Willa Rutkowskich (Pułaskich) w Krakowie

Wille i dwory

Willa Rutkowskich, znana również jako willa Pułaskich, stanowi istotny element kompozycji architektonicznej w Krakowie. Jest częścią rozległego zespołu pałacowo-parkowego, który obejmuje także historyczne obiekty, takie jak pałac Fisherów oraz Benisów. Ta urokliwa willa znajduje się w malowniczej dzielnicy Bronowicach Wielkich, co czyni ją miejscem wartym odwiedzenia dla wszystkich miłośników historii i architektury.

Budowla ta wyróżnia się ciekawymi detalami architektonicznymi oraz bogatą historią, która łączy różne epoki i style, co sprawia, że jest ona nie tylko atrakcją turystyczną, ale także ważnym punktem na mapie kulturowej Krakowa.

Historia

Historia willi Rutkowskich w Krakowie jest fascynującą opowieścią o jej budowie, sięgającej lat 20. XX wieku. Cały zespół dworski powstał na zlecenie chirurga prof. Maksymiliana Rutkowskiego i został zaprojektowany przez znanego architekta, profesora Akademii Sztuk Pięknych, Józefa Gałęzowskiego w roku 1926.

Właściciel nabył działkę od państwa Harajewiczów, którzy wcześniej zakupili ją od rodziny Fischerów. Warto zaznaczyć, że pomiędzy Rutkowskim a sąsiadem Edwardem Łepkowskim doszło do wymiany gruntów, co miało wpływ na ostateczny kształt terenu, na którym powstał dworek.

Prace budowlane trwały w latach 1930–1932. Początkowo Maksymilian Rutkowski mieszkał tam sam, jednak od 1934 roku zamieszkał z małżonką, Adą z Sarnów Markową. Willa stała się ich domem, gdzie mogli cieszyć się spokojem i życiem rodzinnym.

Po zakończeniu II wojny światowej, właściciele podjęli decyzję o wydzierżawieniu dworku Polskiej Akademii Nauk, a następnie go sprzedali. Obecnie w obiekcie tym funkcjonuje Zakład Fitochemii PAN, który kontynuuje tradycje naukowe związane z tym miejscem.

Architektura

Willa, w której można się zakochać od pierwszego wejrzenia, to murowany budynek z podpiwniczeniem, który jest przykładem architektury dworskiej. Ozdobą willi jest czterospadowy dach, który nad różnorodnymi pomieszczeniami tworzy przytulną atmosferę. Centralnym punktem jest czterofilarowy portyk, który ma aż dwie kondygnacje i jest zwieńczony pięknym tympanonem, a schody prowadzą do jego przodu.

W parterze, słupki ganku podpierają balkon, dając możliwość podziwiania widoków z drugiej kondygnacji. Na dachu w bocznych częściach można dostrzec eleganckie lukarny, które dodają mu uroku. Natomiast ogród zimowy, znajdujący się po prawej stronie, to sześcioboczny, niewielki budynek, pokryty daszkiem namiotowym, który jest sprytnie połączony z dworkiem za pomocą łącznika.

Wnętrze bliźniaczo przypomina inne projekty autorstwa Gałęzowskiego, z charakterystycznym układem, w którym główny hol działa jak centralny punkt przedzielający przestrzeń domu. W południowej części znajdują się udogodnienia dla służby, takie jak kuchnia, kredens oraz jadalnia, podczas gdy część bardziej reprezentacyjna to spokojny salon, malowniczy ogród zimowy oraz gabinet gospodarza, a także zapraszający pokój dla gości. Na górnej kondygnacji przewidziane były zazwyczaj sypialnie mieszkańców, co tworzyło intymny kąt do wypoczynku.

Obiekt, który zawiera w sobie willę, rządcówkę, stację transformatorową oraz malowniczy ogród, został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych w województwie małopolskim oraz do lokalnej ewidencji zabytków, co zapewnia jego ochronę. Co prawda dworek na co dzień jest zamknięty dla zwiedzających, to jednak jego architektura i historia przyciągają uwagę niejednego miłośnika sztuki budowlanej.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków. [dostęp 08.11.2021 r.]
  2. Kraków – gminna ewidencja zabytków. [dostęp 29.10.2021 r.]
  3. a b c Joanna Nowostawska-Gyalókay: Dworek Rutkowskich w Krakowie-Bronowicach. [dostęp 29.10.2021 r.]
  4. a b c d Dworek Rutkowskich w Krakowie-Bronowicach. [dostęp 29.10.2021 r.]

Oceń: Willa Rutkowskich (Pułaskich) w Krakowie

★★★★★
Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:22