Jan Sławomir Samek, urodzony 9 sierpnia 1930 roku w Krakowie, był wybitnym polskim historykiem sztuki. Jego życie i praca w tym obszarze miały znaczący wpływ na badania nad polskim dziedzictwem artystycznym.
Samek zmarł w Krakowie 6 stycznia 2007 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy i wiele cennych publikacji, które przyczyniły się do głębszego zrozumienia sztuki w Polsce.
Życiorys
Jan Samek, znakomity historyk sztuki, uzyskał dyplom magisterski na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1955 roku, gdzie praca, pod kierunkiem prof. Karola Estreichera jr, nosiła tytuł „Chrzcielnice polskie”. W roku 1956 rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Historii Sztuki Nowożytnej w Instytucie Historii Sztuki UJ.
W 1962 roku Jan Samek uzyskał stopień doktora, a 12 lat później na Polskiej Akademii Nauk osiągnął habilitację. Pracował jako adiunkt na UJ do 1973 roku, a następnie od 1976 roku jako docent w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Od 1987 roku był związany z Papieską Akademią Teologiczną w Krakowie, gdzie pełnił funkcję kierownika Katedry Sztuki Sakralnej.
W 1991 roku Jan Samek otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a 6 lat później awansował na profesora zwyczajnego. W latach 1995–1998 pełnił obowiązki kierownika Studium Doktoranckiego na Wydziale Filozofii UJ. Jego działalność naukowa obejmuje imponującą liczbę 520 opracowań, w tym 34 książki. Dodatkowo, około 280 prac pozostało u autora bądź zostało złożonych do druku.
Jan Samek publikował swoje prace w takich językach jak angielski, niemiecki, francuski, włoski oraz hiszpański. Był redaktorem oraz współautorem „Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce IV – Miasto Kraków”. W ciągu swojej kariery wypromował 257 magistrów oraz przygotował 23 przewody doktorskie.
Był także założycielem i długoletnim kierownikiem Pracowni Inwentaryzacji Zabytków Miasta Krakowa PAN, funkcjonującym od 1974 roku do stanu wojennego. Przynależał do Polskiej Akademii Umiejętności, Stowarzyszenia Historii Sztuki – oddział w Krakowie, Związku Literatów Polskich oraz Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Miasta Krakowa.
W życiu prywatnym miał żonę Izabellę oraz dwoje dzieci – córkę Elżbietę i syna Tomasza. Jego życie zakończyło się, a pozostawione po nim dziedzictwo znalazło swój spoczynek na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Nagrody
Jan Samek, jako uznany historyk, zyskał wiele prestiżowych wyróżnień oraz nagród w swojej karierze. W 1979 roku otrzymał nagrodę zbiorową I stopnia Prezesa Rady Ministrów, co stanowiło ważny krok w uznaniu jego wkładu w historiografię.
W roku 1983 przyznano mu nagrodę im. św. Brata Alberta, a pięć lat później, w 1988 roku, został laureatem nagrody Prezydenta Miasta Krakowa, co podkreśla jego znaczenie dla regionalnej kultury i historii.
Dodatkowo, warto wspomnieć o nagrodzie Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, która również świadczy o jego wkładzie w rozwój nauk humanistycznych. Ponadto, Jan Samek został uhonorowany nagrodą im. Włodzimierza Pietrzaka, a także nagrodą Główną Stowarzyszenia Historyków Sztuki, co ukazuje wszechstronność jego działalności w dziedzinie historii sztuki.
Odznaczenia
Jan Samek, wybitny historyk, został uhonorowany szeregiem nagród i odznaczeń, co zdaje się świadczyć o jego znaczącej roli w życiu społecznym oraz kulturalnym. Jego osiągnięcia są wyjątkowe i zasługują na szczegółowe przedstawienie.
- złoty Krzyż Zasługi,
- złota Odznaka Za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa,
- złota Odznaka Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej.
Przypisy
- Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018 r., s. 246, ISBN 978-83-233-4527-5.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Zdzisław Opial | Adam Galos | Jędrzej de Pelikan-Krupiński | Jacek Gaj | Stefan Piotrowski | Adam Szymon Krzyżanowski | Stefania Kasprzyk | Andrzej Manecki (mineralog) | Paweł Łoziński (anatom) | Roman Dawidowski | Jan Kołaczkiewicz | Stanisław Komornicki (chemik) | Józef Gollenhofer | Juliusz Stattler | Adam Jelonek (geograf) | Tadeusz Chrząszcz | Maria Dzielska | Józef Mitkowski | Anna Dylikowa | Henryk Szarski (zoolog)Oceń: Jan Samek (historyk)