Janusz Wojewoda, urodzony 17 kwietnia 1946 roku w Krakowie, był niezwykłym artystą, który zyskał szerokie uznanie w świecie fotografii. Niestety, zmarł 26 grudnia 2023 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz liczne osiągnięcia zawodowe.
Jego talent dostrzegły różne organizacje fotograficzne, co zaowocowało przyznaniem mu wielu prestiżowych tytułów: Artiste FIAP oraz Excellence FIAP. Warto zaznaczyć, że był członkiem rzeczywistym Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój polskiej sztuki fotograficznej.
Dzięki swoim umiejętnościom i zaangażowaniu Janusz Wojewoda miał również zaszczyt przynależeć do Photographic Society of America, gdzie otrzymał tytuł Proficiency PSA. Dodatkowo, był aktywnym członkiem Dolnośląskiego Stowarzyszenia Artystów Fotografików i Twórców Audiowizualnych (DSAFiTA), w którym zyskał tytuł Artysty Fotografika. Jego prace i wkład w artystyczną społeczność będą pamiętane przez długi czas.
Życiorys
Janusz Wojewoda, znana postać w świecie fotografii, w latach 1962–1970 był aktywnym członkiem Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego, pełniąc przez dwa lata funkcję w zarządzie tej instytucji. Następnie, w latach 1985–1992, dołączył do Rzeszowskiego Towarzystwa Fotograficznego, gdzie przez dwa lata pełnił rolę wiceprezesa, zajmując się sprawami artystycznymi. W okresie 1990-2000 współpracował z Teatrem im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, tworząc dokumentację fotograficzną z różnych przedstawień teatralnych, co zaowocowało archiwizowaniem jego zdjęć nie tylko w Teatrze, ale także w Galerii Szajna oraz w ogólnopolskim miesięczniku branżowym „Loża”.
W 2010 roku Janusz Wojewoda został przyjęty do Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej, uzyskując dyplom potwierdzający jego kwalifikacje do pracy jako artysta fotograf. Po tym wydarzeniu, w tym samym roku, otrzymał tytuł AFIAP (Artiste FIAP) od Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej FIAP, a w 2012 roku zostało mu nadane odznaczenie EFIAP (Excellence FIAP). Jego prace znalazły się w wielu prestiżowych zbiorach, w tym w Galerii Polish Millenium Hall w Maitland w Australii, a także w Watykanie (gdzie dokumentował kościoły Podkarpacia w technice gumy chromianowej). Inne lokalizacje, w których można znaleźć jego zdjęcia, to Centrum Kultury i Informacji w Brnie oraz International Museum de Fotografia w Katalonii.
Janusz był uczestnikiem licznych wystaw, zarówno na terenie Polski, jak i za granicą, zdobywając liczne nagrody, medale oraz wyróżnienia w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych objętych patronatem FIAP. Jego twórczość została zaakceptowana na ponad 450 wystawach zbiorowych, pokonkursowych oraz przedaukcyjnych, w tym w obiektach takich jak Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie, Pałacu Sztuki TPSP w Krakowie, Muzeum Miejskie Wrocławia, BWA w Krakowie oraz BWA w Rzeszowie.
Będąc przewodniczącym i członkiem jury, Janusz Wojewoda brał udział w licznych krajowych oraz międzynarodowych konkursach fotograficznych. Jego prace były także publikowane w Almanachu (1995–2017), wydanym przez Fotoklub Rzeczypospolitej Polskiej Stowarzyszenie Twórców, w 2017 roku. W latach 2019 i 2020, został odznaczony Nagrodami Specjalnymi za swoje utwory poetyckie związane z regionem Małopolski w III oraz IV edycji konkursu Małopolska Nagroda Poetycka „Źródło”.
Janusz Wojewoda zmarł i został pochowany 4 stycznia 2024 na cmentarzu Wilkowyja w Rzeszowie, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo artystyczne.
Wybrane wystawy
Janusz Wojewoda to artysta o bogatym dorobku, którego wystawy przyciągały uwagę miłośników fotografii oraz sztuki współczesnej. Poniżej przedstawiamy zróżnicowane wydarzenia, w których brał udział, na przestrzeni lat.
- „I love New York” – Salon Rzeszowskiego Towarzystwa Fotograficznego (Rzeszów 1989),
- „Dziecko” – Miejski Dom Kultury (Łańcut 1990),
- „Manhattan” – SERIGRAFIA – Galeria Sztuki Współczesnej DESA (Kraków 1990),
- „Serigraphs by Janusz Wojewoda” – Galeria Toa Chen (Vancouver 1990),
- „Guma” – Galeria MDK (Łańcut 1990),
- „Twarze” – guma – BWA (Rzeszów 1991),
- „Ballada o architekturze” – Galeria SARP (Rzeszów 1992),
- „Fotografia” – guma – Galeria Fotografii (Nyiregyhaza 1992),
- „Photography by Janusz Wojewoda” – Millenium Hall (Maitland 1992),
- „Fotografia – scenografia” – Galeria Fotografii Dworek Białoprądnicki (Kraków 1992),
- „Sytuacje” – Teatr im. Wandy Siemaszkowej (Rzeszów 1992),
- „The encounter” – Millenium Hall (Maitland 1993),
- „The nativity crib of Cracow” – Millenium Hall (Maitland 1993),
- „Dzielić kromkę chleba” – Teatr im. Wandy Siemaszkowej (Rzeszów 1995),
- „Bliźniemu swemu” – Centrum Kultury (Przemyśl 1996),
- „Teatr fotografii” – Teatr im. Wandy Siemaszkowej (Rzeszów 1997),
- „Deballage” – Józef Szajna – Galeria Teatru im. Wandy Siemaszkowej (Rzeszów 2000),
- „Spójrz mi w oczy” – Klub Dziennikarza BWA (Rzeszów 2002),
- „Fotografia – Janusz Wojewoda” – Klub Dziennikarza BWA (Rzeszów 2003),
- „Bliźniemu swemu II” – Salon BWA (Rzeszów 2008).
