Małopolski Instytut Kultury

---

Historia

W 1947 roku podjęto decyzję o stworzeniu robotniczego domu kultury, co stało się początkiem interesującej historii instytucji. Jej oficjalne otwarcie miało miejsce 30 stycznia 1949 roku, kiedy przyjęła nazwę Dom Kultury Związków Zawodowych, a jej siedziba umiejscowiona była w pałacu Pod Baranami przy Rynku Głównym 27. Instytucja, znana również jako Krakowski Dom Kultury, była zorientowana na dostarczanie kultury mieszkańcom Krakowa i okolic, a jej zadania obejmowały m.in. organizację imprez, wystaw, konkursów i warsztatów, a także opiekę nad kabaretem literackim, znanym jako Piwnica Pod Baranami.

Na początku swojej działalności instytucja działała pod auspicjami Ministerstwa Kultury, co nadawało jej status ogólnopolskiej jednostki i czyniło ją jedną z najważniejszych placówek kulturalnych w Krakowie. W latach 90-tych doszło do istotnych zmian, gdy pałac Pod Baranami został przekazany w ręce właścicieli, rodziny Potockich, a Krakowski Dom Kultury przeniósł swoje czynności do kamienicy Pod Krukami przy Rynku Głównym 25, zmieniając swoją nazwę na Wojewódzki Ośrodek Kultury.

Od 1 stycznia 2000 roku instytucja funkcjonowała jako Małopolski Ośrodek Kultury w Krakowie. Zmiany w zakresie statutowym miały miejsce po objęciu stanowiska dyrektora przez Antoniego Bartosza, który wprowadził nowe obszary działalności, takie jak promowanie małopolskiego dziedzictwa i rozwój regionalnego systemu informacji kulturalnej, a także nowoczesne formy edukacji kulturalnej.

Małopolski Ośrodek Kultury stał się miejscem, które oferowało wsparcie i doradztwo w czterech kluczowych dziedzinach: zarządzaniu kulturą, nowej edukacji, technologiach informacyjnych oraz analizie zjawisk kulturowych. W wyniku tych działań, w 2002 roku, nastąpiła zmiana nazwy instytucji na Małopolski Instytut Kultury.

W 2006 roku instytucja zmieniła swoją lokalizację, przenosząc się na ulice Karmelicką, a następnie, w styczniu 2016 roku, do Domu Erazma przy ulicy 28 lipca 1943 roku 17C. W latach 2008-2024 dyrektorką Małopolskiego Instytutu Kultury była Joanna Orlik, a jej obowiązki przejął Tomasz Włodarski w październiku 2024 roku.

Działania

Małopolski Instytut Kultury stawia na tworzenie dialogów w obszarze kultury. Zrealizowane cele są efektem licznych projektów oraz programów, wśród których szczególnie wyróżniają się:

• promowanie dziedzictwa kulturowego Małopolski jako źródła inspiracji oraz fundamentu identyfikacji społecznej,
• wspieranie pracowników kultury w ich rozwoju zawodowym,
• edukacja kulturowa, szczególnie wśród dzieci,
• rozwój umiejętności zawodowych kadry kultury,
• formułowanie strategii mających na celu dalszy rozwój,
• prowadzenie projektów badawczych oraz organizowanie konferencji.

W ramach wspomnianych działań, zrealizowane zostały następujące inicjatywy:

