Małgorzata Baranowska, urodzona 15 marca 1945 roku w Krakowie, to postać, która na trwałe wpisała się w polski kanon literacki. Zmarła 22 stycznia 2012 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek twórczy.
Była nie tylko utalentowaną poetką i pisarką, ale także uznaną krytyczką oraz historyczką literatury. Dzięki swoim badaniom zyskała tytuł varsavianistki, co podkreśla jej silne związki z Warszawą i wiedzę o literackim dziedzictwie tego miasta.
Życiorys
Po zakończeniu studiów polonistycznych na Uniwersytecie Warszawskim, Małgorzata Baranowska rozpoczęła swoją karierę zawodową w Instytucie Wydawniczym Nasza Księgarnia. Od roku 1972 współpracowała z Instytutem Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, gdzie ugruntowała swoją pozycję jako czołowa postać w polskiej literaturze. Była autorką słuchowisk dla dzieci oraz audycji literackich, które były emitowane w Polskim Radiu. Posiadała stopień doktora nauk, co dodatkowo świadczy o jej solidnych podstawach akademickich.
Małgorzata Baranowska była aktywną członkinią Związku Literatów Polskich oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Regularnie publikowała swoje teksty w takich czasopismach jak „Teksty Drugie”, „Res Publica Nowa”, „Twórczość” oraz „Konteksty”. Jej twórczość została doceniona, gdyż dwukrotnie była nominowana do prestiżowej Nagrody Literackiej Nike – w roku 2000 za książkę Prywatna historia poezji, a także w 2004 za Posłańca uczuć: prywatną historię pocztówki, która zdobyła tytuł Książki Stycznia Warszawskiej Premiery Literackiej 2004. W tym samym roku Małgorzata otrzymała nagrodę Ministra Kultury za swoje osiągnięcia literackie.
Przez trzy dekady zmagała się z ciężką chorobą – toczniem rumieniowatym układowym. Swoim doświadczeniom chorobowym poświęciła książkę To jest wasze życie. Być sobą w chorobie przewlekłej, wydaną w 1994 roku. Przez lata była wzorem dla wielu osób, które borykają się z podobnymi wyzwaniami.
Ostatnie pożegnanie Małgorzaty Baranowskiej miało miejsce 27 stycznia 2012 roku w kościele pw. św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach, gdzie znalazła swoje wieczne miejsce spoczynku (kwatera 102-4-27).
Twórczość
Małgorzata Baranowska jest autorką wielu znaczących dzieł literackich, w tym tomów poezji, rozpraw oraz eseji, które wnoszą istotny wkład w polską kulturę literacką.
Wśród jej tomów poezji wyróżniamy:
- Miasto (1975),
- Zamek w Pirenejach (1980),
- Powrót (2002).
Baranowska pisała także rozważania i eseje, szczególnie koncentrując się na tematyce poezji:
- Surrealna wyobraźnia i poezja (1984),
- Tak łatwo było nic o tym nie wiedzieć: Szymborska i świat (1996),
- Prywatna historia poezji (1999).
W zakresie prozy filologicznej, jej prace obejmują:
- Pamiętnik mistyczny (1988),
- To jest wasze życie. Być sobą w chorobie przewlekłej (1994).
Dodatkowo autorka stworzyła esej pt.:
- Warszawa: miesiące, lata, wieki (1996).
Nie należy zapominać o jej twórczości dla dzieci, w tym:
- Jak słońce pilnowało żyrafek (1988),
- Pawie oczka (1988),
- Posłaniec uczuć: prywatna historia pocztówki (2003),
- Tylko się rozejrzeć. Szczęście codzienne (2004).
Swoimi dziełami Małgorzata Baranowska pokazuje różnorodność tematów i form artystycznych, które z pewnością inspirują i zachęcają do głębszej refleksji na temat sztuki oraz literatury.
Przypisy
- Dr Małgorzata Baranowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 07.10.2024 r.]
- Nagroda Nike 2004. nike.org.pl. [dostęp 05.08.2015 r.]
- „Podróże z Herodotem” Książką Roku 2004 / Wydarzenia / Instytut Książki [online], www.instytutksiazki.pl, 18.11.2005 r. [dostęp 06.03.2016 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: MARIA BARANOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.11.2021 r.]
- Halina Floryńska-Lalewicz: Małgorzata Baranowska. culture.pl, luty 2004 r. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Małgorzata Baranowska. wp.pl. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Małgorzata Baranowska nie żyje. Poetka miała 67 lat. gazeta.pl, 23.01.2012 r. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Małgorzata Baranowska. wyborcza.pl. [dostęp 27.01.2012 r.]
- a b c d e f g h i j k l m n o Tomkowski 2002 r., s. 15.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Sandra Korzeniak | Barbara Zielińska | Bogusław Mietniowski | Marek Firek | Tadeusz Peiper | Łukasz Orbitowski | Jerzy Fasiński | Józef Kasprowicz (aktor) | Piotr Królik | Maria Orłowska-Gabryś | Wiktor Sadecki | Jan Kurczab | Leszek Świgoń | Franciszek Klimek | Franciszek Krudowski | Stanisław Bryniarski | Leon Wyrwicz | Marcin Groblicz IV | Lanek | Gustaw HoloubekOceń: Małgorzata Baranowska