Adam Galos

---

Życiorys

Adam Galos był synem Stanisława Józefa Galosa, który służył jako podpułkownik żandarmerii, oraz Zofii z domu Pieczarka. Do 1941 roku mieszkał w Warszawie, gdzie w latach 1936–1939 uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego. W latach 1939–1942 kontynuował naukę na tajnych kompletach. W 1942 roku przeniósł się do Krakowa, gdzie zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także brał udział w tajnych kompletach Wydziału Filozoficznego UJ w latach 1943–1945. Po wojnie, w latach 1945–1946, kontynuował swoje studia na tej samej uczelni, uzyskując tytuł magistra, ucząc się pod okiem takich profesorów jak L. Piotrowicz oraz H. Wereszycki.

Równocześnie, w latach 1942–1945, był aktywnym członkiem Armii Krajowej i od 1944 roku pełnił funkcję redaktora konspiracyjnego pisma Na placówce. W 1946 roku zamieszkał we Wrocławiu, gdzie rozpoczął pracę na Uniwersytecie Wrocławskim, w Wydziale Filozoficzno-Historycznym, w Instytucie Historii. Już w 1950 roku zdobył doktorat pod kierunkiem profesora Henryka Wereszyckiego, a pięć lat później uzyskał tytuł docenta. W 1967 roku awansował na profesora nadzwyczajnego, a w 1989 roku został profesorem zwyczajnym.

W swojej karierze akademickiej Galos pełnił szereg istotnych ról, w tym od 1946 roku był starszym asystentem, a od 1950 roku adiunktem. W latach 1958–1968 zastępował przewodniczącego komisji wydawniczej uczelni. Był prodziekanem Wydziału Filozoficzno-Historycznego w latach 1969–1973, a następnie wicedyrektorem, a od 1981 do 1994 roku dyrektorem Instytutu Historycznego. Dodatkowo, od 1981 do 1987 roku był członkiem senatu Uniwersytetu Wrocławskiego, a od 1980 roku aktywnie działał w ruchu Solidarności. W latach 1982–1983 zaangażował się w tajne struktury związku.

Jako autor około 650 publikacji naukowych, Galos badał między innymi stosunki polsko-niemieckie w XIX i XX wieku, historię Niemiec, zaboru pruskiego, historię Śląska oraz Galicji. Ponadto zajmował się obchodami rocznicowymi w Polsce oraz w innych krajach. Wychował blisko 20 doktorów i około 260 magistrów, a także wygłaszał referaty i wykłady na uniwersytetach w Aarhus (Dania), Sacramento (Kalifornia), Lille, Londynie, NRD oraz w wielu miastach RFN. Niejednokrotnie dzielił się swoją wiedzą z gośćmi zagranicznymi w Lublinie i Wrocławiu. W 1993 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za swoje wybitne osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej.

Adam Galos zmarł 11 kwietnia 2013 roku, mając 89 lat. Został pochowany 18 kwietnia 2013 roku na cmentarzu parafialnym, znanym jako „Skowronia Góra”, znajdującym się przy ulicy Działkowej.

Wybrane publikacje

Adam Galos, uznawany za cenionego badacza historii, jest autorem wielu istotnych publikacji, które wnosiły znaczący wkład w historiografię. Oto zestawienie jego wybranych dzieł:

• Historia Niemiec (wspólnie z Władysławem Czaplińskim i Wacławem Kortą), obejmująca okres od 1789 do 1945, ukazała się po raz pierwszy w 1981 roku, a następnie w 1989 oraz w trzecim, uzupełnionym wydaniu, które obejmowało historię Niemiec aż do 2009 roku, wydanym w 2010 roku,
• Historia zaboru pruskiego w Historii Polski, tom 3, część 1 i 2,
• Hakata w pierwszych latach istnienia w Historii Hakaty,
• Opracowanie: Z moich pamiętników Michał Bobrzyński, 1957, II wyd. 2006, tom 1–2, 2006,
• Udział w pracy zbiorowejWrocław – jego dzieje i kultura, pod redakcją Zygmunta Świechowskiego, Warszawa 1978, gdzie Galos był autorem rozdziałów:
• Miasto w 1. połowie XIX wieku,
• Wielkomiejski rozwój Wrocławia w latach 1850–1914,
• Wrocław w latach 1914–1945.
• Historia Polski, współpraca w pracy zbiorowej pod redakcją Ż. Kormanowej i W. Najdusa, zawierającej tom III, cz. 1 rozdział V, VI, VII; tom III, cz. 2 rozdział III, V, XIV, XVII; tom III, cz. 33,
• Wrocław w ostatnim półwieczu, Rocznik Wrocławski, 1995.

Upamiętnienie

W dniu, który upamiętnia odejście profesora Adama Galosa, nastąpiło szczególne wyróżnienie związane z jego osobą.

Jego imię zostało nadane Bibliotece Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, co świadczy o jego znaczeniu w środowisku akademickim oraz o wpływie, jaki wywarł na rozwój historii w Polsce.

---

Oceń: Adam Galos

---