Ignacy Juliusz Rosner, znany pod pseudonimami Neros oraz Infaustus, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w polskiej historii. Urodził się 1 stycznia 1865 roku w Krakowie, co z pewnością miało wpływ na jego późniejsze życie i karierę zawodową. Zmarł 23 marca 1926 roku w Warszawie, w mieście, które odegrało kluczową rolę w jego aktywności publicznej.
Był on nie tylko prawnikiem, ale również dziennikarzem, urzędnikiem ministerialnym oraz politykiem konserwatywnym. Jako poseł do austriackiej Rady Państwa, Rosner wpływał na decyzje polityczne swojego czasu, przynosząc ze sobą różnorodne doświadczenia i przemyślenia dotyczące sytuacji w Polsce i Europie.
Jego działalność w różnych sferach życia publicznego sprawiła, że stał się osobą o znaczącym wpływie na otaczającą go rzeczywistość.
Życiorys
Ukończenie Gimnazjum św. Anny w 1882 roku i studiów na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie uzyskał tytuł doktora praw w 1887, stanowiło początek kariery Ignacego Juliusza Rosnera. W latach 1887–1889 zdobywał cenne doświadczenie jako aplikant w krakowskim Archiwum akt grodzkich i ziemskich. Następnie, w latach 1889–1890, uzupełniał swoje wykształcenie prawnicze oraz ekonomiczne na renomowanych uniwersytetach w Berlinie i Lipsku.
Po powrocie do Krakowa rozpoczął pracę jako kandydat adwokacki w kancelarii dr. Karola Pieniążka. Już w trakcie studiów akademickich związał się z krakowskimi konserwatystami, pozostając pod wpływem wiedzy i idei Michała Bobrzyńskiego, Stanisława Smolki, Józefa Szujskiego, Wincentego Zakrzewskiego oraz Stanisława Tarnowskiego. W latach 1891-1893 był członkiem redakcji „Czasu”, gdzie tworzył artykuły wstępne, polityczne i teatralne w duchu narodowo-konserwatywnym, a także współpracował z „Światem” w latach 1890-1892.
W listopadzie 1893 roku objął stanowisko urzędnika w austriackim Ministerstwie Wyznań i Oświaty, którego kierownikiem był Stanisław Madeyski. Szybko awansował na komisarza, a następnie wicesekretarza ministerialnego i radcę prezydialnego (1894-1895). Jako najstarszy radca ministerialny w Ministerstwie ds. Galicji, miał decydujący wpływ na kształt polityki tego regionu, szczególnie podczas współpracy z Wojciechem Dzieduszyckim, czego wynikiem była jego intensywna praca pomiędzy 8 stycznia 1899 a czerwcem 1911.
Rosner miał w swojej gestii wiele ważnych kwestii, takich jak sprawy konstytucyjne, językowe, kolejowe, taryfowe czy górnicze. Mimo prowadzonych obowiązków w ministerstwie, w latach 1900–1910 kontynuował swoją działalność literacką, pisząc o ówczesnej polskiej twórczości, w tym o dziełach Stanisława Wyspiańskiego.
W latach 1907–1918 był aktywnym członkiem Stronnictwa Prawicy Narodowej. W 1911 roku, z poparciem Michała Bobrzyńskiego, został posłem do austriackiej Rady Państwa XII kadencji, gdzie pracował w komisji budżetowej, a w latach 1913-1914 pełnił funkcję referenta budżetu wojskowego w delegacjach wspólnych austro-węgierskich. Był jednym z nielicznych polskich posłów, którzy mieli wpływ na działanie Koła Polskiego w Wiedniu, przestrzegając Austro-Węgrów przed zbytnim uleganiem Niemcom oraz wskazując na zagrożenia ze strony Rosji.
Po wybuchu I wojny światowej, uczestniczył w powołaniu Naczelnego Komitetu Narodowego 16 sierpnia 1914 roku, a po zajęciu Warszawy przez wojska niemieckie w sierpniu 1915 roku, stał się członkiem delegacji austro-węgierskiej w tym mieście. Był orędownikiem tzw. austro-polskiego rozwiązania sprawy, co podkreślał w licznych publikacjach. Po utworzeniu Tymczasowej Rady Stanu objął funkcję zastępcy komisarza rządu austro-węgierskiego. Po ogłoszeniu traktatu brzeskiego w lutym 1918 roku, który całkowicie zmieniały sytuację, podał się do dymisji i udał się do Wiednia.
W Wiedniu, razem z innymi członkami Koła Polskiego, doprowadził do dymisji ministra spraw zagranicznych Ottokara Czernina. Po powrocie do Warszawy powrócił na swoje wcześniejsze stanowisko, które pełnił aż do upadku monarchii austro-węgierskiej. Po odzyskaniu niepodległości w 1919 roku, Rosner pracował jako dziennikarz, a od 1920 roku pełnił rolę redaktora naczelnego „Kuriera Polskiego”. Przez lata 1919-1926 publikował tam artykuły wstępne oraz materiały dotyczące polityki zagranicznej.
W latach 1921-1924 był wiceprezesem Syndykatu Dziennikarzy Polskich. Z grupą współpracowników założył „Nowy Kurier Polski”, który szybko zdobył renomę jako jedno z czołowych pism prorządowych. Niestety, niedługo po objęciu redakcji, Rosner zachorował i zmarł na serce. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Odznaczenia
W 1910 roku Ignacy Juliusz Rosner otrzymał prestiżowe wyróżnienie. Został odznaczony austro-węgierskim Krzyżem Kawalerskim Orderu Leopolda, co jest potwierdzeniem jego zasług i osiągnięć.
Życie prywatne
Ignacy Juliusz Rosner był synem Antoniego oraz Amelii z Ohrensteinów. Miał również brata, Aleksandra. Jego życie prywatne przybrało dalszy obrót w 1893 roku, kiedy to poślubił Zofię z Estreicherów (1867–1950), będącą córką Karola.
W wyniku tego małżeństwa doczekali się dwóch córek: Anny, która niestety zmarła w dzieciństwie, oraz Janiny, urodzonej w 1904 roku, późniejszej żony Wiktora Bincera. Oprócz córek, Ignacy miał również trzech synów: Antoniego, który żył w latach 1896–1942, Karola (1904–1944) oraz Jana, który przeżył do roku 1991.
Przypisy
- Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim – 1848-1918, Warszawa 1996 r., s. 166, 179, 434, 439
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Tadeusz Gluziński | Dariusz Szwed | Mordechaj Ofer | Stanisław Papież | Hillel Seidel | Kazimierz Kuraś | Antoni Zoll | Robert Jahoda-Żółtowski | Andrzej Olechowski | Edward Ochab | Zdzisław Włodek | Andrzej Szydło | Adam Leszkiewicz | Józef Krzyworzeka | Bogumiła Boba | Bogusław Sobczak | Andrzej Dańko | Jan Arciszewski | Albert Mendelsburg | Stanisław PilniakowskiOceń: Ignacy Juliusz Rosner