Dwór Popielów w Ruszczy

Po ojcu Marcinie Badenim, majątek w Ruszczy odziedziczyła jego córka Zofia Popiel. Około 1830 roku, posiadłość przeszła w ręce Pawła Popiela, który przejął ją od matki. To właśnie on zrealizował ambitne plany budowy nowego, neorenesansowego dworu, który postawił w 1863 roku, gdzie przez długie lata mieszkał oraz pracował.

Dwór Popielów stał się istotnym miejscem spotkań ówczesnej elity intelektualnej Krakowa. Przez te mury przewinęło się wiele znakomitych osobistości, wśród których wyróżniał się Karol Hubert Rostworowski, często bywający w tym miejscu. W 1918 roku gościł tu wizytatora apostolskiego w Polsce, Achillesa Rattiego, który doświadczył gościnności w dworze podczas obiadu.

Ostatnią przedstawicielką rodziny, która zarządzała dworem, była Róża Kieniewicz z domu Popiel, prawnuczka Pawła Popiela. Obecnie mieszka w Szkocji, a rodzina Popielów zmuszona była opuścić Ruszczę w 1945 roku, gdy majątek został przejęty przez Skarb Państwa w ramach reformy rolnej.

W kolejnych latach budynek służył różnym instytucjom, takim jak spółdzielnia rolnicza, sklep oraz urząd pocztowy, a także mieszkalnym lokatorom. Po ich wyprowadzce, obiekt popadł w ruinę i przez długi czas stał pusty, co doprowadziło do jego powolnej dewastacji.

W 2011 roku, dwór został uznany za w złym stanie technicznym, jednak już w czerwcu tego samego roku rozpoczęto remont dachu, co stanowiło początek jego odnowy. Wcześniej, w czasach świetności, dwór otaczał park w stylu angielskim, z wieloma starymi drzewami, takimi jak lipy, dęby i buki. Dzisiaj nadal można podziwiać wiele z tych okazów, które są starsze niż sama budowla.

Cały budynek jest niewielki, a jego wschodnia część wznosi się o jedną kondygnację wyżej. Z frontowej strony (od południa) widoczny jest ganek, wsparty na stylizowanych, metalowych kolumnach, co dodaje mu uroku.