Biblioteka Główna Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

---

Misja, zbiory, działalność

Podstawowym celem, który przyświeca Bibliotece Głównej, jest udostępnianie źródeł wiedzy zarówno studentom, jak i pracownikom Uniwersytetu Rolniczego, a także innym użytkownikom. Realizowane jest to poprzez różnorodne formy, takie jak książki, skrypty oraz czasopisma w wersji drukowanej, jak również zbiory elektroniczne, w tym bazy danych i publikacje dostępne online. Postęp technologiczny umożliwił wprowadzenie katalogu online, który w dużej mierze zastąpił tradycyjny katalog kartkowy. Teraz można wygodnie zamawiać książki do wypożyczenia zarówno z poziomu biblioteki, jak i zdalnie, a dodatkowo w bibliotece i online dostępne są bazy bibliograficzne oraz teksty pełnotekstowe.

Tematyka zbiorów koncentruje się głównie na naukach związanych z rolnictwem i przyrodą, obszarze takimi jak rolnictwo, leśnictwo, zootechnika, inżynieria środowiska, geodezja, ogrodnictwo, a także inżynieria techniczna, ekonomia i nauka o żywieniu. Biblioteka nie ogranicza się jedynie do tych dziedzin – dostępne są także zbiory dotyczące historii rolnictwa oraz wiele innych materiałów z obszaru nauk humanistycznych.

Biblioteka Główna angażuje się również w różnorodne przedsięwzięcia związane z popularyzacją wiedzy i dokumentowaniem historii rolnictwa oraz nauk rolniczych, dążąc do zachowania pamięci o osiągnięciach w Krakowie i Galicji. Organizowane są wystawy jubileuszowe, które mogą być zarówno tematyczne, jak i związane z określonymi wydarzeniami historycznymi, osiągnięciami badawczymi oraz zasłużonymi postaciami z WSR-AR-UR, w tym profesorami i naukowcami. Treści prezentowane na tych wystawach oparte są w dużej mierze na materiałach zgromadzonych przez Archiwum Uczelni i Muzeum.

Ponadto, pracownicy Biblioteki Głównej mają na swoim koncie publikacje naukowe, które bazują na ich badaniach oraz zbiorach. Od około połowy ostatniej dekady Biblioteka Główna również dokumentuje dorobek naukowy swoich pracowników w Uniwersytecie Rolniczym, co jest niezwykle istotne na poziomie lokalnym i krajowym, ponieważ stanowi fundament do oceny merytorycznej, parametryzacji oraz określenia miejsca rankingowego uczelni w licznych statystykach ministerialnych.

Historia

W 1954 roku nastąpiło stworzenie Biblioteki Głównej WSR, której pierwsza siedziba mieściła się w Collegium Chemicum Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ulicy Krupniczej 41. Zmiany i rozwój biblioteki intensyfikowały się w kolejnych latach.

W 1964 roku biblioteka została przeniesiona do nowej lokalizacji w tzw. „Budynku Jubileuszowym” przy alei Mickiewicza 24/28. W tym czasie ustalono również strukturę organizacyjną, która obejmowała cztery kluczowe oddziały: Oddział Gromadzenia Zbiorów, Oddział Opracowania Zbiorów, Oddział Udostępniania Zbiorów oraz Oddział Informacji Naukowej.

Rok 1966 przyniósł znaczące osiągnięcie — otrzymanie patentu na wzór zakładki metalowej do książek, którego autorką była pracownica biblioteki, mgr Maria Zawłocka. W 1970 roku powstało Archiwum Uczelni, co wzbogaciło ofertę biblioteczną.

W 1975 roku Biblioteka Główna AR przystąpiła do zautomatyzowanego systemu informacyjnego „KRAKUS”, zyskując infrastrukturę potrzebną do nowoczesnej obsługi użytkowników. Kolejny rok, 1976, to utworzenie Muzeum Uczelni oraz Pracowni Dokumentacji Historii Rolnictwa, które przyczyniły się do lepszego zachowywania dziedzictwa uczelni.

