Mosze ben Israel Isserles, znany także jako Remu, to postać o ogromnym znaczeniu w historii judaizmu. Urodził się około 1520 roku i zmarł w 1572 roku. Przez długi czas pełnił funkcję naczelnego rabina gminy żydowskiej w Kazimierzu, gdzie odgrywał kluczową rolę w życiu religijnym społeczności.
Isserles był nie tylko rabinem, ale także rektorem miejscowej jesziwy oraz uznawanym talmudystą i filozofem. Jego wiedza i autorytet sprawiały, że stał się istotną postacią w kręgu żydowskiej edukacji i duchowości. Przydomek Remu nie jest przypadkowy; jest on skrótem od hebrajskiego רמ״א (Rema’), co stanowi tytuł רבי משה איסרליש (rabbi Mosze Isserles).
Życiorys
Mojżesz ben Israel Isserles, postać kluczowa w historii judaizmu, przyszedł na świat w Kazimierzu pod Krakowem, w czasach około 1520 roku. W literaturze pojawiają się różne daty jego narodzin, takie jak 1510, 1520 czy 1533, co świadczy o braku jednoznacznej wiedzy na ten temat. Był synem zamożnego kupca oraz fundatora, który w 1553 roku zainwestował w jedną z najstarszych kazimierskich synagog, później znaną jako Remu.
Edukację rabinacką rozpoczął w Lublinie, uczęszczając do jesziwy prowadzonej przez rabina Szaloma Szachny, którego córkę Gołdę ożenił się później. W ciągu swojego życia doświadczył wielu wpływów uznawanych za fundamentalne dla jego myśli religijnej oraz filozoficzne światopoglądy. W szczególności uwzględniał nauki Majmonidesa, a również Arystotelesa oraz teksty Księgi Zohar, w których odnajdował głębsze znaczenia.
Isserles był zwolennikiem tzw. kabały praktycznej, co miało istotny wpływ na jego pisarską działalność. Jego najbardziej znanym dziełem jest Map(p)a (hebr. „Obrus”), stanowiąca komentarz do traktatu Szulchan aruch (hebr. „Nakryty stół”) autorstwa Józefa Karo. Dzieło to zostało stworzone z myślą o dostosowaniu Kodeksu Żydowskiego do tradycji aszkenazyjskiej.
W ciągu swojego życia skomponował także wiele responsów, w których odpowiadał na różnorodne pytania dotyczące życia codziennego każdej społeczności żydowskiej. Interesował się również takimi dziedzinami, jak astronomia, geometria i historia, co pokazuje bogactwo jego intelektualnych poszukiwań.
Grób Mojżesza Isserlesa znajduje się w Krakowie, na starym cmentarzu żydowskim przylegającym do synagogi Remu. Miejsce to przyciąga pielgrzymów z całego świata, którzy przybywają, aby oddać hołd tej wybitnej postaci w historii żydowskiej.
Przypisy
- Żydowski Kraków. Legendy i obrazy ze świata, którego już nie ma [FOTO] [online], Krowoderska.pl, 20.09.2021 r. [dostęp 22.09.2021 r.]
- a b Meir Raffeld: Isserles, Mosheh ben Yisra’el. [w:] The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe [on-line]. YIVO Institute for Jewish Research, 2010. [dostęp 22.12.2018 r.] (ang.).
- a b c d e f g h Zofia Borzymińska: Isserles Mojżesz. W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 1: A–K. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003. [dostęp 22.12.2018 r.]
- a b Solomon Schechter, M. Seligsohn: Isserles, Moses ben Israel (ReMA). [w:] Jewish Encyclopedia [on-line]. 1906. [dostęp 22.12.2018 r.] (ang.).
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Piotr Świtkowski | Janusz Mastalski | Emilia Wojtyła | Ludmiła Krakowiecka | Tomasz Jelonek | Klaudiusz Perendyk | Jan Bogusław Niemczyk | Bruno Wyrobisz | Jerzy Hajduga | Władysław Palmowski | Michał Wodzicki | Stanisław Bartynowski | Hieronim Rozdrażewski (zm. 1600) | Witold Kacz | Jan Januszowski | Michał de la Mars | Adrian Skrzetuski | Wiesław Śpiewak | Stanisław Truszkowski (ksiądz) | Jerzy BajdaOceń: Mojżesz ben Israel Isserles