Instytut Judaistyki (IJ UJ) to ważna jednostka naukowa, która funkcjonuje w ramach Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Stanowi on jeden z sześciu instytutów wchodzących w skład Wydziału Historycznego tego renomowanego ośrodka akademickiego.
Instytut zajmuje się działalnością dydaktyczną oraz badawczą koncentrującą się na tematyce związanej z historią, kulturą, religią i językami Żydów. Szczególny nacisk kładzie się na badania dotyczące diaspory aszkenazyjskiej w Polsce oraz polsko-żydowskiego dziedzictwa kulturowego. W ramach instytutu oferowane są studia I stopnia (licencjackie) oraz II stopnia (magisterskie) w zakresie judaistyki. Studenci mają okazję przyswoić umiejętności językowe, ucząc się zarówno języka hebrajskiego, jak i jidysz, a także zdobywać szeroką wiedzę na temat historii i kultury Żydów.
Instytut powstał 1 października 1986 roku, kiedy to Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego podjął uchwałę, która powołała go jako Międzywydziałowy Zakład Historii i Kultury Żydów w Polsce. Jego działalność została zainaugurowana międzynarodową konferencją pt. Autonomia Żydów w Rzeczypospolitej szlacheckiej, która okazała się pierwszym tak licznych spotkaniem naukowców badających historię Żydów polskich po II wojnie światowej. W wydarzeniu uczestniczyli badacze z Francji, Izraela, Polski, Stanów Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii.
W wyniku rozwoju, 1 listopada 2000 roku Zakład został przekształcony w Katedrę Judaistyki, a 1 października 2012 roku uzyskał status Instytutu Judaistyki. Do 2010 roku siedziba instytutu znajdowała się w budynku przy ulicy Stefana Batorego 12, natomiast obecnie instytut mieści się w Collegium Kazimierzowskim przy ulicy Józefa 19.
Władze
Władze Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego składają się z wybitnych ekspertów w dziedzinie judaistyki, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój instytutu.
- prof. dr hab. Edward Dąbrowa (stanowisko dyrektora w latach 2000-2012 jako kierownik Katedry Judaistyki oraz dyrektor w latach 2012-2016),
- dr hab. Michał Galas, prof. UJ (dyrektor od 2016 do 2020 roku),
- prof. dr hab. Adam Kaźmierczyk (dowodzi instytutem od 2020 do 2024 roku),
- dr hab. Maciej Tomal, prof. UJ (na stanowisku dyrektora od 2024 roku).
W instytucie funkcjonują również zastępcy dyrektora, którzy odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu i organizacji instytutu.
- dr Anna Jakimyszyn-Gadocha (zastępca dyrektora w latach 2012-2016),
- dr Marek Tuszewicki (zastępca dyrektora od 2016 do 2024 roku),
- dr Ewa Węgrzyn (pełni funkcję zastępcy dyrektora od 2024 roku).
Struktura
Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego charakteryzuje się różnorodną strukturą, w której wyróżniają się liczne zakłady skupiające się na różnych aspektach studiów judaistycznych.
- Zakład Historii Żydów, którym kieruje prof. dr hab. Adam Kaźmierczyk, zajmuje się badaniami nad historią Żydów, ich diasporą oraz wydarzeniami kluczowymi dla społeczności żydowskiej.
- Zakład Kultury Żydów, pod kierownictwem dr hab. Leszka Hońdo, koncentruje się na analizie i badaniach dotyczących kultury żydowskiej, jej wpływu na różne aspekty życia społecznego i artystycznego.
- Zakład Judaizmu i Literatur Żydowskich, prowadzony przez dr hab. Michała Galasa, prof. UJ, bada różnorodność tradycji judaistycznych oraz ich odzwierciedlenie w literaturze żydowskiej.
- Pracownia Badań nad Historią i Kulturą Żydów w Polsce i Relacjami Polsko-Żydowskimi im. Marcella i Marii Roth ma na celu zgłębianie historycznych oraz współczesnych relacji między Polakami a Żydami.
- Ośrodek Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich skupia się na badaniu unikalnego dziedzictwa żydowskiego Krakowa.
- Pracownia Badań nad Współczesnym Izraelem oraz Relacjami Polsko-Izraelskimi im. Teodora Herzla i Ozjasza Thona prowadzi badania dotyczące współczesnego Izraela oraz jego relacji z Polską.
Publikacje
Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego jest znany z szerokiej gamy wydawanych publikacji, które przyczyniają się do rozwoju wiedzy w dziedzinie judaistyki.
Do najważniejszych tytułów, które wydaje instytut, należą:
- rocznik Scripta Judaica Cracoviensia,
- rocznik Scripta Biblica et Orientalia, który jest wydawany we współpracy z KUL oraz UW,
- kwartalnik studencko-doktorancki Judaista.
Pozostałe obiekty w kategorii "Instytuty":
Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej im. Aleksandra Krupkowskiego Polskiej Akademii Nauk | Goethe-Institut w Krakowie | Małopolski Instytut Kultury | Małopolskie Laboratorium Budownictwa Energooszczędnego | Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy Oddział w Krakowie | Instytut Konfucjusza w Krakowie | Dom Prowincjalny Zgromadzenia Córek Bożej Miłości w Krakowie | Jagiellońskie Centrum Innowacji | Instytut Francuski w Krakowie | Instytut Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk | Pracownia Bibliografii Bieżącej IH PAN | Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w KrakowieOceń: Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego