Muzeum Czynu Zbrojnego w Krakowie

---

Historia

Pierwsza wystawa muzeum zorganizowana została w 1963 roku. Kontrolę nad nią sprawował Antoni Dałkowski, ówczesny prezes organizacji ZBoWiD Huty im. Lenina. Ekspozycja nosiła tytuł „Pracownicy HiL w walkach o Polskę Ludową” i miała miejsce w Zakładowym Domu Kultury HiL. Zbiory wystawy skompletowano z prywatnych kolekcji pracowników Huty im. Lenina oraz kombatantów, którzy brali udział w Legionach Polskich, w powstaniu wielkopolskim, w różnych powstaniach śląskich, a także w wojnie bolszewickiej oraz II wojnie światowej. W ciągu następnych lat, ci sami ludzie przyczyniali się do wzbogacania zbiorów muzeum.

W 1979 roku zakończono prace remontowe budynku, które obejmowały wzmocnienie fundamentów oraz dobudowę drugiego piętra. W nowej przestrzeni znalazła się duża sala, w której na ścianach umieszczono mozaikę wykonaną przez Helenę Trzebiatowską. Remont zrealizowało Hutnicze Przedsiębiorstwo Remontowe nr 3, co przyczyniło się do dalszego rozwoju placówki.

Na zewnątrz muzeum stoi imponujący czołg IS-2, który w styczniu 1945 roku został przydzielony do 5. Pułku Czołgów Ciężkich 2. Armii Wojska Polskiego. Brał on udział w zaciętych walkach pod Toporowem, Budziszynem oraz na terenie Czechosłowacji. W trakcie działań wojennych, załoga tego czołgu zdołała zlikwidować 4 samochody pancerne, 3 działa oraz 2 niemieckie czołgi, a jeden wysadzić w powietrze. Czołg stał się jednym z symboli Nowej Huty i został umieszczony przed Muzeum w 1969 roku.

W 2022 roku, placówka doświadczyła zmiany zarządzającej i została przejęta przez Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, co otworzyło nowe możliwości dla rozwoju działalności muzeum.

Zbiory

Do roku 1970 w Muzeum Czynu Zbrojnego zgromadzono 3 tysiące eksponatów, co świadczy o bogatej historii i misji tej instytucji. W dniu 9 maja 1970 roku, w XXV-lecie zwycięstwa nad Niemcami, odbyło się oficjalne otwarcie muzeum, które nosi nazwę Pracowników Huty im. Lenina.

Wśród głównych atrakcji tego miejsca znajdują się:

• różnorodne typy broni,
• mundury polskich i radzieckich żołnierzy oraz partyzantów, a także ubiór więźniów politycznych,
• ordery, odznaczenia i medale,
• rozkazy bojowe, gazety i zdjęcia,
• dzieła artystyczne więźniów obozów koncentracyjnych, w tym prace J. Horwath-Hadeckiej oraz Józefa Pawlika.

Dodatkowo, muzeum posiada 21 sztandarów organizacji bojowych i kombatanckich, wśród nich:

• sztandar Legionów Polskich,
• sztandar Powstańców Śląskich,
• sztandar wykonany przez więźniarki obozu Mauthausen-Gusen.

W placówce znajdują się również urny z prochami z pól bitewnych II wojny światowej, w tym z Katynia oraz z obozów koncentracyjnych, co dodaje głębi historycznej i emocjonalnej temu wyjątkowemu miejscu.

---

Oceń: Muzeum Czynu Zbrojnego w Krakowie

---