Staw Płaszowski

---

Charakterystyka na tle innych krakowskich zbiorników wodnych

Kraków obfituje w wody stojące, które występują w różnorodnych formach, takich jak naturalne zbiorniki, stawy czy oczka wodne. Na terenie miasta można spotkać liczne starorzecza, które powstały w wyniku naturalnych procesów przyrodniczych związanych z odcięciem fragmentów rzeki Wisły, jak również działalności ludzkiej, takiej jak budowa stopni wodnych.

Znaczna część sztucznych zbiorników wodnych jest efektem zalania miejsc po eksploatacji kopalin. Wśród największych zbiorników wymienia się Bagry, Przylasek Rusiecki, zalew Zakrzówek, Staw Dąbski (znany również jako staw Dąbie) oraz Staw Płaszowski, który zyskał miano Małych Bagrami ze względu na bliskość do Bagrów.

Te zbiorniki pełnią różnorodne funkcje, w tym głównie rekreacyjne, a także są często wykorzystywane do uprawiania wędkarstwa. Wśród urządzonych zbiorników, które szczególnie sprzyjają rekreacji, znajduje się Zalew Nowohucki, znany również jako zalew Nowa Huta.

Położenie

Staw Płaszowski zlokalizowany jest w południowo-wschodniej części Krakowa, w obszarze historycznej dzielnicy przemysłowej Płaszów. Znajduje się pomiędzy ulicami: Wodną, Krzywda, Powstańców Wielkopolskich, a torowiskiem, które biegnie równolegle do ul. Wielickiej.

Obszar ten jest niezwykle cenny, zarówno pod kątem krajobrazowym, jak i przyrodniczym. W bezpośrednim sąsiedztwie stawu można znaleźć m.in. Kopiec Krakusa, Wzgórze Lasoty, a także kamieniołom Liban. W okolicy usytuowany jest również kompleks zbiorników wodnych przy Stacji PKP Kraków Bonarka, oraz Rezerwat przyrody Bonarka.

Cały ten teren został zaproponowany do objęcia ochroną przez Fundację Wspierania Inicjatyw Ekologicznych w formie zespołu krajobrazowo-przyrodniczego, co podkreśla jego znaczenie dla zachowania naturalnych wartości i lokalnego ekosystemu.

Powstanie

„Zbiornik powstał na obszarze, gdzie wcześniej odbywało się wydobycie gliny oraz żwiru, niezbędnych do rozbudowy węzła kolejowego w Płaszowie. Proces eksploatacji prowadzony był poniżej poziomu wód gruntowych. Po zakończeniu wydobycia, naturalnie zgromadzona woda wypełniła te wyrobiska, dając początek obecnemu zbiornikowi.

Ekosystem

W jeszcze 2001 roku jakość wody w zbiorniku była na poziomie pierwszej klasy czystości. Staw podlega procesom naturalnej sukcesji, co wpływa na jego ekosystem. Brzegi stawu są bogato porośnięte szuwarem trzcinowym oraz pałkowym, co sprzyja gniazdowaniu ptaków wodnych. Można tu zaobserwować takie gatunki jak szablak oraz żagnica.

Ogromnym atutem tego zbiornika jest fakt, że lustro wody nie jest zarośnięte, co ułatwia obserwację jego biologicznego bogactwa. Woda w stawie jest zarybiona, a wśród występujących ryb spotkać można karaś srebrzysty, karpia, szczupaka, okonia, lina, wzdręgę, płoć oraz leszcza.

Niemniej jednak w zbiorniku występuje zjawisko przyduchy. Mała głębokość stawu oraz nagrzewanie przez promienie słoneczne prowadzą do intensywnego wzrostu roślinności podwodnej, co nie sprzyja zarybianiu. Na przełomie lat 90. XX wieku staw został zarybiony amurem, jednak większość ryb wyginęła z powodu występującej przyduchy.

Zgodnie z uchwałą nr XII/127/2007 Rady Dzielnicy XIII Podgórze z dnia 22 maja 2007 roku:

Staw Płaszowski stanowi ostoję szeregu gatunków ptaków wodnych chronionych prawem i znajduje się w strefie kształtowania systemu przyrodniczego miasta (Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Miasta Krakowa oraz Kompleksowego Programu Rozwoju Zieleni Miejskiej dla Krakowa zatwierdzonego Uchwałą Rady Miasta Krakowa)

---

Oceń: Staw Płaszowski

---