Antonina Podgórska-Dybizbańska


Antonina Podgórska-Dybizbańska to znakomita postać polskiego teatru, która na stałe wpisała się w dzieje sztuki dramatycznej w Polsce. Urodziła się 15 sierpnia 1879 roku w Krakowie, gdzie zapewne jej wczesne doświadczenia artystyczne miały duży wpływ na późniejszą karierę.

Podgórska-Dybizbańska zmarła 11 lipca 1953 roku w Poznaniu, pozostawiając po sobie trwały ślad w pamięci miłośników teatru. W ciągu swojego życia zagrała w wielu niezapomnianych produkcjach, zdobywając uznanie zarówno wśród widzów, jak i krytyków.

Życiorys

Antonina Podgórska-Dybizbańska urodziła się jako córka Stanisława Podgórskiego i Katarzyny. Swoje pierwsze kroki w świecie sztuki stawiała pod okiem Anastazego Trapszy, co stanowiło fundament jej przyszłej kariery aktorskiej. Po ukończeniu nauki w 1895 roku, rozpoczęła występy w Częstochowie i Dąbrowie Górniczej, a także w Lublinie i Sosnowcu. Jej talent był również dostrzegany w warszawskich teatrach ogródkowych.

W latach 1901-1906 Antonina grała na deskach Teatru Polskiego w Poznaniu, gdzie zdobyła dużą popularność. Pomiędzy 1906 a 1910 oraz 1911 a 1913 roku występowała w Wilnie, gdzie miała przyjemność pracować u Nuny Młodziejowskiej-Szczurkiewiczowej oraz jej męża, Bolesława. Po latach spędzonych na Wileńskiej scenie, w 1913 roku powróciła do Poznania i znów grała w Teatrze Polskim, kontynuując swoją karierę aż do 1918 roku.

W kolejnych latach Antonina współpracowała z zespołem objazdowym swojego męża, Ludwika Dybizbańskiego, który prowadził przedstawienia w różnych regionach Wielkopolski oraz Pomorza. W sezonie teatralnym 1921/1922, pod dyrekcją męża, występowała w poznańskim Teatrze Narodowym.

W latach 1922-1924 Antonina grywała w Łodzi i Katowicach, a następnie przeniosła się do Bydgoszczy, gdzie występowała w Teatrze Miejskim aż do 1938 roku. Po tej dacie znów zagościła na scenie Teatru Polskiego w Poznaniu, kontynuując aktywną karierę do wybuchu II wojny światowej.

Podczas trudnych lat okupacji niemieckiej, Antonina pozostała w Poznaniu, a po uwolnieniu miasta, natychmiast powróciła na deski Teatru Polskiego, gdzie kontynuowała występy aż do momentu śmierci, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskiej kulturze teatralnej.

Twórczość

Artystka ta w trakcie swojej kariery występowała w rozmaitym repertuarze, na początku odgrywając postacie młodzieńcze, takie jak Aniela w „Ślubach panieńskich”. Wyróżniała się dużym wyczuciem estetyki oraz wysoką kulturą aktorską. Jej największe osiągnięcia związane są z rolami dramatycznymi, gdzie zdobyła uznanie jako Maryla w „Dziadach”, Balladyna, Jewdocha w „Sędziach” czy Ofelia w „Hamlecie”.

Nie unikała także postaci charakterystycznych, wśród których na uwagę zasługują Pani Dulska z „Moralności Pani Dulskiej” oraz Szambelanowa z „Pana Jowialskiego”. Dzięki swojemu wszechstronnemu talentowi i zdolnościom w interpretacji różnorodnych ról, pozostawiła niezatarte ślady w polskim teatrze.

Rodzina

W dniu 21 października 1909 roku, w przepięknym kościele Bernardynów usytuowanym w Wilnie, odbyła się ceremonia zaślubin Antoniny Podgórskiej z Ludwika Dybizbańskiego. Ich związek, pomimo pełni miłości i zrozumienia, pozostał bezdzietny, co było dla nich osobistym wyborem i styl życia.

Odznaczenia

Antonina Podgórska-Dybizbańska otrzymała liczne odznaczenia za swoje osiągnięcia i wkład w rozwój nauki oraz kultury.

  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 16 lutego 1951 roku,
  • Srebrny Wawrzyn Akademicki, nadany 4 listopada 1937 roku.

Przypisy

  1. Antonina Podgórska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 08.04.2021 r.]
  2. M.P. z 1951 r. nr 18, poz. 233 „za zasługi w pracy zawodowej”.
  3. M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za zasługi dla polskiej sceny”.
  4. Orędownik, 28.10.1909 r., R. 39, Nr 247, s. 3.
  5. Elżbieta Szczawińska, hasło [w:] Wielkopolski Słownik Biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań, 1981, s. 165, 578–579, ISBN 83-01-02722-3.

Oceń: Antonina Podgórska-Dybizbańska

Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:22