Gena Turgel

---

Życiorys

Gena Turgel przyszła na świat w Krakowie w 1923 roku jako najmłodsza z dziewięciorga dzieci Samuela i Estery Goldfinger, zamożnej rodziny mieszczańskiej. Jej rodzice prowadzili niewielki biznes w branży włókienniczej. W okresie dzieciństwa doświadczyła tragedii, tracąc ojca, a po jego odejściu matka kontynuowała prowadzenie rodzinnego interesu. Wychowała się w przestronnym domu, wypełnionym luksusowymi udogodnieniami, takimi jak parkiety, kryształowe żyrandole oraz perskie dywany. W młodości była aktywnym członkiem syjonistycznej organizacji młodzieżowej HaNoar HaTzioni.

Po wybuchu II wojny światowej oraz agresji Niemiec na Polskę w 1939 roku, rodzina zmuszona była do porzucenia swojego dobytku. W sierpniu 1941 roku Gena, wraz z kilkorgiem rodzeństwa oraz matką, została deportowana do getta krakowskiego. Smutne wspomnienia z tego okresu obejmują tragiczną śmierć jej brata Wilka, który został zastrzelony przez żołnierza SS, a także zaginięcie kolejnego brata, Janka, którego Turgel nigdy więcej nie spotkała.

Dnia 1 marca 1942 roku Gena, jej matka oraz siostry Miriam i Hela zostały przewiezione do obozu koncentracyjnego w Płaszowie. W obozie Miriam i jej mąż zostali tragicznie zastrzeloni, gdyż usiłowali przemycić jedzenie. W grudniu 1944 roku Gena i Hela brały udział w ostatnim marszu więźniów, prowadzącym do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. To tam siostra Geny padła ofiarą brutalnych eksperymentów medycznych i zmarła w obozowym szpitalu.

Wkrótce potem Gena oraz jej matka były uczestniczkami marszu śmierci, który prowadził do obozu KL Buchenwald, z którego także zostały wysłane do Bergen-Belsen. W obozie Gena pracowała w szpitalu, gdzie zajmowała się dzielną Anne Frank, która była w ciężkim stanie zdrowia. W kwietniu 1945 roku, kiedy oboz Bergen-Belsen został wyzwolony, Gena spotkała brytyjskiego żołnierza, Normana Turgla, którego poślubiła sześć miesięcy później, 7 października 1945 roku w synagodze w Lubece. Ceremonię prowadził rabin Leslie Hardman, wojskowy kapelan.

Jej suknia ślubna została wykonana z materiału spadochronowego z brytyjskiej armii i obecnie znajduje się w zbiorach Imperial War Museum w Londynie. Po ślubie Gena i Norman osiedli w Hendon, na północno-zachodnich przedmieściach Londynu. Prasa brytyjska określiła ją mianem „Oblubienicy z Belsen”. Para doczekała się trojga dzieci, a matka Geny również przeżyła obozową gehennę i zamieszkała z córką w Anglii. Po śmierci męża w 1995 roku Turgel osiedliła się w Stanmore, w gminie London Borough of Harrow.

W 1987 roku Gena Turgel wydała swoją autobiografię pt. „I Light a Candle”, której współautorką była dziennikarka Veronica Groocock. Jej wspomnienia zostały wcześniej zarejestrowane na kasetach w 1992 roku. Przez wiele lat Gena była zapraszana do szkół oraz uniwersytetów, gdzie dzieliła się swoim doświadczeniem jako świadek historii, opowiadając o okrucieństwie i ludobójstwie, które miały miejsce podczas II wojny światowej. Za swoją pracę społeczną i pamięć poświęconą ofiarom holocaustu została odznaczona w 2011 roku przez królową Elżbietę II Orderem Imperium Brytyjskiego (MBE). Gena Turgel spoczywa na cmentarzu żydowskim w Bushey, w hrabstwie Hertfordshire, w dystrykcie Hertsmere.

---

Oceń: Gena Turgel

---