Tadeusz Żuk-Skarszewski, który przyszedł na świat w 1858 roku, był postacią niezwykle interesującą w polskim świecie literackim. Jego urodziny przypisuje się zarówno Krakowowi, jak i rodzinnemu dworkowi w Przyszowej. Jako pisarz i publicysta, pozostawił po sobie znaczący dorobek literacki.
Zmarł 22 stycznia 1933 roku w Krakowie, kończąc tym samym swoją aktywną działalność twórczą i publicystyczną.
Życiorys
Tadeusz Żuk-Skarszewski przyszedł na świat w zamożnej rodzinie ziemiańskiej na terenie Małopolski. Jego ojcem był Faustyn Żuk-Skarszewski, pełniący funkcję notariusza oraz posła, natomiast matką Anna z Duninów Wąsowiczówna. Po śmierci rodziców odziedziczył część rodzinnego majątku położonego w Przyszowej, jednakże zgodnie z dekretami dziedzictwa z dnia 2 września 1905 roku, jego brat Adam spłacił go i stał się jedynym właścicielem tego majątku.
Wieloletnie kształcenie rozpoczął na europejskich uczelniach, studiując filozofię oraz prawo. Uczęszczał na zajęcia w prestiżowych miastach, takich jak Lwów, Strasburg czy Wiedeń. W tym czasie nawiązał również bliskie kontakty ze światem literackim, zostając członkiem kabaretu Zielony Balonik.
Po ukończeniu edukacji, związał swoją przyszłość z dziennikarstwem. Od roku 1888 rozpoczął współpracę z petersburskim „Krajem”, gdzie publikował teksty dotyczące literatury, a także przesyłał korespondencje z Londynu. W 1918 roku obejmował stanowisko naczelnika biura prasowego w ramach Komisji Likwidacyjnej w Krakowie.
Współpraca z „Ilustrowanym Kurierem Codziennym” przyniosła mu tytuł korespondenta zagranicznego, a w latach 1921-1922 regularnie pisał felietony zatytułowane „Widzi-mi-się”. Jego kariera przeszła kolejny etap, gdy w 1919 roku wyjechał na konferencję pokojową do Paryża jako korespondent prasy polskiej, a jego korespondencje z tego okresu były publikowane w „Ilustrowanym Kuryerze Codziennym”.
W latach 1920-1921 piastował posadę dyrektora Polskiego Biura Informacyjnego w Nowym Jorku, gdzie współtworzył także miesięcznik „The Poland”. Po pewnym czasie, w 1927 roku, podczas pobytu w Londynie, zawarł związek małżeński z Angielką.
Po powrocie do Polski osiedlił się w Krakowie. Tadeusz Żuk-Skarszewski zmarł 22 stycznia 1933 roku, a jego miejsce wiecznego spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze PAS 15-płd-po lewej Merunowicza. W swoim dorobku literackim posiadał dwie powieści, a także dokonał przekładów wielu utworów z literatury angielskiej i amerykańskiej.
Twórczość
Tadeusz Żuk-Skarszewski był autorem wielu istotnych dzieł, które przyczyniły się do rozwoju polskiej literatury. W jego twórczości znajdują się różnorodne gatunki literackie, które odzwierciedlają zarówno estetykę, jak i tematykę epoki.
- Pustka. Opowieść na tle Kartaginy współczesnej. Powieść (1918),
- Rumak Światowida. Karykatura wczorajsza. Powieść (1919),
- Stanisław Wyspiański. 1867–1907. Studium wstępne w: Stanisław Wyspiański. Dzieła malarskie. Napisana wspólnie ze Stanisławem Przybyszewskim (1925).
Przekłady
- Ch. Dickens: Noc wigilijna. Straszliwa historia o duchach i upiorach przez sławnego pisarza po angielsku spisana, a przez Wierzbiętę po polsku powtórzona. (1908),
- R. Hughes: Tajemnica bryły lodu (1928).
Przypisy
- Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 04.08.2020 r.]
- TadeuszT. Żuk-Skarszewski TadeuszT., Pustka [online], polona.pl [dostęp 28.05.2020 r.]
- TadeuszT. Żuk-Skarszewski TadeuszT., Rumak Światowida : karykatura wczorajsza [online], polona.pl [dostęp 28.05.2020 r.]
- Dzieła malarskie, StanisławS. Wyspiański, Stanisław Przybyszewski i TadeuszS.P.T. Żuk-Skarszewski [online], polona.pl [dostęp 28.05.2020 r.]
- Noc wigilijna : straszliwa historya o duchach i upiorach przez [...] Karola Dickensa po angielsku spisana a przez Wierzbiętę po polsku powtórzona. [online], Na s. tyt. pseud. tł., nazwa: Tadeusz Żuk-Skarszewski., polona.pl [dostęp 28.05.2020 r.]
- Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. Tom czwarty S-T. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003 r., s. 78.
- Dariusz Gacek: Beskid wyspowy. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2012 r., s. 286.
- Zenon Kmiecik. Uwagi o redakcji i prenumeratorach petersburskiego "Kraju" przed 1905 rokiem. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”. 7/1, s. 116, 1968 r.
- „Myśl Narodowa. Tygodnik Poświęcony Kulturze Twórczości Polskiej.”, 1933 r. [dostęp 30.03.2019 r.]
- Skarszewski Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 31.03.2019 r.]
- https://e-teatr.pl/files/programy/2014_05/63282/sto_lat_kabaretu_stary_teatr_krakow_2003.pdf
- M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu pracy społecznej i propagandy polskiej zagranicą”.
- Dwory i dworki na Limanowszczyźnie oraz ich właściciele w ostatnich dziesiątkach XIX w. [dostęp 30.03.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Katarzyna Krzyżewska | Piotr Jędrzejek | Dariusz Domański | Grzegorz Miśtal | Mieczysław Czuma | Aleksander Sikora | Paweł Wroński | Alicja Resich-Modlińska | Marta Stremecka | Aleksander Kulisiewicz | Bożena Walter | Agnieszka Jastrzębska | Andrzej Celarek | Marcin Mamoń | Mortalcio | Jerzy Kisielewski | Włodzimierz Długoszewski | Darek Maciborek | Piotr Kosiński | Zbigniew ŁuczyńskiOceń: Tadeusz Żuk-Skarszewski