Tadeusz Gluziński

---

Życiorys

Tadeusz Gluziński był synem Antoniego Władysława oraz Zofii z Sokołowskich, a także bratem Kazimierza. Po ukończeniu gimnazjum we Lwowie, z sukcesem podjął studia na wydziałach filozofii i prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza. W latach 1906–1912 aktywnie uczestniczył w działalności Związku Młodzieży Polskiej „Zet” oraz redagował „Tekę” – organ tegoż związku. W 1918 roku redagował tajne pismo zatytułowane „Z Chwili”. Poza tym, służył również w milicji obywatelskiej.

W roku 1920 objął stanowisko szefa sekcji prasowej Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, wstąpił do Związku Ludowo-Narodowego, gdzie wspinał się po szczeblach kariery partyjnej, będąc członkiem zarządu głównego w latach 1920–1922. Jednak już na początku lat 20. wyraził swoje krytyczne stanowisko w stosunku do działania ZL-N poprzez publikację serii artykułów pt. „Zmierzch liberalizmu” w „Gazecie Warszawskiej”, które atakowały parlamentarystyczne metody funkcjonowania ugrupowania.

Następnie Tadeusz Gluziński stał się członkiem Stronnictwa Narodowego oraz jednym z jego czołowych działaczy. W latach 1923–1928 sprawował funkcję radcy w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Na początku lat 30. wchodził w skład tajnej struktury WeWNętrznej SN – Straży. W 1934 roku zrezygnował z członkostwa w partii z powodu nieudanej samodzielnej próby reformowania oraz radykalizowania ugrupowania. W dniu 14 kwietnia tego samego roku podpisał deklarację nowo utworzonego Obozu Narodowo-Radykalnego.

W tej organizacji znalazł się w Wydziale Wykonawczym Komitetu Organizacyjnego oraz podjął pracę w redakcji „Sztafety”, głównego organu prasowego ON-R. Po delegalizacji pisma przez władze sanacyjne w czerwcu 1934, Tadeusz próbował bezskutecznie interweniować, współpracując z Janem Jodzewiczem oraz Janem Mosdorfem, u ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego. Po tragicznej śmierci Pierackiego 15 czerwca 1934 został oskarżony o współudział w zamachu i aresztowany na kilka tygodni.

Po wewnętrznym rozłamie w szeregach ON-R przystąpił do Obozu Narodowo-Radykalnego ABC, gdzie odgrywał rolę głównego ideologa, prawdopodobnie wchodząc w skład trzyosobowego zarządu partii. Publikował artykuły w pismach takich jak „Nowy Ład” oraz „ABC”. Od października 1937 roku bezskutecznie apelował o utworzenie Konfederacji Polskiej, organizacji mającej na celu zjednoczenie narodowych radykałów z ON-R ABC, Ruchu Narodowo-Radykalnego Falanga oraz Sekcji Młodych Stronnictwa Narodowego.

W momencie zajęcia Polski przez wojska niemieckie we wrześniu 1939, Gluziński współpracował z konspiracyjną Grupą „Szańca”, tworzącą kontynuację ON-R ABC. Pod koniec roku został wysłany na Węgry w celu nawiązania kontaktu z polskimi władzami na uchodźstwie. Niestety, podczas nielegalnego przekraczania granicy ze Słowacją poważnie zachorował i zmarł na Węgrzech.

Wśród ważniejszych publikacji Tadeusza Gluzińskiego, niektóre z nich ukazały się pod pseudonimami Henryk Rolicki lub Zbigniew Krasnowski, znajdują się:

• „Cele i drogi propagandy wywrotowej” 1927,
• „Tajemnica chachama Franka” – Warszawa 1932,
• „Żydzi a upadek Polski” – Warszawa 1932,
• „Zmierzch Izraela” – Warszawa 1932,
• „Światowa polityka żydowska” – Warszawa 1934,
• „Odrodzenie idealizmu politycznego” – Warszawa 1935 (jedno z podstawowych dzieł polskiej myśli narodowo-radykalnej),
• „Socjalizm, komunizm, anarchizm” – Warszawa 1936,
• „Sprawa ukraińska” – Warszawa 1936,
• „Zbrodnia Stalina” – Lwów 9 marca 1938, czasopismo „ABC” nr 74.

---

Oceń: Tadeusz Gluziński

---