Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

---

Historia muzeum

W historii Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego kluczową postacią był dr Stanisław Proń, który pełnił funkcję organizatora i pierwszego dyrektora placówki. Jako radca prawny oraz dyrektor administracyjny Okręgowej Izby Aptekarskiej w Krakowie, przyczynił się do rozwoju muzeum, które aż do końca lat 80. XX wieku było zlokalizowane w kamienicy przy ul. Basztowej 3.

W późniejszym czasie, Muzeum zostało przeniesione do Kamienicy Pod Świętą Teklą, która przeszła gruntowny remont. Obecnie muzeum mieści się przy ul. Floriańskiej, gdzie kontynuuje swoją działalność.

Ekspozycja

Ekspozycja w Muzeum Farmacji rozciąga się na wszystkie piętra budynku, w tym piwnice oraz strych, co jest zgodne z historycznym użytkowaniem tych przestrzeni w aptekarstwie. W piwnicach przechowywano materiały wrażliwe na zepsucie, które wymagały suchego i ciemnego otoczenia, podczas gdy w wilgotnych środowiskach znajdowały się substancje o dłuższej trwałości. Z kolei strych, ze względu na swoją przestronność oraz suchość, stanowił idealne miejsce dla aptekarzy do suszenia i składowania ziół leczniczych.

Na pierwszym piętrze muzeum umieszczono pokój poświęcony Ignacemu Łukasiewiczowi – znakomitemu farmaceucie, który zasłynął jako pionier destylacji ropy naftowej i wynalazca lampy naftowej. W tym wyjątkowym pomieszczeniu można podziwiać prototyp pierwszej lampy naftowej, a także domową apteczkę Łukasiewicza z jego autorskimi oznaczeniami, sekretarzyk oraz rękopiśmienny manuał apteczny. Szczególnie cenny jest również inwentarz apteki w Brzostku, sporządzony osobiście przez Łukasiewicza.

Druga kondygnacja muzeum poświęcona jest Tadeuszowi Pankiewiczowi, farmaceucie, który w trudnych czasach okupacji prowadził aptekę „Pod Orłem” w getcie. Jego działalność została uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, co podkreśla znaczenie jego bohaterstwa w tym tragicznym okresie.

Wśród licznych eksponatów na uwagę zasługują innowacje polskiego rzemiosła farmaceutycznego, takie jak wizjonerskie odważniki opracowane przez Mariana Zahradnika, które były patentowane w oparciu o wagę poniżej jednego grama. Ich unikalny design wskazujący na wagę sprawił, że zyskały popularność w krajach monarchii austro-węgierskiej, a następnie w całej Europie, gdzie stosuje się je do dziś. Istnieje również urządzenie elektryczne do sterylizacji recept, które miało na celu ochronę farmaceutów przed drobnoustrojami przenoszonymi na dokumentach receptowych.

W 1964 roku do muzeum trafiła część cennego wyposażenia zachowanej apteki z Sanoka, będącej własnością Mariana Kawski. Zgromadzone artefakty, w tym godło, sprzęt oraz dokumenty, przyczyniają się do wzbogacenia wiedzy o przeszłości i tradycjach polskiego aptekarstwa.

---

Oceń: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

---