Kościół Matki Bożej Królowej Polski, znany również jako Arka Pana, jest ważnym miejscem dla społeczności rzymskokatolickiej w Krakowie. Ta parafia znajduje się w malowniczej dzielnicy XVI Bieńczyce, bezpośrednio przy ulicy Obrońców Krzyża 1, w historycznej części Nowej Huty.
Świątynia ta nie tylko pełni rolę miejsca kultu, lecz również jest istotnym punktem na mapie lokalnej historii oraz architektury.
Historia
Kościół Matki Bożej Królowej Polski, znany również jako Arka Pana, jest szóstym oraz pierwszym nowo zbudowanym kościołem w Nowej Hucie. Jego powstanie miało miejsce z inicjatywy ks. Józefa Gorzelanego w latach 1967–1977 i zostało zrealizowane według projektu architekta mgr. inż. Wojciecha Pietrzyka. Charakterystyczny dach budowli sprawia, że przypomina on zarówno arkę, jak i kaplicę w Ronchamp, zaprojektowaną przez Le Corbusiera.
Historia kościoła jest nierozerwalnie związana z obroną krzyża przez mieszkańców Nowej Huty, co miało miejsce w 1960 roku, w miejscu, gdzie pierwotnie planowano jego budowę. Mimo zezwolenia władz komunistycznych na wzniesienie świątyni, decyzja dotycząca nowej lokalizacji świadczy o ewolucji planów budowlanych. W dniu 18 maja 1969 roku, arcybiskup Krakowa, kard. Karol Wojtyła, dokonał ceremonii wmurowania kamienia węgielnego, jego pochodzenie to bazylika św. Piotra w Watykanie, z kolei poświęcenia dokonał papież Paweł VI.
Finalnie, 15 maja 1977 roku, kard. Karol Wojtyła dokonał konsekracji kościoła, nadając mu wezwanie Matki Bożej Królowej Polski. Ta uroczystość była zwieńczeniem wieloletnich starań i zaangażowania społeczności lokalnej, która z dumą uczestniczyła w tworzeniu tego sakralnego miejsca.
Kościół
Kościół Matki Bożej Królowej Polski, znany również jako Arka Pana, to niezwykła budowla o imponującej powierzchni 1300 m², która jest w stanie pomieścić jednocześnie około 6000 wiernych. Głównym punktem architektonicznym jest 70-metrowy krzyż, który nie tylko góruje nad świątynią, ale także stanowi istotną część jej konstrukcji.
Do kościoła prowadzi siedem drzwi, symbolizujących siedem sakramentów świętych, a do ołtarza prowadzi siedem stopni, które nawiązują do siedmiu darów Ducha Świętego. Ołtarz, wyprodukowany z jednolitego bloku marmuru karraryjskiego, stylizowany jest na płaską dłoń, co dodaje mu wyjątkowego charakteru. W tabernakulum, mającym kształt kuli ziemskiej, znajduje się niezwykły kamień – dar od papieża Pawła VI, który został podarowany kardynałowi Karolowi Wojtyle przez załogę amerykańskiego statku Apollo 11. Warto zauważyć, że badania wykazały, że kamień ten jest w rzeczywistości zlepkiem dużych kryształów pirytu, co rzuca cień na jego pozaziemskie pochodzenie.
Na prawo od ołtarza znajduje się wizerunek Matki Bożej, wiernozłotna kopia obrazu, który możemy obejrzeć w Zbarażu. Natomiast w centralnej części kościoła umieszczona jest monumentalna rzeźba pt. „Z życia do życia” przedstawiająca Chrystusa Ukrzyżowanego, wykonana przez prof. Bronisława Chromego. Ściany boczne zdobi Droga Krzyżowa stworzona przez krakowskiego artystę, Mariusza Lipińskiego, w latach 1980–1983.
