Adam Krasiński (ordynat)


Adam Zygmunt Władysław Wincenty Franciszek Ludwik Krasiński, znany jako hrabia herbu Ślepowron, urodził się 22 listopada 1870 roku w Krakowie. Jego życie tragicznie zakończyło się 17 stycznia 1909 roku w Ospedaletti, Liguria.

Był nie tylko polskim poetą i pisarzem, ale także wpływowym działaczem oświatowym, który znacząco przyczynił się do rozwoju kultury i edukacji w Polsce. W latach 1901-1909 piastował funkcję redaktora Biblioteki Warszawskiej, gdzie jego prace miały na celu popularyzację literatury i wiedzy.

Jako IV ordynat opinogórski, pełnił również funkcje społeczne i duchowe, wprowadzając innowacje w zakresie ochrony narodowego dziedzictwa. Warto również zaznaczyć, że był pierwszym prezesem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w zachowanie polskiego dziedzictwa kulturowego.

Życiorys

Adam Krasiński był wnukiem Zygmunta oraz synem Władysława Wincentego i Róży z Potockich, małżonki Edwardowej Raczyńskiej. Warto zaznaczyć, że był przyrodnim bratem zarówno Rogera Adama Raczyńskiego, jak i Edwarda Bernarda Raczyńskiego.

Swoje dzieciństwo i młodość spędził w Krakowie, gdzie ukończył naukę w gimnazjum. Jego dalsza edukacja obejmowała studia na prestiżowych uczelniach, w tym w Bonn, Fryburgu oraz Heidelbergu. Ostatecznie uzyskał doktorat z zakresu prawa na uczelni w Heidelbergu, opierając swoją pracę na temat stosunków włościańskich w Polsce oraz reform z lat 1764-1774. Po powrocie do kraju aktywnie angażował się w różnorodne inicjatywy społeczne.

Jako badacz spuścizny po swoim dziadku Zygmuncie, Krasiński przyczynił się do jej wydania. Niezwykle istotnym etapem jego kariery były studia we Fryburgu i Heidelbergu, gdzie realizował projekty związane z literaturą. Uzyskał tytuł doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy Geschichtliche Darstellung der Bauern – Verh/ltnisse in Polen (1898, 2 tomy). Działał artystycznie, publikując pod pseudonimem Jan Przysiecki utwory literackie w czasopiśmie Biblioteka Warszawska, którego redakcję przejął w roku 1900. Warto podkreślić, że był również właścicielem „Gazety Polskiej”. W roku 1905 usiłował zorganizować stronnictwo politikne Spójnia.

Od 1906 roku Krasiński pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, które miało swoją siedzibę w Warszawie. Biografia Krasińskiego zawiera również jego wkład w naukę, jako autor rozprawy zatytułowanej W sprawie rolnej (1907). Ponadto, był członkiem Towarzystwa Tajnego Nauczania w Warszawie oraz inicjatorem rozbudowy Biblioteki Ordynacji Krasińskich. Pełnił także rolę prezesa rady nadzorczej Polskiej Macierzy Szkolnej. Dodatkowo, przez pewien czas sprawował urząd prezesa Towarzystwa Rolniczego w Płocku.

28 października 1897 roku poślubił Wandę Marię (1874-1950), córkę Kazimierza Badeniego, z którą nie doczekał się potomstwa. W kapitałach jego życia oznaczało to koniec linii Zygmunta Krasińskiego, a ordynacja przeszła na Edwarda Krasińskiego z innej linii rodziny. Po jego zgonie, wdowa wyszła za mąż w 1912 roku za hrabiego Zygmunta Zamoyskiego (1875-1931).

Twórczość

Adam Krasiński to postać zasłużona w polskiej literaturze, która tworzyła pod różnymi pseudonimami. W swojej twórczości pozostawił kilka znaczących dzieł:

  • eleonora (pod pseudonimem Jan Przysiecki),
  • jęk ziemi (pod pseudonimem Jan Przysiecki),
  • trzy szarże (1907, wiersze rycersko-patriotyczne).

Przypisy

  1. Cecylia Ceysingerówna, Tajne nauczanie w Warszawie (1894-1906), w: Niepodległość, t. II, z. 1(3), wydanie II, 1933 r., s. 98.
  2. a b c d e f g h i Bolesna strata. „Nowości Illustrowane”. Nr 5, s. 2-3, 30.01.1909 r.
  3. Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach Błękitny. Warszawa: 1908 r., s. 508.

Oceń: Adam Krasiński (ordynat)

Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:5