Stanisław Has

---

Życiorys

W Krakowie miał miejsce początek niezwykłej muzycznej kariery Stanisława Hasa. Muzyka od zawsze pozostawała jego największą pasją, co skłoniło go do rozpoczęcia prywatnych lekcji. Z czasem kontynuował naukę teorii muzyki w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie. W 1937 roku postanowił zdobywać wiedzę także w innej dziedzinie, rozpoczynając studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Na jego drodze edukacyjnej stanęli wybitni nauczyciele, tacy jak Feliks Nowowiejski oraz Zdzisław Jachimecki, u których uczył się prywatnie w okresie okupacji niemieckiej. Po zakończeniu II wojny światowej, Stanisław Has nieustannie rozwijał swoje umiejętności w dwóch obszarach: zarówno muzycznym, jak i prawniczym. Ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, a w 1945 roku obronił swoją pracę magisterską na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W 1946 roku objął kierownictwo Krakowskiego Chóru Akademickiego UJ, którym zarządzał aż do jego rozwiązania przez władze w 1950 roku. W międzyczasie studiował dyrygenturę w latach 1947-1952, początkowo pod okiem Waleriana Bierdiajewa, a później Artura Malawskiego, gdzie w latach 1951-1955 dodatkowo studiował komponowanie. Od 1950 roku związał się z krakowskimi instytucjami muzycznymi, stając się dyrygentem Orkiestry Polskiego Radia i Telewizji w Krakowie.

W 1961 roku Stanisław Has po raz kolejny objął dyrygenturę Chóru Akademickiego UJ, którym kierował aż do 1978 roku. W pierwszej połowie lat 60. XX wieku prowadził orkiestrę Miejskiego Teatru Muzycznego w Krakowie, który obecnie nosi nazwę Opery Krakowskiej. Jego działalność wykraczała ponad granice instrumentalnej dyrygentury, ponieważ miał również zaszczyt dyrygować różnymi zespołami muzycznymi, nagrywając ścieżki dźwiękowe do polskich filmów fabularnych, takich jak „Dwaj panowie N” (1961) oraz „Złoto” (1961), a także do dokumentu „Stanisław Wyspiański” (1970). Utwory w reżyserii Hasa można usłyszeć także w filmach „Dzień kolibra” oraz „Boża podszewka”.

Jako kompozytor, Stanisław Has stworzył wiele różnorodnych dzieł, w tym utwory orkiestrowe jak „Uwertura komiczna”, bajkę baletową „Zaczarowane pantofelki” oraz różne formy kameralne i fortepianowe. Ważną częścią jego twórczości są również pieśni, w tym kompozycje na chór męski, takie jak „Fijołeczek” oraz „Wieczór cichy”. W 1959 roku jego utwór „W mieście snów, walców i bzów” zdobył III nagrodę na Festiwalu Młodzieżowym w Wiedniu.

Dyskografia

Stanisław Has, uznany dyrygent i kompozytor, ma na swoim koncie różnorodne nagrania, które są świadectwem jego artystycznego dorobku. Oto niektóre z najważniejszych pozycji w jego dyskografii:

• LP Polskie Nagrania (L 0008): Maria Kunińska, Włodzimierz Kotarba, Krakowska Orkiestra i Chór PR w Krakowie pod dyr. Stanisława Hasa – Piotr Perkowski „Suita weselna”,
• 2004 2CD Polskie Radio: Johann Strauss: „Król walca” i „Cesarski walc” (różni wykonawcy, m.in. Orkiestra Polskiego Radia w Krakowie pod dyr. Stanisława Hasa – „Wiedeńska krew”, „Indygo”, „Wiedeńska krew” – uwertura),
• 2005 3CD Polskie Radio: Zaczarowany świat operetki (różni wykonawcy, m.in. Orkiestra Polskiego Radia w Krakowie pod dyr. Stanisława Hasa – J. Strauss „Indygo – Intermezzo”.

---

Oceń: Stanisław Has

---