Marek Sanak (biolog)

Nauka i edukacja

Marek Sanak, urodzony 24 listopada 1958 roku w Krakowie, jest wybitnym przedstawicielem polskiej nauki, w szczególności w dziedzinie medycyny i biologii. W jego dorobku znajdują się znaczące osiągnięcia jako pediatra, genetyk kliniczny oraz biolog molekularny. Współpracuje z różnorodnymi instytucjami naukowymi, będąc członkiem zarówno Polskiej Akademii Umiejętności, jak i Academia Europaea.

Od 2021 roku pełni rolę dyrektora Wydziału Lekarskiego Polskiej Akademii Umiejętności. Poza tym, jest również kierownikiem Katedry Medycyny Sądowej w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego wkład w rozwój nauki jest nieoceniony, a autorstwo ponad trzystu prac badawczych opublikowanych w recenzowanych czasopismach naukowych świadczy o jego znaczeniu w świecie akademickim.

Jako wykładowca akademicki, Marek Sanak od 2008 roku kieruje Zakładem Diagnostyki Biochemicznej i Molekularnej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Ponadto, w 2009 roku objął stanowisko kierownika Zakładu Biologii Molekularnej i Genetyki Klinicznej na Wydziale Lekarskim Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego rolą było także pełnomocnictwo rektora UJ do spraw nauki i rozwoju w Collegium Medicum w latach 2016–2020, a od 2020 roku pełni funkcję pełnomocnika prorektora Collegium Medicum UJ do spraw nauki oraz międzynarodowej współpracy.

W 1997 roku Marek Sanak zdobył uznanie jako laureat Lancet Investigators Award, przyznawanej za badania nad astmą oskrzelową, wspólnie z Andrzejem Szczeklikiem. Jego dokonania stanowią nie tylko przykład zaangażowania w naukę, ale również ważny krok w kierunku rozwoju medycyny w Polsce oraz na świecie.

Życiorys

Edukacja

Marek Sanak przyszedł na świat jako potomek Stanisława i Marii Sanak, która była sędzią w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. W 1977 roku ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie, zdobijając maturę. W 1983 roku z wyróżnieniem ukończył studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie.

Początek jego kariery zawodowej przypada na 1983 rok, kiedy to zajął stanowisko młodszego asystenta w Zakładzie Genetyki Medycznej Instytutu Pediatrii w Krakowie. Już pięć lat później, w 1988 roku, miał zaszczyt odbyć trzymiesięczny staż naukowy na renomowanym Uniwersytecie Harvarda. W tym czasie uczestniczył w szkoleniu z zakresu genetyki klinicznej w Boston Children’s Hospital. W 1991 roku, po zdobyciu rocznego stypendium Ministerstwa Badań Naukowych i Technologii Francji, pracował w paryskim Instytucie Badań Medycznych (INSERM), w jednostce U-12 pod kierunkiem wybitnych naukowców Arnolda Munnicha oraz Marie-Claude Hors-Caylę. Jako zwieńczenie swojego szkolenia, w 1989 roku z wyróżnieniem zdobył II stopień specjalizacji w pediatrii.

Działalność naukowa i społeczna

Jako pediatra pracował przez wiele lat, a swoje umiejętności i wiedzę pogłębił, uzyskując doktorat w 1993 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim, pod czujnym okiem Jacka J. Pietrzyka. W okresie od 1993 do 2005 roku pełnił funkcję adiunkta w Instytucie Farmakologii PAN w Krakowie, gdzie współpracował z Jerzym Vetulanim w Zakładzie Biochemii Mózgu. Od 1995 roku, poza pracą w wspomnianym instytucie, pełnił także rolę adiunkta w Klinice Alergii i Immunologii oraz zarządzał Pracownią Biologii Molekularnej II Katedry Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego pod przewodnictwem Andrzeja Szczeklika. Jego międzynarodowe doświadczenia obejmowały krótki pobyt w Szwajcarii, w Instytucie Alergii i Astmy w Davos, a także dwumiesięczny staż w Harvardzie, gdzie uczył się o terapiach eksperymentalnych związanych z chorobami niedokrwiennymi.

W 2001 roku Marek Sanak uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk medycznych w obszarze genetyki klinicznej, a cztery lata później specjalizację w tej samej dziedzinie. W 2007 roku osiągnął tytuł profesora nauk medycznych, a od 2008 roku kieruje Zakładem Diagnostyki Biochemicznej i Molekularnej w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. Ponadto, od 2009 roku prowadzi Zakład Biologii Molekularnej i Genetyki Klinicznej na Wydziale Lekarskim Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 2016-2020 pracował jako pełnomocnik rektora UJ ds. nauki i rozwoju w Collegium Medicum, a w 2020 roku został przewodniczącym Stałej Komisji do spraw Collegium Medicum UJ.

Jest również członkiem licznych towarzystw naukowych i redakcyjnych. Opublikował przeszło trzysta oryginalnych prac badawczych w recenzowanych czasopismach naukowych. Jego badania obejmują polimorfizm genetyczny i mutacje prowadzące do różnych chorób, a także skutki nadekspresji genów w kontekście astmy. Wraz z Andrzejem Szczeklikiem, zdobył nagrodę Lancet Investigators Award za istotny wkład w badania alergii. W obliczu pandemii COVID-19 skoncentrował swoje zainteresowania na badaniach wirusów oraz odpowiedzi przeciwwirusowych organizmu.

