Jaskinia Niska (Zakrzówek)

---

Opis jaskini

Jaskinia Niska, będąca jedną z fascynujących formacji w Zakrzówku, jest trudna do zwiedzania ze względu na wąskie korytarze oraz liczne zaciski, które mogą stanowić wyzwanie dla nieprzygotowanych turystów. Ciasny otwór wejściowy zlokalizowany jest u podstawy długiego muru skalnego, co dostarcza nieco egzotycznego klimatu temu miejscu. Po przejściu przez otwór, natrafiamy na krótki i stromy korytarzyk prowadzący do małej sali o wymiarach 7 m długości i 3,5 m szerokości.

Z tego pomieszczenia rozchodzą się dwa mniejsze korytarzyki. Pierwszy z nich, biegnący prosto za otwór wejściowy, jest krótki, jednak niepozorny. Z kolei dłuższy i bardziej interesujący korytarz zaczyna się po prawej stronie sali. Ten korytarzyk, będący błotnistym, nieco krętym i niskim przejściem, powstał na międzyławicowej szczelinie i stawia przed odwiedzającym pewne trudności. Czai się w nim zacisk, jednak istnieje możliwość ominięcia go po prawej stronie, korzystając z przełazu. Dalsza część tego korytarza prowadzi do małej salki, która ma 2,5 m długości, 1 m szerokości i 1 m wysokości.

Na północ od tej salki znajdowane są niedostępne szczeliny, podczas gdy korytarz zwęża się i staje się całkowicie niemożliwy do przebycia. Z głębokiej szczeliny na dnie wydobywa się powietrze, co zdaje się potwierdzać dynamiczny charakter tego miejsca.

Jaskinia Niska uformowała się w uławiconych wapieniach i dolomitach, które datują się na późną jurę. Jest wynikiem krzyżowania się szczelin ciosowych w wyniku przepływu wód, co pozwoliło na powstanie interesującej struktury. Jej szata naciekowa jest dość obfita i niemal nietknięta. W miejscach trudnodostępnych można dostrzec zbudowane z drobnokrystalicznego kalcytu stalaktyty o długości kilkunastu centymetrów, stalagnaty oraz różnorodne naciekowe polewy i żebra. Naciekowe formy mają różnorodne barwy, od białej po brunatną, a niektóre z nich są przejrzyste, co dodaje jaskini niezwykłego uroku. Co ciekawe, cały czas przyrastają.

W korytarzyku prowadzącym w stronę Jaskini Twardowskiego można zaobserwować przezroczyste, kalcytowe grzybki naciekowe, które zdobią ściany oraz głazy leżące na dnie korytarzyka.

Na dnie salki oraz wspomnianych korytarzyków leżą pojedyncze bloki wapienne, buły krzemienia, a także spora ilość ostrokrawędzistego gruzu. W miejscach, gdzie obecna jest rdzawa glina i piasek, klimat jaskini zmienia się w zależności od warunków atmosferycznych na zewnątrz. Jaskinia utrzymuje dynamiczny klimat, ponieważ zimą z jej otworu wydobywa się ciepłe powietrze, natomiast w czasie silnych mrozów mogą się tworzyć kłęby pary. Światło słoneczne dociera jedynie do korytarzyka za otworem wejściowym, co potęguje tajemniczość tego miejsca.

Warto wspomnieć, że Jaskinia Niska najprawdopodobniej łączy się ze szczelinami pobliskiej Jaskini Twardowskiego, co może stwarzać ciekawe możliwości dla doświadczonych eksploratorów.

Historia eksploracji i dokumentacji

W 1976 roku M. Czepiel po raz pierwszy zaprezentował szczegółowe informacje dotyczące jaskini oraz jej mapę. Następnie, badania przeprowadzone przez grotołazów znacznie poszerzyły naszą wiedzę na temat tego podziemnego obiektu. W 1990 roku niezwykle cenne odkrycie uczynili A. Górny oraz Cz. Łukasiewicz, którzy natrafili na nowy korytarz, umiejscowiony za trzecim zaciskiem.

W 1977 roku T. Wajzyk odkrył wejście do korytarza prowadzącego w kierunku Jaskini Twardowskiego, co dodało kolejną warstwę do już bogatej historii eksploracji. W październiku 2000 roku dokonano odkrycia drugiego otworu jaskini. Kolejnym krokiem w odkryciu struktury jaskini było w 2004 roku odkopanie zablokowanego korytarza znajdującego się pod kominkiem, które pozwoliło N. Sznoberowi przejść między dwoma otworami. Niestety, w późniejszym etapie drugi otwór został znowu zablokowany przez wapienny grunt.

Warto również wspomnieć, że dokumentacja jaskini została starannie opracowana przez A. Górnego oraz B. Słobodza w 1999 roku, a mapa jaskini została stworzona przez B. Słobodza w 2000 roku.

---

Oceń: Jaskinia Niska (Zakrzówek)

---