Antoni Kątski

---

Życiorys

Urodził się w rodzinie, w której muzyka odgrywała kluczową rolę. Jego bracia, Karol, Stanisław oraz Apolinary, również wybrali karierę skrzypka. Pierwsze kroki w nauce gry na fortepianie stawiał pod okiem swojego ojca, Grzegorza. W końcu lat dwudziestych XIX wieku, kontynuował swoje muzyczne kształcenie w Szkole Głównej Muzyki znajdującej się w Warszawie.

W latach 1829-1830 kształcił się pod okiem Johna Fielda w Moskwie, a następnie, od 1832 roku, uczęszczał do Konserwatorium Towarzystwa Przyjaciół Muzyki w Wiedniu. Tam studiował kompozycję u Simona Sechtera oraz grę na fortepianie pod kierunkiem Sigismunda Thalberga. Jego debiut na scenie miał miejsce, kiedy miał zaledwie cztery lata – 3 lutego 1822 roku, gdzie wystąpił w Krakowie razem z bratem Karolem. Od tego momentu regularnie dawał koncerty jako 'cudowne dziecko’ nie tylko w Warszawie, ale także w innych polskich miastach, a także w Wiedniu, na Węgrzech i w Rosji.

Bardzo wczesne zainteresowanie komponowaniem zaowocowało wydaniem jego pierwszych utworów, takich jak Taniec polski i anglez oraz Taniec polski i mazur, które opublikowano w Warszawie w 1825 roku. Podczas pobytu w Paryżu miał zaszczyt być sędzią w konkursach organizowanych przez paryskie konserwatorium. 26 maja 1845 roku wykonując wspólnie z Chopinem muzykę, zabłysnął w paryskich salonach Czartoryskich.

Rozpoczął tournée po Europie w 1849 roku, koncertując w Madrycie i Sewilli, w tym także na królewskim dworze. Następnie wyruszył do Portugalii, gdzie występował w Lizbonie, a na życzenie tamtejszego króla zaprojektował reorganizację lokalnego konserwatorium, za co otrzymał Order Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z Vila Viçosa.

W latach 1851-1853 mieszkał w Berlinie, gdzie pełnił rolę nauczyciela gry na fortepianie księżniczki pruskiej Ludwiki oraz pracował jako nadworny pianista. W tym czasie dawał koncerty w wielu niemieckich i austriackich miastach, a także odbył trasę koncertową z bratem Apolinarym, podróżując do Polski, Grecji, Turcji, Egiptu oraz Włoch. W latach 1854-1867 osiedlił się w Petersburgu, gdzie założył Towarzystwo Miłośników Muzyki Klasycznej i kontynuował pracę jako pedagog.

W dalszym ciągu koncertował samodzielnie oraz z bratem Apolinarym w licznych miastach Rosji, komponując między innymi Symfonię a-moll opus 220, którą zadedykował carowi, licząc na objęcie stanowiska fortepianisty dworskiego. W 1867 roku przeniósł się do Londynu, gdzie przez szesnaście lat zajmował się przede wszystkim edukacją muzyczną i tworzeniem nowych kompozycji. W 1883 roku postanowił na stałe osiedlić się w USA, początkowo w Buffalo, a później w stanie Michigan, gdzie objął posadę profesora w konserwatorium w Grand Rapids. Równocześnie prowadził liczne tournée po Stanach Zjednoczonych, a w 1890 roku miał okazję wystąpić również w Japonii.

Rok 1897 zapoczątkował jego wielką podróż koncertową dookoła świata, która obejmowała nie tylko Australię i Nową Zelandię, ale także Indie, Chiny, Japonię, Syjam, oraz Rosję i Polskę. Za swoje zasługi otrzymał wiele medali i odznaczeń nadawanych przez koronowane głowy na całym kontynencie europejskim.

Twórczość

Antoni Kątski był osobą o niezwykłym talencie muzycznym, który stworzył ponad czterysta różnorodnych utworów, w szczególności wirtuozowskich dzieł przeznaczonych na fortepian. Jego prace były wysoko cenione, a wśród nich wyróżnia się znany i lubiany utwór „Przebudzenie się lwa.”

W szerokim zakresie jego twórczości można również odnaleźć opery. W 1880 roku skomponował operę „Marcello,” a do jego repertuaru należą także trzy operetki. Te ostatnie to „Les Deux Distraits,” która powstała na podstawie komedii „Roztargnieni” autorstwa Augusta von Kotzebue w 1872 roku, a także „Anastasie” z 1882 roku oraz „Le Sultan de Zanzibar” z 1885 roku.

Oprócz twórczości muzycznej, Kątski pełnił także rolę pedagoga, wprowadzając wielu uczniów w tajniki gry na fortepianie poprzez swoją książkę zatytułowaną L’indispensable du pianiste, co w tłumaczeniu oznacza Niezbędnik pianisty.

Płyty z utworami Antoniego Kątskiego

W roku 2017 wydano album Piano Works vol. 1, w wykonaniu Sławomira Dobrzańskiego, na fortepianie. Płyta została opublikowana przez wytwórnię Acte Préalable z numerem katalogowym AP0388.

Następnie, w 2018 roku, ukazał się drugi tom serii, zatytułowany Piano Works vol. 2, który wykonali Sławomir Dobrzański oraz Agustin Muriago, również na fortepianie. Ta płyta także ukazała się pod szyldem Acte Préalable, z numerem AP0424.

---

Oceń: Antoni Kątski

---