Jacek Żuławski, urodzony 29 marca 1907 roku w Krakowie, był postacią niezwykle wszechstronną i utalentowaną. Jego życie zakończyło się 27 listopada 1976 roku w Warszawie, do której zapisał się jako wybitny artysta.
Był nie tylko malarzem i grafikiem, ale również pasjonatem taternictwa oraz żeglarstwa. Dodatkowo, spełniał rolę profesora w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku, gdzie przekazywał swoją wiedzę i doświadczenie młodszym pokoleniom artystów.
Życiorys
Jacek Żuławski, urodził się w rodzinie Zygmunta, który był przyrodnikiem i działaczem PPS, a także posłem na Sejm RP w latach 1919–1935, oraz Zofii z domu Richter. Swoją edukację rozpoczął w Zakopanem, gdzie mieszkał z matką od 1914 do 1924 roku. Następnie ukończył gimnazjum humanistyczne w Warszawie. W 1927 roku rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, ucząc się w pracowni Stanisława Jarockiego oraz Wojciecha Weissa. Dwa lata później przeniósł się do Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował pod kierunkiem Felicjana Szczęsnego Kowarskiego i Leonarda Pękalskiego, specjalizując się w malarstwie architektonicznym.
W okresie od 1935 do 1938 roku Żuławski korzystał ze stypendium, pobierając nauki u Józefa Pankiewicza w Paryżu. Po powrocie w 1938 roku osiedlił się w Gdyni, gdzie pracował jako nauczyciel w lokalnym Gimnazjum Handlowym. W tym czasie realizował projekty związane z polichromiami wnętrz, w tym kaplicy szpitalnej oraz koszar w Redłowie, a także budynku Komisariatu Rządu.
Po wybuchu II wojny światowej, wrócił do Warszawy, gdzie współdziałał z ojcem w ruchu oporu, będąc łącznikiem w PPS. W roku 1945 stał się jednym z inicjatorów wyjazdu do Gdańska grupy artystów, celem założenia wyższej uczelni artystycznej. W nowo powstałej instytucji – Instytucie Sztuk Pięknych w Sopocie (później PWSSP, a obecnie Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku) od 1948 roku prowadził Pracownię Rysunku Wieczornego, a następnie Pracownię Malarstwa Architektonicznego, którą kierował od 1949 do 1965 roku. W 1956 roku uzyskał tytuł profesora. W 1965 roku objął pracownię dyplomową w malarstwie, prowadząc ją aż do 1974 roku.
W 1952 roku Żuławski pełnił funkcję głównego projektanta malarstwa przy rekonstrukcji ulic Długiej i Długi Targ w Gdańsku, co obejmowało również projekt wnętrz Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku, w tym polichromię sali Białej i sali Zodiaków. Uwiklany był także w organizację Związku Polskich Artystów Plastyków na Wybrzeżu.
Żuławski był autorem m.in. dwunastu drzeworytów do Niobe K.I. Gałczyńskiego oraz rysunków satyrycznych do apokryfu Boya-Żeleńskiego p.t. „Odsiecz Wiednia, czyli toaletka królowej Marysieńki”. Jego żoną, od 28 czerwca 1938 roku, była Hanna z domu Jasińska. Zmarł w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B32-4-29).
Ordery i odznaczenia
Jacek Żuławski, w swojej karierze, otrzymał szereg wyróżnień, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w życie społeczne i kulturalne. Wśród najważniejszych odznaczeń znajdują się:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1973 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany 15 lipca 1954 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 25 marca 1955 roku,
- Odznaka „Za Zasługi dla Gdańska”, przyznana w 1960 roku.
Te odznaczenia odzwierciedlają jego zasługi oraz wpłynęły na jego szeroką działalność w różnych dziedzinach.
Nagrody
Jacek Żuławski, uznany artysta, został wyróżniony licznymi nagrodami w swojej karierze, co potwierdza jego znaczący wkład w sztukę. Do najbardziej znaczących osiągnięć zalicza się:
- nagroda państwowa III stopnia (zespołowa) za obraz Pierwszomajowa manifestacja, który został zaprezentowany na Ogólnopolskiej Wystawie Plastyki w 1952,
- nagroda miasta Gdańska w dziedzinie plastyki w 1956.
Przypisy
- a b c d e f ŻUŁAWSKI JACEK, profesor Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 02.08.2024 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 02.08.2024 r.]
- Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. 23.07.1952 r. Warszawa: KC PZPR.
- M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25.03.1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Łukasz Targosz | Adrian Kowanek | Natan Gross | Dorota Krakowska | Antonina Podgórska-Dybizbańska | Zygmunt Waśniewski | Mieczysław Jahoda | Joanna Wężyk | Leszek Żądło (muzyk) | Andrzej Bielak | Zygmunt Molik | Anna Kukawska | Władysław Łuszczkiewicz | Maciej Kowalski (perkusista) | Miłosz Horodyski | Leona Bierkowska | Leszek Kędracki | Marcin Kuźmiński | Marcel Wiercichowski | Jacek AndruckiOceń: Jacek Żuławski