Jerzy Leyko


Jerzy Leyko, urodzony 10 marca 1918 roku w Krakowie, a zmarły 30 maja 1995 roku w Łodzi, był wybitnym polskim specjalistą w obszarze wytrzymałości materiałów oraz konstrukcji. Jego wiedza i doświadczenie w tej dziedzinie zdobyły mu uznanie na polskim rynku akademickim oraz wśród inżynierów.

W trakcie swojej kariery, profesor Jerzy Leyko współpracował zPolitechniką Łódzką, gdzie wniósł znaczący wkład w rozwój nauk technicznych, kształcąc przyszłe pokolenia inżynierów. Jego prace badawcze oraz dydaktyczne pozostawiły trwały ślad w polskiej inżynierii.

Życiorys

Jerzy Leyko przyszedł na świat w rodzinie, w której ojcem był Zygmunt, profesor SGGW, a matką Jadwiga z Zakrzewskich. Do momentu wybuchu II wojny światowej zdołał ukończyć sześć semestrów na Oddziale Lotniczym Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej.

Po rozpoczęciu konfliktu zbrojnego, od 1942 roku aż do wybuchu powstania warszawskiego, Jerzy pracował jako asystent w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej w Warszawie, jednocześnie uczęszczając na studia w ramach tajnego nauczania. W czasie powstania walczył jako żołnierz Armii Krajowej, będąc członkiem dywizjonu 1. pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.

Po zakończeniu wojny zdobył tytuł magistra inżyniera mechanika na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej w roku 1946. W dniu 15 września 1945, przed ukończeniem studiów, rozpoczął pracę jako asystent w nowo powstałej Katedrze Mechaniki Politechniki Łódzkiej. W roku akademickim 1946/47 prowadził wykłady dotyczące statyki lotniczej na Wydziale Mechanicznym PŁ, gdzie w 1949 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych.

W 1950 roku Jerzy Leyko został mianowany zastępcą profesora, a także objął stanowisko Kierownika Katedry Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej na Wydziale Włókienniczym Politechniki Łódzkiej. Trzy lata później, w 1953 roku, przewodniczył Katedrze Wytrzymałości Materiałów na Wydziale Mechanicznym PŁ. W 1954 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a dziesięć lat później stał się profesorem zwyczajnym.

W swoim dorobku naukowym koncentrował się na teorii płyt oraz powłok, a także na stateczności konstrukcji cienkościennych. Jerzy był autorem uznawanej narodowej oraz międzynarodowej 'łódzkiej szkoły stateczności konstrukcji’, mając na koncie osiem książek i dwadzieścia pięć artykułów naukowych. Wypromował dwudziestu dwóch doktorów nauk technicznych, a sześciu z nich uzyskało tytuł profesora.

Dbając o rozwój swojego wydziału, pełnił funkcję prodziekana od 1952 do 1956 roku, a w latach 1958–1960 był dziekanem Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej. W 1970 roku, po utworzeniu Instytutu Mechaniki Stosowanej, pełnił funkcję dyrektora do momentu przejścia na emeryturę w 1981 roku. Po tej dacie, w 1985 roku, zawiesił swoją emeryturę i podjął pracę jako profesor zwyczajny w Politechnice Lubelskiej, gdzie przez trzy lata wykładał o 'Wytrzymałości konstrukcji lotniczych’ w nowej specjalności 'Budowa Śmigłowców’.

Jerzy Leyko był członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, utworzonego w 1958 roku. W 1974 roku został nagrodzony Nagrodą Miasta Łodzi w dziedzinie nauk technicznych. Zmarł w Łodzi, a jego ciało spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze M-2-25,26.

Ordery i odznaczenia

Jerzy Leyko był osobą, która została odznaczona wieloma prestiżowymi wyróżnieniami za swoje zasługi. Poniżej przedstawiamy listę jego odznaczeń:

  • Order Sztandaru Pracy II klasy, otrzymany w 1974 roku,
  • Warszawski Krzyż Powstańczy,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 15 stycznia 1955 roku,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej, odznaczony w 1980 roku,
  • Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”, przyznana w 1976 roku.

Przypisy

  1. Powstańcze Biogramy – Jerzy Leyko [online], 1944.pl [dostęp 31.01.2024 r.]
  2. Członkowie założyciele [online], Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, 05.02.2018 r. [dostęp 31.01.2024 r.]
  3. Nagrody Miasta Łodzi [online], bip.uml.lodz.pl [dostęp 31.01.2024 r.]
  4. a b Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF ZAKRZEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.12.2019 r.]
  5. 50 lat Wydziału Mechanicznego Politechniki Lubelskiej. Lublin: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, 2003 r., s. 50. ISBN 83-89-246-95-3.
  6. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15.01.1955 r. Nr 0/176 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Oceń: Jerzy Leyko

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:22