Tadeusz Schmidt, urodzony 14 listopada 1920 roku w Krakowie, był niezwykle utalentowanym polskim aktorem oraz reżyserem teatralnym i filmowym. Jego kariera artystyczna obejmowała wiele lat, podczas których zdobył uznanie w środowisku teatralnym oraz filmowym.
Schmidt zmarł 10 maja 1976 roku w Łodzi, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskiej kulturze.
Życiorys
Tadeusz Schmidt przyszedł na świat w rodzinie Władysława i Michaliny Schmidtów. Już przed wybuchem II wojny światowej zdobywał pierwsze doświadczenia jako statysta w teatrze oraz w filmie, występując w dziele Testament profesora Wilczura.
W okresie niemieckiej okupacji pełnił obowiązki robotnika w drukarni, jednak jego pasja do aktorstwa nie ustawała. Po wojnie, w 1946 roku, ukończył Studio Dramatyczne przy Starym Teatrze w Krakowie, a rok później zdał egzamin eksternistyczny ZASP, uzyskując kwalifikacje aktora dramatu.
Kariera teatralna Schmidta obejmowała występy na scenach teatrów w niemal całej Polsce, w tym w takich miastach jak Kraków, Łódź, Wrocław, Gdańsk, Bydgoszcz i Częstochowa. Do jego znaczących ról należy m.in. Janek Szarliński w Przygodzie na Mariensztacie, dyrektor stadniny Klimczak w Karino oraz pan Snitko w Panu Wołodyjowskim. Ponadto, Schmidt występował również w spektaklach Teatru Telewizji oraz w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.
Jego życie osobiste również było związane ze światem aktorskim, gdyż był mężem aktorki Ewy Szumańskiej i ojcem Jacka Schmidta, który urodził się w 1955 roku i związał się z reżyserią filmów dokumentalnych.
W 1976 roku, w tragicznych okolicznościach, zmarł w Łodzi na zawał serca, prowadząc samochód. Ostatecznie spoczął na cmentarzu komunalnym na Dołach w Łodzi, w kwaterze XI-9-5.
Teatr
W twórczości Tadeusza Schmidta szczególne miejsce zajmuje działalność teatralna, w której brał udział w różnych teatrach na przestrzeni lat. Jego kariera teatralna rozpoczęła się w:
- Teatr Powszechny im. Żołnierza Polskiego w Krakowie (1945–1946),
- Teatr Kameralny TUR w Krakowie (1946–1947),
- Teatr Kameralny Domu Żołnierza w Łodzi (1947–1948),
- Teatr Dramatyczny we Wrocławiu (1948–1954),
- Teatr Wybrzeże (1954–1956),
- Teatr 7.15 w Łodzi (1956–1961),
- Teatr Polski w Bydgoszczy (1961–1963),
- Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie (1963–1966),
- Teatr im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1966–1967),
- Teatr Nowy w Łodzi (od 1967 do śmierci).
Jego wkład w rozwój kultury teatralnej był nieoceniony, a doświadczenia zdobyte w każdym z wymienionych teatrów przyczyniły się do jego artystycznego rozwoju.
Filmografia
Filmografia Tadeusza Schmidta prezentuje się imponująco, ukazując jego różnorodne role w polskim kinie od 1947 roku.
