Dwór Łowczego, znany również jako Dom Łowczego lub Pańska Karczma, to interesujący budynek zlokalizowany w Krakowie przy ul. Tadeusza Kościuszki 37. Historia tej budowli jest głęboko związana z polskimi tradycjami myśliwskimi. Wielowiekowa tradycja głosi, że miejsce to zostało zbudowane na fundamentach dawnego zameczku myśliwskiego, w którym polscy królowie spędzali czas, przygotowując się do łowów w otaczających terenach, takich jak pobliski Las Wolski.
Badania konserwatorskie odkryły, że w dworze przetrwały fragmenty XVI-wiecznej architektury, co sugeruje, że budowla ta ma głęboki związek z czasem, w którym zakładano nowy zwierzyniec królewski. Dwór został wzniesiony w latach 1644-1646 na mocy przywileju przyznanego przez norbertanki. W architekturze tego obiektu zintegrowano dwa wcześniejsze budynki, które pierwotnie należały do Herburtów i Ligęzów, a następnie zostały wykupione przez norbertanki.
W latach 60. XVII wieku dwór przeszedł znaczną rozbudowę, co potwierdza data 1664 umieszczona na fasadzie budynku. To właśnie wtedy wnętrza osiągnęły wysoki standard wykończenia, czego dowodzą odkryte podczas współczesnych badań cenne polichromie.
W ciągu swojej historii posesja zmieniała właścicieli, będąc w rękach rodziny Niewiarowskich, Mieleckich oraz Miklaszewskich. W połowie XVIII wieku boiskiem dworu zarządzał Franciszek Miklaszewski, jednak w 1760 roku przeszedł on ponownie w ręce norbertanek dzięki staraniom ksieni Petroneli Poniatowskiej. W 1777 roku w dworze stacjonowali oficerowie rosyjscy, a w 1794 roku był zajęty przez wojsko pruskie.
Budynek przeszedł kolejne remonty w latach 70. XVIII wieku oraz między 1801 a 1802 rokiem na polecenie ksieni Węgrowskiej. Dodatkowe prace modernizacyjne miały miejsce w połowie XIX wieku oraz po roku 1906. Dwór w XIX wieku funkcjonował jako karczma, a na początku XX wieku przekształcono go w fabrykę „wódek słodzonych”.
W wyniku pożaru w 1914 roku zniszczeniu uległy budynki folwarczne. Od 1922 roku w Dworze Łowczego działała fabryka odczynników chemicznych. W latach 1931-1933 norbertanki przekazały budynek parafii Najświętszego Salwatora na Zwierzyńcu, co wiązało się z przebudową wnętrz, niestety prowadzącą do utraty jego pierwotnego układu. Ostatecznie budynek stracił swój pierwotnie reprezentacyjny charakter.
W ostatnich latach przeprowadzono gruntowną renowację, a obecnie Dwór Łowczego stanowi siedzibę wydawnictwa „Znak”, będąc tym samym przykładem połączenia bogatej historii z nowoczesnymi funkcjami.
Przypisy
- Dwór Łowczego w Krakowie
- Przeszłość i teraźniejszość Dworku Łowczego na Zwierzyńcu w Krakowie, Kraków: Znak, 01.01.1995 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Wille i dwory":
Dwór Odrowążów w Krakowie | Dwór Badenich w Wadowie | Dwór Potockich w Krakowie | Pałacyk Pod Orłem w Krakowie | Dom mieszkalny profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego (ul. Łokietka) | Dworek Pod Lipkami w Krakowie | Dworek przy ul. Zamoyskiego 12 w Krakowie | Dwór Mycielskich w Łuczanowicach | Dwór Popielów w Ruszczy | Kossakówka | Willa Rutkowskich (Pułaskich) w Krakowie | Willa Rogozińskich w Mogile | Willa przy ulicy Wrocławskiej 20 w Krakowie | Willa przy ulicy Władysława Anczyca 9 w Krakowie | Willa przy ulicy Władysława Anczyca 3 w Krakowie | Willa Podskale w Krakowie | Willa Mały Wawel w Krakowie | Willa Julia w Krakowie | Dwór Kaczorówka | Willa przy ulicy Czarnowiejskiej 1 w KrakowieOceń: Dwór Łowczego w Krakowie