Hotel „Cracovia” to miejsce o bogatej historii, które znajduje się w centrum Krakowa. Jest to zabytkowy hotel, usytuowany w dzielnicy VII, przy al. Marsz. Ferdynanda Focha 1, na Półwsiu Zwierzynieckim.
Budynek, zaprojektowany przez Witolda Cęckiewicza, został wzniesiony w latach 1960–1965 dla Polskiego Biura Podróży „Orbis”. Jest to doskonały przykład modernistycznej architektury, która doskonale wpisuje się w charakterystykę okolice. W 2016 roku, zespół hotelu „Cracovia” a także kina „Kijów” zostały wpisane do rejestru zabytków, co potwierdza ich istotne znaczenie na mapie kulturowej Krakowa.
Do 2011 roku hotel był zarządzany przez Grupę Hotelową Orbis, a od 2016 roku znajduje się w rękach Muzeum Narodowego w Krakowie. To sprawia, że obiekt nie tylko oferuje noclegi, ale również pełni funkcję kulturowego centrum, które przyciąga turystów i miłośników historii.
Historia
Budowa hotelu „Cracovia” miała miejsce w latach 1960-1965, a jego projekt stworzył Witold Cęckiewicz, znany wówczas architekt miasta Krakowa. Obiekt stanął na fundamentach, które pierwotnie miały służyć jako podstawa niedoszłego Domu Związkowca. Uroczyste otwarcie miało miejsce 22 czerwca 1965 roku, kiedy to hotel stał się najdłuższym (o długości 150 m) oraz jednym z największych i najnowocześniejszych w Polsce.
Budowa na podmokłym terenie, blisko zasypanego starorzecza Rudawy, napotkała początkowo trudności związane z wsiąkaniem fundamentów. Aby rozwiązać ten problem, zdecydowano się na wykorzystanie żelbetowej płyty, co zapewniło stabilność konstrukcji. Warto zaznaczyć, że podczas realizacji tego projektu zastosowano system konstrukcji wielkopłytowej, co było innowacją na skalę kraju i znacznie przyspieszyło proces montażu kondygnacji mieszkalnych. Ponadto, w hotelu wykorzystano elementy konstrukcyjne, które pełniły równocześnie funkcję obudowy pionów sanitarnych.
Nazwę hotelu nadał Włodzimierz Reczek, przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki. Hotel ten miał również swoje miejsce w kulturze, gdyż realizowano w nim filmy takie jak Jowita w 1967 roku oraz Spis cudzołożnic w 1994 roku.
Obiekt składał się z pięciu pięter, oferując 510 miejsc noclegowych, które mieściły się w 309 pokojach oraz 9 apartamentach. Goście mogli korzystać z m.in. restauracji, która dysponowała około 500 miejscami gastronomicznymi, kawiarni, sali konferencyjnej oraz kasyna. W pobliżu, w sąsiedztwie znajdowało się także kino „Kijów”, co dodatkowo przyciągało odwiedzających.
28 kwietnia 2011 roku hotel został wpisany do gminnej ewidencji zabytków, a dzień później wpisał się również do ewidencji wojewódzkiej. Niestety, pod koniec czerwca tego samego roku hotel zakończył swoją działalność operacyjną i został zamknięty. W 2011 roku nieruchomość została nabyta przez spółkę Echo Investment za 32 mln zł. W umowie sprzedaży zawarto klauzulę zakazującą prowadzenia działalności hotelowej przez okres 10 lat, grożąc karą w wysokości 5 mln zł na rzecz Orbisu.
Obecnie na parterze budynku znajdują się punkty usługowe oraz sklepy oferujące różnorodne produkty, takie jak instrumenty muzyczne, sprzęt sportowy, a także cukiernia, fryzjer oraz galeria plakatu. Dodatkowo, od listopada 2017 roku na parterze działa Forum Designu, które jest showroomem prezentującym dzieła polskich projektantów sztuki użytkowej.
Muzeum Narodowe w Krakowie
W 2016 roku budynek został nabyty przez Skarb Państwa od firmy Echo Investment za kwotę 29 milionów złotych netto, z myślą o utworzeniu Muzeum Narodowego w Krakowie. To ważne wydarzenie miało na celu wsparcie dziedzictwa kulturowego oraz promowanie sztuki.
W muzeum zorganizowano wiele interesujących wystaw, które przyciągnęły uwagę zarówno mieszkańców Krakowa, jak i turystów. Oto niektóre z nich:
- „Cracovia – więcej niż hotel. Ceramika i ubiory” od 19 maja 2017 do 6 czerwca 2017,
- „Odwilż 56 – Cracovia 65. Wystawa architektury Witolda Cęckiewicza” od 23 listopada 2017 do 21 stycznia 2018,
- „ZOBACZ! Młodzi Artyści z Wydziału Grafiki ASP w Krakowie” od 6 czerwca 2019 do 20 czerwca 2019,
- „Dawny Hotel Cracovia” od 6 do 8 września 2019,
- „Tożsamość, 100 lat polskiej architektury” od 27 września 2019 do 15 grudnia 2019,
- „Dawny Hotel Cracovia” w lipcu/sierpniu 2020,
- „Wiedeń buduje, budownictwo mieszkaniowe w latach 1920-2020” od 11 lutego do 29 maja 2022.
Te wystawy znacznie wzbogaciły ofertę kulturalną Krakowa i przyciągnęły uwagę wielu miłośników sztuki.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 14.01.2018 r.]
- Duch Hotelu „Cracovia” wychodzi „na pole” - Patronaty - Radio Kraków [online], [dostęp 18.05.2021 r.]
- Forum Designu - Polski młody design' - Forum Designu [online], forumdesignu.pl [dostęp 13.02.2019 r.]
- Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 13.02.2019 r.]
- Marek Kozubal. Muzeum Narodowe urośnie. „Życie Krakowa i Małopolski (dodatek do dziennika 'Rzeczpospolita')”, 09.01.2017 r.
- Aleksander Gurgul: Państwo kupiło dawny hotel Cracovia za ponad 29 mln zł. wyborcza.pl, 29.12.2016 r. [dostęp 23.01.2017 r.]
- a b Zenon Błądek: Dzieje krajowego hotelarstwa od zajazdu do współczesności: fakty, obiekty, ludzie. Poznań-Warszawa: Palladium Architekci, 2003, s. 42. ISBN 83-89284-02-2.
- Dziennik Polski. 1965, nr 147 (23 VI) = nr 6648 - 20/26, s. 4
Pozostałe obiekty w kategorii "Hotele":
Hotel Campanile w Krakowie | Hotel Francuski w Krakowie | Hotel Pollera w Krakowie | Hotel Radisson Blu w Krakowie | Hotel Royal w Krakowie | Hotel Senacki w Krakowie | Hotel Warszawski w Krakowie | Hotel Wawel w Krakowie | Vienna House Andel’s Cracow | Zajazd Pod św. Benedyktem | Bursa Jagiellońska w Krakowie | Hotel Wit Stwosz w Krakowie | Hotel Saski w Krakowie | Hotel Polonia w Krakowie | Hotel Europejski w Krakowie | Hotel Best Western Kraków Old Town | Grand Hotel w Krakowie | Sheraton Grand Krakow | Hotel Pod Różą w KrakowieOceń: Hotel „Cracovia”