- 1947: Ostatni etap − oficer Gestapo mówiący po francusku do Michele,
- 1949: Czarci żleb − Jasiek Gazdoń,
- 1953: Żołnierz zwycięstwa − mjr Bronisław Bień,
- 1953: Przygoda na Mariensztacie − Janek Szarliński,
- 1953: Pościg − szef powiatowego UB,
- 1955: Podhale w ogniu − zbójnik Sawka,
- 1955: Irena do domu! − sąsiad Krysi,
- 1957: Skarb kapitana Martensa − Paweł Czernik,
- 1958: Cerny prapor − Tadeusz,
- 1959: Cafe pod Minogą − Witek, dowódca akcji rekwirującej karawan,
- 1960: Krzyżacy − Jan Żiżka,
- 1961: Świadectwo urodzenia − żandarm (cz. 2),
- 1961: Komedianty − lekarz z Nowego Sącza,
- 1962: O dwóch takich, co ukradli księżyc − Zbójca Krwawa Kiszka,
- 1964: Pięciu − oficer niemiecki,
- 1964: Giuseppe w Warszawie − dowódca oddziału partyzanckiego,
- 1964: Barwy walki − porucznik Kołacz,
- 1965: Potem nastąpi cisza − generał,
- 1965: Jutro Meksyk − Godlewski, kierownik ośrodka sportowego,
- 1966: Powrót na ziemię − mężczyzna rozprawiający się z kapusiem,
- 1966: Chudy i inni − brygadier,
- 1967: Westerplatte − chorąży Jan Gryczman,
- 1967: Morderca zostawia ślad − porucznik Lotar,
- 1968: Stawka większa niż życie − major Horst (odc. 3 i 9),
- 1968: Ostatni po Bogu − kapitan Adam Hulewicz,
- 1969: W każdą pogodę − kierowca,
- 1969: Tylko umarły odpowie − strażnik Broniak,
- 1969: Przygody pana Michała − Snitko,
- 1969: Pan Wołodyjowski − Snitko,
- 1970: Romantyczni − leśniczy,
- 1970: Prawdzie w oczy − Mikołajczak,
- 1970: Pierścień księżnej Anny − rycerz Powała,
- 1970: Wyzwolenie − Zygmunt Berling (odc. 3),
- 1970: Legenda − wuj Julki, partyzant,
- 1970: Album polski − Jan,
- 1970: Akcja Brutus − kapitan Jaruga,
- 1971: Gwiazda Wytrwałości − major, dowódca pułku,
- 1971: Bolesław Śmiały − rajca Damrot,
- 1972: Palec Boży,
- 1972: Motyle − kierowca ciężarówki,
- 1972: Gruby − Stefan Łazanek, ojciec Grubego,
- 1973: Śledztwo − komendant posterunku w Sherwood,
- 1973: Sanatorium pod Klepsydrą − oficer,
- 1973: Hubal − Bania, członek oddziału Hubala,
- 1974: Potop − Oskierko,
- 1974: Najważniejszy dzień życia − Wojtasik, przewodniczący rady narodowej (odc. 6),
- 1974: Karino − Klimczak, dyrektor stadniny,
- 1976: Zagrożenie − prokurator, oskarżyciel Gertrudy Steiner,
- 1976: Karino − Klimczak, dyrektor stadniny,
- 1976: Żołnierze wolności − Zygmunt Berling (cz. 2).
Nagrody
Wyróżnienie, które otrzymał Tadeusz Schmidt, jest ważnym osiągnięciem w jego karierze artystycznej. Mowa tutaj o:
- Państwowej Nagrodzie Artystycznej III stopnia w dziale kinematografii, która została przyznana za jego znakomitą kreację aktorską w filmie Czarci Żleb w 1950 roku.
Przypisy
- a b Tadeusz Schmidt, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 20.08.2024 r.]
- Jacek Schmidt w bazie filmpolski.pl
- Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, 06.08.1950 r. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 20.08.2024 r.] wymieniony jako Tadeusz Szmidt.
- Słownik biograficzny teatru polskiego 1900–1980, t. II, PWN Warszawa 1994.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Elżbieta Zającówna | Helena Modrzejewska | Adam Gryczyński | Friedrich Halm | Zygmunt Przybylski | Adam Pałka | Ryszard Dzieszyński | Kaja Danczowska | Ryszard Tylman | Małgorzata Górnisiewicz | Józef Osławski | Ignacy Friedman | Adam Franciszek Jaźwiecki | Marcin Kowalczyk (aktor) | Adolf Nowaczyński | Andrzej Franaszek | Andrzej Mróz (pieśniarz) | Borys Lankosz | Iwo Wesby | Marek KondratOceń: Tadeusz Schmidt