Życie rodzinne

Marek Sanak jest w związku małżeńskim z Iwoną Sanak, która pracuje jako konsultantka wojewódzka w dziedzinie stomatologii dziecięcej, a także kieruje Konsultacyjną Poradnią Stomatologii Zachowawczej w Wojewódzkiej Przychodni Stomatologicznej w Krakowie. Para ma córkę, Katarzynę Sanak-Kosmowską, urodzoną w 1984 roku.

Opublikowane książki lub broszury

Wśród znaczących publikacji Marka Sanaka możemy wymienić:

  • Farmakogenetyczne aspekty zróżnicowania genetycznego populacji człowieka (w ramach serii Wykłady monograficzne Instytutu Farmakologii PAN, 1999).

Nagrody

Marek Sanak, jako wybitny biolog, zdobył wiele prestiżowych nagród i wyróżnień w trakcie swojej kariery naukowej. Oto kluczowe osiągnięcia:

  • Lancet Investigators Award przyznana przez czasopismo The Lancet w 1997 roku,
  • Nagroda indywidualna Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie biologii molekularnej w 1999 roku,
  • Nagroda Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego za osiągnięcia dydaktyczne w 2010 roku,
  • Laur Jagielloński zdobyty w 2012 roku,
  • Wyróżnienie dla najlepszego wykładowcy, przyznane przez studentów sześcioletniego programu Szkoły Medycznej dla Obcokrajowców Wydziału Lekarskiego UJ CM w 2013 roku,
  • Nagroda „Pro Arte Docendi” przyznana w 2014 roku.

Przypisy

  1. Naukowcy z UAM i UMCS walczą o milion franków szwajcarskich. forumakademickie.pl, 11.02.2024 r. [dostęp 11.02.2024 r.]
  2. TEDxJagiellonian University. ted.com, 13.12.2023 r. [dostęp 13.12.2023 r.]
  3. UJ CM kontynuuje współpracę z Uniwersytetem Rwandyjskim. cm-uj.krakow.pl, 15.06.2023 r. [dostęp 15.06.2023 r.]
  4. Scientific Committee. imsc.cm-uj.krakow.pl, 12.04.2023 r. [dostęp 12.04.2023 r.]
  5. Rektorska Komisja ds. Etyki Badań Naukowych. bip.uj.edu.pl, 01.06.2023 r. [dostęp 02.07.2023 r.]
  6. Prof. Marek Sanak członkiem Academia Europaea. cm-uj.krakow.pl, 27.07.2023 r. [dostęp 27.07.2023 r.]
  7. Łukasz Wspaniały: Kolejni przedstawiciele społeczności UJ w Academia Europaea. uj.edu.pl, 27.07.2023 r. [dostęp 27.07.2023 r.]
  8. Publikacje. portalwiedzy.cm-uj.krakow.pl, 22.02.2024 r. [dostęp 22.02.2024 r.]
  9. Prof. dr hab. Marek Sanak – Promotorstwo. portalwiedzy.cm-uj.krakow.pl, 22.02.2024 r. [dostęp 22.02.2024 r.]
  10. Wsparcie naukowców na UJ. portalwiedzy.cm-uj.krakow.pl, 20.01.2022 r. [dostęp 20.01.2022 r.]
  11. Skład Rady. wl.cm.uj.edu.pl, 24.10.2022 r. [dostęp 24.10.2022 r.]
  12. Katedra Medycyny Sądowej – Struktura organizacyjna. kms.cm-uj.krakow.pl, 17.02.2022 r. [dostęp 17.02.2022 r.]
  13. Wykaz prac Marka Sanaka w bazie PubMed. National Institutes of Health. [dostęp 17.06.2019 r.]
  14. Decyzja nr 58 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 24.11.2021 r. [dostęp 02.07.2023 r.]
  15. Kryminał formuje przyszłość. kryminalistyka-jutra.agh.edu.pl, 2022 r. [dostęp 24.10.2022 r.]
  16. II Katedra Chorób Wewnętrznych im. prof. A. Szczeklika. cm-uj.krakow.pl. [dostęp 17.03.2022 r.]
  17. Zakład Diagnostyki Biochemicznej i Molekularnej. su.krakow.pl. [dostęp 10.08.2022 r.]
  18. Prof. Abass Alavi z wizytą w Krakowie. cm-uj.krakow.pl, 14.07.2022 r.
  19. Elżbieta Rząsa-Duran: 22nd Kongres IMEK (relacja). oia.krakow.pl, 07.09.2022 r.
  20. Wydział V Lekarski. pau.krakow.pl, 26.07.2022 r. [dostęp 26.07.2022 r.]
  21. Leszek Śliwa (oprac.). Przegląd wydarzeń. „Alma Mater”. 146, s. 102, marzec–kwiecień 2012 r.
  22. Małgorzata Wosion: Kalkulator ryzyka covidowego. naukawpolsce.pap.pl, 22.09.2021 r.
  23. Kalkulator ryzyka covidowego – hackathon w Krakowie. naukawpolsce.pap.pl, 13.10.2021 r.

Oceń: Marek Sanak (biolog)

★★★★★
Średnia ocena:4.92 Liczba ocen:10