• Pierścień św. Kingi – odbywał się od 2005 do 2009 roku. Projekt ten oferował uczestnikom szereg wydarzeń inspirowanych epoką średniowiecza, w tym gry terenowe, warsztaty i pokazy,
• Warto Pamiętać – projekt powstały z inicjatywy województwa Małopolskiego, polegający na finansowym wsparciu lokalnych inicjatyw kulturalnych, mających na celu upamiętnienie istotnych rocznic,
• Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego – coroczne wydarzenie celebrujące bogactwo kulturowe regionu,
• Małopolska To Go – portal z sugestiami na jednodniowe wycieczki po Małopolsce,
• Wirtualne Muzea Małopolski – projekt, który ma na celu digitalizację zbiorów muzealnych oraz tworzenie wirtualnych wystaw i prezentacji w formatach 3D,
• Skansenova – inicjatywa dotycząca konserwacji drewnianych zabytków w regionie,
• Akcja Eksploracja – cykl wydarzeń mających na celu odkrywanie lokalnych miejsc i związanych z nimi historii,
• Wywołane Historie – projekt angażujący społeczności lokalne w odkrywanie wspomnień przy użyciu archiwalnych zdjęć i dokumentów,
• Kultura Małopolski – serwis informacyjny o wydarzeniach kulturalnych zarówno w Krakowie, jak i w regionie,
• Szlak Małopolski – platforma promująca turystykę kulturową w regionie,
• Małopolska. Moja Wolność – seria wydarzeń zorganizowanych z okazji stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę,
• Projekt Miejski – spotkania z architektami i artystami dotyczące gospodarowania przestrzenią miejską,
• Dni Małopolski w Brukseli – promocja kultury Małopolski poza Polską,
• Małopolskie Dźwięki – działania promujące kulturę regionu poprzez nagrania dźwiękowe,
• Sztuka życia – projekt skupiony na organizacji warsztatów i dyskusji z młodzieżą,
• Bardzo Młoda Kultura – program mający na celu rozwój edukacji kulturowej wśród młodszych pokoleń,
• Małopolski Kongres Dyrektorów Domów Kultury – coroczne zjazdy osób zarządzających placówkami kulturalnymi,
• Dynamika Ekspozycji – program adresowany do pracowników muzeów i galerii,
• Cicerone – cykl warsztatów dla instytucji zajmujących się dziedzictwem, skupiający się na rozwoju kompetencji w komunikacji i prezentacji zbiorów,
• Oil City – planszowa gra symulacyjna przybliżająca początki przemysłu naftowego w Galicji,
• Hamernia – gra, w której uczestnicy odgrywają rolę turystów lub mieszkańców Zakopanego, rozwiązując wspólne zagadki,
• Chłopska Szkoła Biznesu – planszowa gra inspirowana przedsiębiorczością XVIII wieku,
• Inherit – projekt z lat 2013-2016, mający na celu określenie kompetencji interpretatorów dziedzictwa,
• Aqueduct – program z lat 2009-2011, zachęcający nauczycieli do używania dziedzictwa kulturowego w edukacji,
• Małopolska. Kultura wrażliwa – inicjatywa zwiększająca udział osób z niepełnosprawnościami w instytucjach kultury,
• Wolontariat – program umożliwiający młodzieży zdobycie cennego doświadczenia w Instytucie,
• Zbiornik Kultury – inicjatywa wspierająca młodych artystów i kuratorów w wykorzystaniu przestrzeni,
• Muzeoblog – platforma poświęcona zjawiskom muzealnym,
• Zadziałaj dla siebie – program wspierający instytucje kultury w ich rozwoju,
• Autoportret – kwartalnik do szerzenia wiedzy o przestrzeni, wydawany od 2002 roku,
• Broszury do myślenia – zbiór esejów na różnorodne tematy wydawanych przez MIK,
• Współpraca. Wokół kompetencji przyszłości – cykl konferencji dotyczących współpracy między różnymi sektorami kultury,
• Straty i problemy podmiotów działających w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym w Małopolsce w związku z pandemią COVID-19 – badania dotyczące wyzwań, z jakimi borykał się sektor kulturowy,
• Jaki program edukacji kulturowej w Krakowie? – publikacja badająca kluczowe zagadnienia w edukacji kulturowej,
• Biblioteka Kraków – projekt analizy funkcjonowania miejskich bibliotek,
• Poprawa jakości gromadzenia danych o publicznych i niepublicznych instytucjach kultury w Polsce – analiza statystyki publicznej dotyczącej instytucji kulturalnych,
• Cyfrowe praktyki i strategie udostępniania i odbioru dziedzictwa kulturowego w Polsce w latach 2004-2014 – analiza dziedzictwa kulturowego,
• Animacja/edukacja. Możliwości i ograniczenia edukacji i animacji kulturowej w Polsce – kompleksowy przegląd animacji oraz edukacji kulturowej,
• Biblioteki w społeczeństwie wiedzy – projekt dotyczący wymiany dobrych praktyk w bibliotekach polskich i norweskich,
• Kultura miejska – węzły i przepływy – badania dotyczące uczestnictwa w kulturze miejskiej na przykładzie Krakowa,
• Partycypacyjne zarządzanie w lokalnych instytucjach kultury a profile uczestnictwa w kulturze – projekt badający związki między zarządzaniem instytucjami a uczestnictwem w kulturze,
• Usługi kulturalne a praktyki kulturowe. Badania lokalnych obiegów kultury – analiza scen kultury w 10 gminach Małopolski,
• Aspiracje i potrzeby kulturowe gimnazjalistów z gminy Babice – badania nad sytuacją młodzieży w tym regionie,
• Udział w międzynarodowym projekcie pod nazwą Jewish Heritage Network (Moreshet),
• Konferencja ENO – dyskusje na temat kultury na poziomie europejskim.

---

Oceń: Małopolski Instytut Kultury

---