Hotel Pod Różą, znany również jako Kamienica Provanowska czy Kamienica Średzka, to niezwykle urokliwy i zabytkowy obiekt, który z dumą znajduje się w samym sercu Starego Miasta w Krakowie.
Usytuowany na rogu dwóch malowniczych ulic: Floriańskiej 14 i św. Tomasza 16, hotel stanowi doskonały punkt wyjścia do odkrywania bogatej historii oraz kultury miasta.
Warto zaznaczyć, że jego lokalizacja w tak atrakcyjnym rejonie sprawia, że jest on idealnym miejscem zarówno dla turystów, jak i osób przyjeżdżających w celach biznesowych.
Historia
Budynek, który obecnie znany jest jako Hotel Pod Różą, ma swoje korzenie w XIII wieku, kiedy to około 1300 roku został wzniesiony na planie litery L. W miarę upływu czasu, a szczególnie u schyłku średniowiecza, przeszedł on istotne zmiany, zyskując następujący kształt znacznej kamienicy o pałacowym charakterze.
W XVI wieku obiekt stał się własnością rodziny Provanów. Pośrednio, w połowie tego stulecia, zostało przeprowadzone przekształcenie w stylu renesansowym. Na koniec XVI wieku budynek trafił w ręce kasztelana bieckiego, A. Dembińskiego, a w drugiej połowie XVII wieku do starosty średzkiego, P. Grudzińskiego. Lata 1723–1731 przyniosły zmianę właściciela, gdyż kamienica znalazła się w rękach marszałka wielkiego koronnego, Józefa Wandalina Mniszcha.
Niestety, w 1750 roku obiekt uległ częściowemu zniszczeniu. W drugiej połowie XVIII wieku nastąpił jego remont, przeprowadzony przez A. Burczyńskiego, który dodał trzecie piętro, a także zbudował jednopiętrową oficynę tylną oraz drewniane zabudowania gospodarcze.
W latach 1799–1823 budynek był własnością J. Szydłowskiego, który zmienił go w oberżę, znaną jako Dom Zajezdny Szydłowskiego. W roku 1807 oberżę przekształcono w Hotel de Russie. Również na początku XIX wieku obiekt przeszedł wielką przebudowę w stylu neoklasycystycznym, której projektem zajmował się Józef Le Brun.
Kolejne lata przyniosły dalsze zmiany. W latach 20. XIX wieku budynek ponownie przeszedł przebudowę pod kierunkiem Szczepana Humberta. W latach 1829–1855 był w rękach H. Meciszewskiego. W 1864 roku obiekt zyskał nową nazwę – Hotel Pod Różą. Następnie, od 1883 do 1920 roku, znajdował się w posiadaniu F. Starzewskiej, która zainicjowała remonty oraz prace konserwatorskie.
Podczas II wojny światowej budynek został zajęty przez niemieckich urzędników. W 1950 roku nastąpiła nacjonalizacja, a obiekt stał się siedzibą Dyrekcji Hoteli Miejskich, a później Krakowskiego Przedsiębiorstwa Turystycznego „Wawel-Tourist”. W latach 1970–1979 został odrestaurowany zgodnie z projektem stworzonym przez Miejskie Biuro Projektów, co obejmowało m.in. założenie szklanych galerii na elewacjach od strony podwórza, wymianę wyposażenia oraz adaptację piwnic. W 1998 roku podwórze zostało przykryte szklanym dachem.
W historii hotelu zagościło wielu znamienitych gości, w tym m.in.: wielki książę Konstanty Romanow, który odwiedził obiekt 18 listopada 1805 roku, car Aleksander I Romanow, który pojawił się tam 10 grudnia tego samego roku, oraz słynny pianista Ferenc Liszt, który wykorzystał gościnność hotelu w 1843 roku.
Architektura
Kamienica, w której mieści się hotel, składa się z czterech kondygnacji, co nadaje jej imponujący charakter. Budowla została zaprojektowana w formie trzech skrzydeł, z czego dwa z nich dysponują efektownymi elewacjami frontowymi.
Elewacja usytuowana przy ulicy Floriańskiej wyróżnia się sześcioosiową strukturą, natomiast ta zlokalizowana przy ulicy św. Tomasza jest znacznie bardziej rozbudowana, mając aż czternaście osi. W obszarze trzeciej osi od frontu ulicy Floriańskiej można dostrzec renesansowy portal, który jest prawdziwą perłą architektury. Portal ten jest przepięknie zdobiony kolumnami w porządku kompozytowym oraz pełnoplastycznymi rzeźbami przedstawiającymi dwie postacie; jedna z nich dzierży krzyż, a druga miecz, co symbolizuje zarówno wiarę, jak i siłę.
Nad portalem znajduje się łacińska inskrypcja, która brzmi: „STET DOMUS HAEC, DONEC FLUCTUS FORMICA MARINOS EBIBET ET TOTUM TESTUDO PERAMBULET ORBEM”, co w tłumaczeniu oznacza: „Niech dom ten przetrwa w tak odległe lata, dopóki mrówka morza nie wypije, a żółw całego nie obieży świata.”. Jest to wyraz nadziei i trwałości, który dodaje wartości historycznej do tej pięknej budowli.
Warto również zwrócić uwagę na okna pierwszego i drugiego piętra, które zostały ozdobione misternie wykonanymi gzymsami oraz fryzami, podkreślając tym samym architektoniczny detal i elegancję całej konstrukcji.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 16.11.2020 r.]
- a b c RyszardR. Burek RyszardR., Encyklopedia Krakowa, Kraków: PWN, 2000 r., s. 306.
Pozostałe obiekty w kategorii "Hotele":
Sheraton Grand Krakow | Grand Hotel w Krakowie | Hotel Best Western Kraków Old Town | Hotel Europejski w Krakowie | Hotel Polonia w Krakowie | Hotel Saski w Krakowie | Hotel Wit Stwosz w Krakowie | Bursa Jagiellońska w Krakowie | Hotel „Cracovia” | Hotel Campanile w Krakowie | Zajazd Pod św. Benedyktem | Vienna House Andel’s Cracow | Hotel Wawel w Krakowie | Hotel Warszawski w Krakowie | Hotel Senacki w Krakowie | Hotel Royal w Krakowie | Hotel Radisson Blu w Krakowie | Hotel Pollera w Krakowie | Hotel Francuski w KrakowieOceń: Hotel Pod Różą w Krakowie