Fryderyk Szembek


Fryderyk Szembek, znany również pod swoim pseudonimem literackim Józef Pięknorzecki, był wybitną postacią w historii Polski. Urodził się w 1575 roku w Krakowie i przez całe życie był związany z tym miastem. Zmarł 10 stycznia 1644 roku w Toruński.

Był to polski ksiądz, który należał do zakonu jezuitów, co miało wpływ na jego działalność intelektualną oraz religijną. W swoim dorobku osiągnął wiele, będąc nie tylko historykiem kościoła, ale także teologiem. Ponadto, był autorem oraz tłumaczem istotnych dzieł, które miały na celu polemikę oraz przybliżenie życia świętych.

Życiorys

W 1590 roku Fryderyk Szembek podjął studia na Akademii Krakowskiej, gdzie w 1592 roku zakończył naukę z zakresu retoryki. Następnie, w latach 1594–1598, kontynuował swoje studia w Rzymie, specjalizując się w filozofii, a później, do 1600 roku, w teologii. Dnia 2 lutego 1597 roku wstąpił do zakonu jezuitów, a 8 kwietnia 1601 roku przyjął święcenia kapłańskie.

W 1609 roku osiedlił się w Krakowie, gdzie przez wiele lat uczestniczył w ostrym sporze z Akademią Krakowską dotyczącego metod nauczania oraz prawa jezuitów do prowadzenia szkół. Jego działalność objęła również nadzór nad pracami renowacyjnymi kaplicy wawelskiej, które zainicjowano w 1613 roku.

Prawdopodobnie zlecenie Zygmunta Wazy skłoniło go do napisania żywotów Doroty z Mątowów, Juty z Chełmży oraz Jana Łobdowczyka. W pierwszych latach panowania Władysława IV, Froderyk został wyznaczony do misji specjalnej, kierując się z Torunia do Kwidzyna. W 1637 roku przebywał w zaniedbanym i uszkodzonym kościele katedralnym, gdzie miał za zadanie odnalezienie grobowca błogosławionej Doroty z Mątowów, której szczątki spoczywały tam od prawie 100 lat. Mission zakończyła się, gdy przywiózł do Krakowa kilka cegieł z celi, które zostały uroczyście złożone jako relikwie w kościele św. Jana.

W 1628 roku w Krakowie opublikował dzieło portugalskiego jezuity Antonio de Andrade (1580–1634) pod tytułem „Tybet Wielkie Państwo w Azyey”, który mieszkał w indyjskim Goa od 1600 roku. Natomiast w 1627 roku, używając pseudonimu Jan Pięknorzecki, opublikował „Gratis plebański, gratis wyćwiczony w jezuickich szkołach krakowskich”, nawiązując w ten sposób do antyjezuickiego pamfletu „Gratis” autorstwa Jana Brożka.

Fryderyk Szembek spoczywa w kryptach kościoła św. Janów w Toruniu, co stanowi znaczny element jego dziedzictwa duchowego.

Przypisy

  1. FryderykF. Szembek FryderykF., Gratis plebanski, gratis wycwiczony w iezvickich szkolach krakovvskich [...] to iest respons na dyskurs plebański w collegium jezuickim krakowskim, Gratis nazwany y na dwu inne tegoż autora w teyże materiey, Poznań: Jan Wolrab, 1627 r. Brak numerów stron w książce

Oceń: Fryderyk Szembek

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:24