Katolicy z Portugalii ofiarowali cudowną figurę Matki Bożej Fatimskiej, która została umieszczona w specjalnie przygotowanej grocie, na której koronacja miała miejsce 13 września 1992 roku. W podziemiach kościoła leży „Kaplica pojednania”, w której umieszczono drewniane „Piety polskie” autorstwa Antoniego Rząsy, oraz niewielką figurkę Matki Bożej Pancernej, wykonaną z kul z ran żołnierzy II Korpusu walczących o klasztor na Monte Cassino.
Na schodach prowadzących do kościoła znajduje się pomnik Jana Pawła II, który został odsłonięty przez kard. Stanisława Dziwisza w dniu 16 października 2009 roku.
Organy
Organy, które są częścią świątyni, zostały stworzone w 1979 roku przez niemiecką firmę Rudolf von Beckerath Orgelbau z Hamburga. Instrument ten dysponuje 44 głosami w czterech sekcjach brzmieniowych, a jego zestaw składa się z 3244 piszczałek. Mechaniczna traktura gry oraz elektryczna traktura rejestrów z pamięcią typu Setzer dodatkowo wzbogacają jego funkcjonalność. Kardynał Franciszek Macharski poświęcił organy 25 listopada 1979 roku, co stanowi ważny moment w historii tego kościoła.
Dzwony (Carillon)
Dzwony zawieszone na frontowej ścianie kościoła to dar katolików z Holandii oraz Belgii. Co godzinę, od 6:00 do 21:00, rozbrzmiewają melodie znanych pieśni kościelnych, wzbogacając atmosferę świątyni. W sumie znajduje się osiem dzwonów, których nazwy upamiętniają zasłużonych budowniczych Arki Pana:
- Wojciech (Pietrzyk) – architekt,
- Józef (Gorzelany) – inicjator budowy świątyni i pierwszy proboszcz,
- Lonny (Glaser) – współorganizator pomocy materialnej w budowie kościoła z Austrii,
- Jan (Norek) – kierownik budowy,
- Bruno (Gryksa) – fundator dzwonu,
- Antoni (Pietraszek) – mistrz budowy,
- Karol (Wojtyła) – kardynał, arcybiskup Krakowa,
- Stanisław (Biela) – główny zaopatrzeniowiec budowy.
Nagrody
Kościół Matki Bożej Królowej Polski, znany również jako Arka Pana, zdobył uznanie dzięki ważnym nagrodom.
Uznanie dla tego wyjątkowego miejsca zaprezentowane zostało poprzez następujące wyróżnienia:
- Nagroda Pilgrama – prestiżowe wyróżnienie przyznawane przez arcybiskupa Wiednia, kardynała Franza Königa, które otrzymał architekt obiektu, Wojciech Pietrzyk,
- Nagroda Stowarzyszenia „Caritas” im. Brata Alberta, przyznawana za wysoki standard budownictwa sakralnego oraz jego wystrój.
Przypisy
- Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 17.04.2024 r.]
- Marian Kordaszewski: „Arka Pana”. Przewodnik. Historia i symbolika. Kraków: 2002 r.
- a b Jacek Rajchel: Kamienny Kraków. Kraków: UWND AGH, 2005 r., s. 132.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Matki Bożej Pocieszenia w Krakowie | Kościół Matki Bożej Różańcowej w Krakowie (ul. Nowosądecka) | Kościół Najświętszego Salwatora w Krakowie | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Cechowa) | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Garncarska) | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Saska) | Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Krakowie (Wola Justowska) | Kościół Najświętszej Maryi Panny z Lourdes w Krakowie | Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (nowy) | Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (ul. Wyszyńskiego) | Kościół Matki Bożej Fatimskiej w Krakowie (ul. Mały Płaszów) | Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Krakowie (ul. Zamoyskiego) | Kościół Matki Boskiej Fatimskiej w Krakowie (ul. Komandosów) | Kościół Chrystusa Odkupiciela Człowieka w Krakowie | Kościół bł. Anieli Salawy w Krakowie | Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (ul. Chełmońskiego) | Parafia św. Szczepana w Krakowie | Parafia św. Jana Pawła II w Krakowie | Opactwo Cystersów w Mogile | Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie (ul. Łobzowska)Oceń: Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Krakowie (Arka Pana)