zlokalizowana była w niewielkim pomieszczeniu przy ulicy Wiślnej 12 w Krakowie, tuż nad redakcją „Tygodnika Powszechnego”. Współpracownicy, tacy jak: Jerzy Turowicz, Stanisław Stomma, Hanna Malewska oraz ksiądz Józef Tischner, gromadzili się w redakcyjnym gronie, by wspólnie tworzyć i realizować ambitne projekty. W czasach PRL-u Znak specjalizował się przede wszystkim w wydawaniu literatury katolickiej i filozoficznej, a jego pierwszą publikacją była „Droga krzyżowa”, autorstwa kard. Stefana Wyszyńskiego, przekazana nieodpłatnie. Oprócz tego, wydawnictwo podejmowało także próbę publikacji poezji, esejów oraz prozy.
Okres cenzury znacząco utrudniał działalność i rozwój instytucji. Mimo to, wydawane przez Znak książki autorów takich jak: Antoni Gołubiew, Karol Wojtyła, Władysław Bartoszewski, a później Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński oraz Leszek Kołakowski, cieszyły się dużym zainteresowaniem, co skutkowało rejestracjami w księgarniach.
Począwszy od lat 80. XX wieku, oferta wydawnictwa zaczęła rozszerzać się o literaturę z zakresu historii, politologii, pamiętników oraz komentarzy politycznych. Po 1989 roku Znak przeżył dynamiczny rozwój. Firma przeniosła się do Dworku Łowczego, mieszczącego się przy ul. Kościuszki 37 w Krakowie. Zainicjowano również działania mające na celu dostosowanie oferty do warunków wolnego rynku, co przyczyniło się do zwiększenia liczby wydawanych tytułów.
Od połowy lat 90. XX wieku Znak znacząco wzbogacił swoje publikacje o poezję oraz prozę polskiego i zagranicznego autorstwa, książki akademickie, a także dzieła dotyczące filozofii i religii. Pojawiały się także tytuły z literatury faktu oraz książki dla dzieci. Do grona autorów dołączyli znani twórcy, tacy jak: Norman Davies, przyszły laureat Nagrody Nobla Seamus Heaney oraz pisarze emigracyjni, jak: Jerzy Stempowski, Stanisław Vincenz czy Józef Czapski. Na przełomie tysiącleci Znak publikował ponad 100 nowości rocznie, a coraz częściej nazywany był „stajnią noblistów”, z Czesławem Miłoszem i Wisławą Szymborską na czołowych miejscach wśród autorów.
Instytut jest także wydawcą Miesięcznika ZNAK, który jest jednym z najstarszych miesięczników w naszym kraju, z pierwszym numerem wydanym w 1946 roku. W 1992 roku powołano Fundację Kultury Chrześcijańskiej Znak, której pierwszym prezesem został Stefan Wilkanowicz. Zakres działalności fundacji obejmuje międzywyznaniowe relacje, a także edukację globalną oraz stosunki z krajami sąsiednimi.
Aby dotrzeć do szerszego grona czytelników, w 2006 roku powstało Wydawnictwo Otwarte, które koncentruje się na publikacji literatury popularnej, a w 2010 roku zainaurowano platformę Woblink, oferującą książki elektroniczne, audiobooki oraz papierowe. Równocześnie, w 2009 roku przy Znaku została założona Fundacja Sztuki Nowej Znaczy się, która łączy różnorodne formy sztuki, łącząc słowo pisane z obrazem.
W obliczu dynamicznego rozwoju firmy, w 2010 roku na rynku pojawiły się nowe marki: Znak, Znak Literanova i Znak Emotikon, a w 2014 roku Znak Horyzont. W 2015 roku Grupa Wydawnicza nabyła część udziałów w portalu społecznościowym lubimyczytac.pl, co znacznie wzbogaciło ofertę wydawnictwa. W tym samym roku Znak otworzył swoją pierwszą księgarnię, nazwaną Autorską, a w 2019 roku, po kilkuletniej przerwie, uruchomił kolejną księgarnię firmową w Krakowie.
Obecnie Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” jest właścicielem księgarni internetowych takich jak: znak.com.pl, chodnikliteracki.pl oraz paskarz.pl. Dodatkowo, instytut jest współorganizatorem Dni Tischnerowskich oraz innych wydarzeń kulturalnych, w tym cyklu spotkań pod hasłem „Dorwać Mistrza”.
Obecnie
Grupa Wydawnicza Znak jest znaczącym graczem na polskim rynku wydawniczym, publikującym ponad 500 tytułów każdego roku. Na czołowej pozycji w zarządzie SIW Znak stoi Dominika Kozłowska, która prowadzi zespół składający się z ponad 170 pracowników.
W ich bogatej ofercie znajdują się dzieła zarówno polskich, jak i zagranicznych autorów, reprezentujących różne gatunki literackie, w tym:
- proza, esej i poezja: W.H. Auden, John Banville, Samuel Beckett, Iosif Brodski, Sylwia Chutnik, J.M. Coetzee, John Donne, T.S. Eliot, Richard Paul Evans, Paweł Huelle, Magdalena Kordel, Marek Krajewski, Mario Vargas Llosa, Yann Martel, Eduardo Mendoza, Czesław Miłosz, Wiesław Myśliwski, Eric-Emmanuel Schmitt, Zadie Smith, Wisława Szymborska, Donna Tartt, Magdalena Tulli, Derek Walcott, Michał Witkowski, Virginia Woolf, Adam Zagajewski,
- non-fiction: Timothy Garton Ash, Tomasz Bonek, Umberto Eco, Józef Czapski, Francis Fukuyama, Magdalena Grzebałkowska, Ryszard Kapuściński, Leszek Kołakowski, George Soros, Małgorzata Szejnert, Piotr Sztompka, Wojciech Jagielski, Katarzyna Kubisiowska,
- historia: Antony Beevor, Rodric Braithwaite, Norman Davies, Diane Ducret, Joseph Gies, Francis Gies, Anna Herbich, Kamil Janicki, Ben Kane, Ian Kershaw, Roger Moorhouse, Kacper Śledziński,
- filozofia i religia: Jorge Mario Bergoglio, Adam Boniecki, Martin Buber, Ewa K. Czaczkowska, Henryk Józef Marian Elzenberg, Anselm Grün, Martin Heidegger, Szymon Hołownia, Leszek Kołakowski, Tadeusz Pieronek, Karl Popper, Joseph Ratzinger, Barbara Skarga, Władysław Stróżewski, Adam Szustak, Karol Tarnowski, Józef Tischner, Jan Twardowski, Karol Wojtyła, Stefan Wyszyński,
- literatura dziecięca: Christianna Brand, Roald Dahl, René Goscinny, Ted Hughes, Janosch, Fanny Joly, Andrzej Maleszka, Michał Rusinek, Francesca Simon.
Przypisy
- Komunikat o zmianach we władzach Społecznego Instytutu Wydawniczego Znak. wydawnictwoznak.pl. [dostęp 08.08.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Ryvu Therapeutics | Skandynawskie Centrum Biznesu i Kultury Nordic House w Krakowie | W. Kruk | Wytwórnia Sprzętu Elektroenergetycznego Aktywizacja w Krakowie | Zakłady Budowy Maszyn i Aparatury im. Ludwika Zieleniewskiego w Krakowie | Wydawnictwo WAM | Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas” | Wydawnictwo Literackie | Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów | Codete | Wydawnictwo Skrzat | Reality Pump Studios | Synerise | Columbus Energy | Veracomp | ZamKor | Answear | Herbapol Kraków | Wydawnictwo SQN | Angel Poland GroupOceń: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”