Tadeusz Czesław Chrząszcz, urodzony 6 marca 1877 roku w Krakowie, to znacząca postać w polskiej technologii rolniczej. Jest uznawany za specjalistę w dziedzinie gorzelnictwa, co podkreśla jego bogaty dorobek zawodowy. Warto zaznaczyć, że jego zaangażowanie w rozwój technologii oraz wiedzy w obszarze rolnictwa przyczyniło się do powstania ważnych publikacji encyklopedycznych.
Zmarł 12 listopada 1943 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiego rolnictwa i edukacji.
Życiorys
Tadeusz Chrząszcz był synem Fryderyka Chrząszcza, właściciela ziemskiego, oraz Antoniny z Mecnarowskich. Jego edukacja w 1897 roku rozpoczęła się w gimnazjum, po ukończeniu którego wyjechał do Danii. Tam zdobywał doświadczenie w laboratoriach fermentacyjnych, zwłaszcza w Kopenhadze oraz Carlsbergu. Po rocznej praktyce wrócił do Krakowa i objął stanowisko asystenta w Wyższej Szkole Przemysłowej, jednak wkrótce postanowił kontynuować naukę w instytucie gorzelniczym oraz akademii piwowarskiej w Bawarii, w Feising.
Podczas swojego kształcenia miał również do czynienia z metodami przemysłowego przetwórstwa owoców i warzyw w Geisenheim. W 1901 roku wyjechał do Berlina, gdzie przez dwa lata studiował w Wyższej Szkole Rolniczej. W 1905 roku rozpoczął swoją karierę w Akademii Rolniczej w Dublanach, gdzie przez następne czternaście lat zajmował pozycję docenta technologii rolnej. W 1910 roku został współredaktorem czasopisma Gorzelnik, które współtworzył przez osiem lat.
W październiku 1919 roku został mianowany profesorem Uniwersytetu Poznańskiego. Zaledwie sześć miesięcy później zainicjował organizację Katedry i Zakładu Technologii Rolnej, która szybko stała się liderem w zakresie badań enzymologii stosowanej. W roku akademickim 1926/1927 pełnił funkcję dziekana Wydziału Rolno-Leśnego na tym uniwersytecie. Był również przewodniczącym Zarządu Głównego Naukowej Organizacji Gorzelnictwa, a jego zaangażowanie spowodowało powstanie oddziału tej organizacji w Poznaniu.
W 1932 roku współredagował czasopismo Biochemische Zeitschrift oraz prowadził wykłady na kursach dokształcających związanych z techniką fermentacyjną i gorzelnictwem. Po wybuchu II wojny światowej oraz wysiedleniu z Poznania, ze swoją rodziną znalazł się w Warszawie, gdzie kontynuował badania oraz uczestniczył w tajnym nauczaniu. W 1942 roku zorganizował Wydział Rolniczo-Leśny Uniwersytetu Ziem Zachodnich, obejmując jego dziekaństwo.
12 listopada 1943 roku został aresztowany przez Gestapo; w momencie zatrzymania zażył truciznę, by uniknąć niewoli. Po wojnie spoczął na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 148, rządzie 5, grobie 8.
Dorobek naukowy
Dorobek naukowy Tadeusza Chrząszcza obejmuje imponującą liczbę siedemdziesięciu pozycji, które składają się z różnorodnych materiałów, takich jak opracowania, artykuły oraz felietony. W jego dorobku znajdują się również broszury oraz kilka podręczników. W szczególności należy wyróżnić dzieło zatytułowane Gorzelnictwo, które zostało napisane w latach 1912–1921 i, po kilku aktualizacjach, wciąż pozostaje kluczowym tekstem w tej dziedzinie.
Oprócz jego pracy jako autora książek, Tadeusz Chrząszcz pełnił również rolę encyklopedysty. Był edytorem Praktycznej encyklopedii gospodarstwa wiejskiego, w ramach której stworzył tomy 31-32, poświęcone winom owocowym. Jego wkład w tę encyklopedię świadczy o jego szerokiej wiedzy i zaangażowaniu w dziedzinie rolnictwa oraz wina.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: TADEUSZ FRYDERYK CHRZĄSZCZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 28.03.2019 r.]
- Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
- Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
- Chrząszcz 1922
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Adam Jelonek (geograf) | Juliusz Stattler | Józef Gollenhofer | Stanisław Komornicki (chemik) | Jan Kołaczkiewicz | Jan Samek (historyk) | Zdzisław Opial | Adam Galos | Jędrzej de Pelikan-Krupiński | Jacek Gaj | Maria Dzielska | Józef Mitkowski | Anna Dylikowa | Henryk Szarski (zoolog) | Adolf Kamiński | Kazimierz Korbel | Krzysztof Ciesielski (matematyk) | Tomasz Mańkowski | Włodzimierz Żelawski | Julian Michał LamborOceń: Tadeusz Chrząszcz