Julian Michał Lambor, urodzony 15 stycznia 1901 roku w Krakowie, a zmarły 14 września 1973 roku w Warszawie, był wybitnym polskim inżynierem hydrotechniką oraz uznawanym specjalistą w dziedzinie hydrologii i meteorologii.
Jego dorobek naukowy, jako profesora zwyczajnego hydrologii, znacząco wpłynął na rozwój nauk związanych z wodami w Polsce.
Życiorys
Julian Michał Lambor był osobą o niezwykle bogatej karierze, urodził się w rodzinie, w której ojcem był nauczyciel gimnazjalny matematyki i logiki, a matką Karolina z domu Jagy. Jego edukacja rozpoczęła się w gimnazjum klasycznym w Nowym Sączu, gdzie w 1919 roku złożył maturę. Następnie, studia wyższe podjął na Uniwersytecie Jagiellońskim, a potem przeniósł się na Politechnikę Lwowską, gdzie zdobył w 1925 roku dyplom inżyniera hydrotechnika.
Po zakończeniu studiów Lambor rozpoczął pracę zawodową. Do 1928 roku pełnił funkcję inżyniera odcinkowego, zajmując się porządkowaniem i regulacją rzek w Nowym Sączu i Śnietyni. W późniejszym czasie został kierownikiem budów w Dyrekcji Dróg Wodnych oraz Zarządzie Wodnym w miejscowościach Toruń i Tczew. W 1934 roku przeniesiono go do Stryja, gdzie objął stanowisko kierownika Państwowego Zarządu Wodnego, a w 1938 roku przeszedł do Biura Dróg Wodnych Ministerstwa Komunikacji, w którym to urzędzie pozostał na stanowisku radcy aż do wybuchu II wojny światowej.
W trakcie okupacji przebywał w Warszawie, gdzie zmuszony był utrzymać się z handlu. Długo nie miał spokoju, gdyż pracował w Strombauamt, karmiąc regularnie swoje umiejętności regulacji Wisły pracami pomiarowymi. Po wybuchu powstania warszawskiego, trafił do obozu w Ursusie, a następnie został przewieziony pod Kraków.
W 1946 roku objął stanowisko naczelnika Wydziału Regulacji Rzek w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu, a później pełnił funkcję dyrektora Dróg Wodnych Okręgu Poznańsko-Szczecińskiego. W międzyczasie, od 1947 roku wykładał w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Poznaniu, a w latach 1951–1953 był profesorem kontraktowym na Wydziale Budownictwa, kierując Katedrą Budownictwa Wodnego. Stopień doktora nauk technicznych uzyskał w 1948 roku na Politechnice Wrocławskiej.
W 1949 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie w latach 1949-1953 oraz 1959-1963 pełnił funkcję dyrektora Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego. W 1952 roku z jego inicjatywy powstał Zakład Prognoz Hydrologicznych, a w 1954 roku, po uzyskaniu tytułu profesora nadzwyczajnego, skupił się wyłącznie na pracy na Politechnice Warszawskiej, gdzie prowadził Katedrę Hydrauliki i Hydrologii.
Julian Lambor był autorem ponad 70 prac naukowych dotyczących regulacji rzek, gospodarki wodnej, hydrologii i geofizyki. Wśród jego publikacji należy wymienić książki – podręczniki: „Locja rzeczna”, wydaną w 1953 roku oraz „Gospodarka wodna”, wydaną w 1955 roku i „Hydrologia inżynierska” z 1971 roku.
Aktywnie angażował się w prace międzynarodowe, był członkiem Światowej Organizacji Meteorologicznej, gdzie w latach 1951–1953 pełnił funkcję wiceprezesa jej Europejskiej Asocjacji Regionalnej. Jako ekspert odwiedzał Liban (1965) oraz Tunis (1966–1967). Działał również w Międzynarodowej Asocjacji Hydrologii Naukowej. W 1962 roku został powołany na członka korespondenta Polskiej Akademii Nauk, a także był prezesem Polskiego Towarzystwa Meteorologicznego w latach 1952–1968. Posiadał tytuł członka honorowego Węgierskiego Towarzystwa Hydrologicznego (1962) oraz Czechosłowackiego Towarzystwa Meteorologicznego (1965) i wiceprzewodniczył Komitetowi Geofizycznemu PAN.
Na zakończenie swojego życia, Lambor zmarł w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 161-4-34.
Ordery i odznaczenia
Julian Michał Lambor, w swojej karierze, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami i medalami, które wyróżniają jego wkład w życie społeczne oraz zawodowe. Poniżej znajdują się szczegóły dotyczące przyznanych mu odznaczeń:
- Order Sztandaru Pracy II klasy, przyznany w 1969 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1958 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, który uzyskał 11 lipca 1955 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 20 lipca 1948 roku,
- Srebrny Krzyż Zasługi, otrzymany 9 listopada 1932 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 19 stycznia 1955 roku.
Upamiętnienie
Julian Lambor pozostawił znaczący ślad w historii naszego kraju. Jego imieniem nazwano ulice zarówno w Kostrzynie nad Odrą, jak i w Dąbiu, które jest częścią Szczecina.
Warto także zaznaczyć, że 23 czerwca 2003 roku w sali im. Gabriela Narutowicza, zlokalizowanej w Ośrodku Głównym IMGW w Warszawie, odbyło się szczególne wydarzenie mające na celu uhonorowanie Profesora Juliana Lambora. W trakcie uroczystego posiedzenia Rady Naukowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, zainaugurowano Centrum Prognoz Hydrologicznych i Meteorologicznych, które zostało nazwane na jego cześć.
Przypisy
- a b c d BolesławB. Orłowski BolesławB., Lambor Julian [online], Giganci Nauki [dostęp 09.04.2024 r.]
- a b Marek Roman, Sylwetki Profesorów Politechniki Warszawskiej. Julian Lambor (1901–1973) [dostęp 09.04.2024 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: JULIAN LAMBOR, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.12.2019 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 89, poz. 1105 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie meteorologii”.
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
- M.P. z 1948 r. nr 74, poz. 645 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
- M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Włodzimierz Żelawski | Tomasz Mańkowski | Krzysztof Ciesielski (matematyk) | Kazimierz Korbel | Adolf Kamiński | Henryk Szarski (zoolog) | Anna Dylikowa | Józef Mitkowski | Maria Dzielska | Tadeusz Chrząszcz | Kazimierz Lepszy | Józef Flach | Piotr Szwedo | Tadeusz Nadzieja | Jerzy Vetulani | Dorota Segda | Zbigniew Korosadowicz | Zbigniew Skrocki | Krzysztof Galos | Antoni MichalekOceń: Julian Michał Lambor