Pawilon Okocimski to charakterystyczny przykład architektury modernistycznej, który znajduje się w malowniczej okolicy przy polanie Juliusza Lea w Lesie Wolskim w Krakowie. Ten wyjątkowy obiekt zaprojektowany został przez Jana Ogłódka i ukończony w 1936 roku, stanowiąc importantny element krajobrazu tego regionu.
W dzisiejszych czasach pawilon pełni funkcję Centrum Edukacji Ekologicznej „Symbioza”, gdzie organizowane są różnorodne programy edukacyjne związane z ochroną środowiska i ekologią, przyciągając zarówno mieszkańców Krakowa, jak i turystów zainteresowanych naturą.
Historia
W 1934 roku baron Antoni Jan Götz-Okocimski podjął decyzję o wydzierżawieniu od władz Krakowa fragmentu polany Juliusza Lea, z zamiarem wybudowania na jej terenie Pawilonu Okocimskiego. Inwestycja ta była realizowana dzięki funduszom uzyskanym od Reprezentacji Browarów Barona Götza w Okocimiu. Obiekt miał pełnić rolę rekreacyjną, zapraszając odwiedzających do relaksu w pobliżu kopca Piłsudskiego.
Projekt pawilonu, stworzony przez architekta Jana Ogłódka, powstał w styczniu 1935 roku, a sam obiekt został uroczyście otwarty na wiosnę 1936 roku. W dniu 24 czerwca 1936 roku w pawilonie odbyły się imieniny Jana Kiepury, a także zorganizowane zostało posiedzenie komitetu budowy Muzeum Narodowego przy Błoniach w Krakowie.
W okresie, który nastąpił po otwarciu, aż do wybuchu II wojny światowej, pawilon był dzierżawiony przez Ludwika Bartosiewicza. Po wojnie, od 1945 roku, majątek browaru Okocim oraz pawilon znalazły się pod kontrolą władz komunistycznych. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku w obiekcie funkcjonowała restauracja oraz kawiarnia, prowadzone przez Krakowskie Zakłady Gastronomiczne.
W latach siedemdziesiątych XX wieku pawilon został przejęty przez Społem, co niestety przyczyniło się do jego degradacji. Dopiero w 2017 roku nastąpiła zmiana w tym zakresie, gdy w pawilonie uruchomiono Centrum Edukacji Ekologicznej „Symbioza”, inicjatywę prowadzoną przez Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie.
Architektura
„Pawilon wyróżnia się nowoczesnym stylem architektonicznym, co sprawia, że jest nie tylko funkcjonalny, ale i estetyczny. Jego budowla ma płaski dach, oparty na smukłych kolumnach, co dodaje lekkości całej konstrukcji.
Pawilon dysponuje również tarasem, na którym znajduje się murowany cokół, stanowiący przyciągający element wizualny. Po przeprowadzonym remoncie w latach 2017–2019, obiekt zyskał nowoczesne udogodnienia takie jak pompy ciepła oraz ogniwa fotowoltaiczne, co przyczynia się do jego ekologicznego charakteru.
Dodatkowo, pawilon został wzbogacony o zielony dach, który sprzyja utrzymaniu lepszego mikroklimatu. W obiekcie zainstalowano także systemy do rekuperacji powietrza i gromadzenia deszczówki, co znacząco podnosi jego efektywność energetyczną.
Wokół pawilonu uporządkowano przestrzeń, tworząc alejki oraz ogród permakulturowy, który jako doświadczenie edukacyjne przyczynia się do nauki o przyrodzie oraz sztuce. Pawilon pełni rolę ważnego miejsca do prowadzenia zajęć edukacyjnych, promując zrównoważony rozwój i świadomość ekologiczną.
Przypisy
- KamilK. Białas, Przedwojenny Pawilon Okocimski zmienia się w Centrum Edukacji Ekologicznej „Symbioza” [online], Magazyn WhiteMAD - moda, architektura, design w jednym miejscu, 08.08.2019 r. [dostęp 29.04.2021 r.]
- Modernistyczna architektura Pawilonu Okocimskiego w parku Las Wolski w Krakowie - Sztuka architektury [online], sztuka-architektury.pl [dostęp 29.04.2021 r.]
- Pawilon browaru Okocim, Polana Lea w Lesie Wolskim | Archi Mapa Krakowa [online] [dostęp 29.04.2021 r.]
- a b Historia | Centrum Symbioza Kraków [online] [dostęp 29.04.2021 r.]
- Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 08.01.2022 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Zabytki":
Piwnice na Wawelu | Wieża ratuszowa w Krakowie | Sala IV na Wawelu | Sala Poselska na Wawelu | Kopiec Wandy | Izba Pańska w Krakowie | Kopiec Krakusa | Kopiec Kościuszki w KrakowieOceń: Pawilon Okocimski