Wystawy te pokazują różnorodność tematów i technik, jakie Wojewoda stosował w swojej pracy, od serigrafii po fotografie gumo-odpychające. Każde wydarzenie przyczyniało się do jego artystycznego rozwoju oraz współpracy z innymi twórcami.
Odznaczenia
Janusz Wojewoda to osobowość, która wyróżnia się nie tylko swoimi osiągnięciami w dziedzinie fotografii, ale również licznymi odznaczeniami, jakie zdobył w ciągu swojej kariery. Oto lista jego nagród i odznaczeń:
- medal 150-lecia Fotografii (1989),
- odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1999),
- srebrny Krzyż Zasługi (2000),
- złoty Medal „Za Fotograficzną Twórczość” (2010).
Wszystkie te wyróżnienia świadczą o jego ogromnym wkładzie w rozwój kultury i sztuki fotograficznej.
Przypisy
- a b Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne: Nie żyje Janusz Wojewoda [online], Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne, 27.12.2023 r. [dostęp 27.12.2023 r.]
- Małopolska Nagroda Poetycka Źródło edycja trzecia – Centrum Sztuki Mościce [online], Kulturalne Mościce - zobacz nadchodzące wydarzenia [dostęp 19.05.2023 r.]
- Gazeta Kulturalna – IV Małopolska Nagroda Poetycka „Źródło” 2020 [online], gazetakulturalna.zelow.pl [dostęp 19.05.2023 r.]
- Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne: Wernisaż XIV Podkarpackich Konfrontacji Fotograficznych [online], Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne, 21.04.2018 r. [dostęp 28.05.2018 r.]
- Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne: Wernisaż XIII Podkarpackich Konfrontacji Fotograficznych [online], Tarnobrzeskie Towarzystwo Fotograficzne, 18.04.2018 r. [dostęp 28.05.2018 r.]
- Konfrontacje Fotograficzne 2016 w WDK – gospodarkaPodkarpacka.pl [online], 28.05.2018 r. [dostęp 28.05.2018 r.]
- Almanach (1995–2017) [online], web.archive.org, 25.03.2018 r. [dostęp 30.07.2019 r.]
- Wyróżnieni medalami przez Kapitułę Fotoklubu RP – lista. Strona oficjalna Fotoklubu RP [online], 24.04.2018 r. [dostęp 25.06.2018 r.]
- JMR, Kronika – od stycznia do czerwca 2010. Strona oficjalna Fotoklubu RP [online], fotoklubrp.org [dostęp 29.05.2017 r.]
- Sukces fotografii Janusza Wojewody w Macau, „Fotoklub RP – Nowości 2010” [dostęp 15.08.2010 r.]
- „8. Międzynarodowe Biennale Miniatury. Częstochowa 2014″ – wernisaż 30.03.2015 r., godz. 18.00 – Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa [online], fotogaleria.erzeszow.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- MWW – Muzeum Współczesne Wrocław – DSAFiTA – „Fotografie nagrodzone 1945–2012” [online], muzeumwspolczesne.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- DSAFiTA [online], dsafita.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- Edycja XIV | Portret Trzcianka [online], portret.trzcianka.com.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- Krosno górą: Kuźnia Światła [online], kuzniaswiatla.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- Rzeszowianin w konkursie BZ WBK Press Foto 2012 – Rzeszów [online], hej.rzeszow.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- Tomasz Lazar zwycięzcą ósmej edycji BZ WBK Press Foto, „Fotoblogia.pl” [dostęp 02.06.2017 r.]
- 37 już edycja Ogólnopolskiej Wystawy Fotografii „Konfrontacje 2014” w Gorzowie – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], zpaf.pl [dostęp 02.06.2017 r.]
- Lista_FIAP.html [online], fotoklubrp.org [dostęp 29.05.2017 r.]
- JMR, Kronika 2011. Strona oficjalna Fotoklubu RP [online], fotoklubrp.org [dostęp 29.05.2017 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Natan Grunsweig | Stanisław Węgrzyn (scenograf) | Jacek Zieliński (muzyk) | Andrzej Mrożewski | Katarzyna Grabowska | Janina Biesiadecka | Jacek Stryjeński | Tomasz Klimczyk | Maria Nowotarska | Tadeusz Fuss-Kaden | Danuta Rinn | Aleksander Janicki (artysta) | Roman Kochanowski | Adam Fiut | Leon Mieczysław Zawiejski | Kazimiera Skalska | Stanisław Dąbrowiecki | Monika Kotowska | Krzysztof Kasprzyk (muzyk) | Maria LorekOceń: Janusz Wojewoda