Rok 1987 zapisał się w historii biblioteki jako początek informatyzacji, kiedy to dokonano zakupu pierwszego komputera. W 1994 roku BG AR stała się członkiem Krakowskiego Zespołu Bibliotecznego, implementując komputerowy system VTLS (Virginia Tech Library System) do obsługi biblioteki.

W 1996 roku, 7 grudnia, do systemu VTLS wprowadzono pierwszy rekord bibliograficzny, znacząco wcześniej niż w innych instytucjach. Rok 1997 to ważny moment, gdy 1 grudnia udostępniono czytelnikom elektroniczny katalog książek oraz stworzono stronę internetową BG UR.

W 2000 roku zainaugurowano system wypożyczania książek na podstawie zamówień elektronicznych, co znacząco ułatwiło dostęp do zbiorów. 2007 rok przyniósł powstanie Pracowni Informacyjno-Komputerowej, a w 2010 roku stworzono nową, bardziej funkcjonalną stronę internetową biblioteki.

W 2014 roku rozstrzygnięto konkurs na logo BG UR, co zaowocowało nową tożsamością wizualną instytucji. W 2015 roku wprowadzono system rejestracji publikacji pracowników naukowych Uniwersytetu Rolniczego (REPO), co przyczyniło się do lepszej dokumentacji osiągnięć naukowych.

Ostatnie zmiany miały miejsce w 2019 roku, kiedy to opracowano nową wersję strony internetowej oraz rozpoczęto realizację projektu „Małopolska Platforma Nauk Przyrodniczych”. W tym samym roku także rozpoczęto proces digitalizacji zbiorów historycznych, co ma na celu zachowanie tych cennych materiałów dla przyszłych pokoleń.

Władze

W historii Biblioteki Głównej Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, kluczową rolę odgrywali dyrektorzy, którzy kształtowali jej rozwój i kierunek działań. Poniżej przedstawiamy listę osób pełniących tę funkcję w różnych latach:

• 1954–1962 – mgr Maria Wójcik,
• 1962–1990 – dr inż. Zdzisław Kosiek,
• 1990–2004 – mgr inż. Ewa Turczyńska,
• 2004–2006 – prof. dr hab. Stanisław Sroka,
• 2006–2010 – mgr Elżbieta Chajdaś (p.o.),
• 2010–2021 – dr Bożena Pietrzyk,
• od 2021 – mgr Paweł Jakubiec.

Siedziby

Historia siedziby Biblioteki Głównej Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie rozpoczęła się w Collegium Chemicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, które znajduje się pod adresem ul. Krupnicza 41. W roku 1964 Biblioteka zyskała nowe miejsce, przenosząc się do nowoczesnego budynku, znanego jako budynek jubileuszowy, w którym funkcjonuje do dnia dzisiejszego.

Warto również wspomnieć o czytelniach zewnętrznych, które są zlokalizowane na różnych wydziałach uczelni:

• Wydział Leśny, mieszczący się przy Al. 29 listopada 46,
• Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, który można zlokalizować przy Al. 29 Listopada 54,
• Wydział Technologii Żywności, z siedzibą na ul. Balickiej 122.

Na koniec, archiwum uczelni znajduje się pod adresem ul. Klemensiewicza 3.

Struktura

Od momentu swojego powstania, Biblioteka Główna Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie przeszła wiele zmian strukturalnych, w ciągu prawie siedemdziesięciu lat swojej działalności. Wiodącymi działami, które od zawsze były obecne w jej strukturze, są: Oddział Gromadzenia Zbiorów, Oddział Opracowania Zbiorów, Oddział Udostępniania Zbiorów oraz Oddział Informacji Naukowej. W kolejnych latach dodatkowo zainicjowano takie instytucje, jak Archiwum Uczelni w 1970 roku, Muzeum w 1976 roku oraz Oddział ds. Rejestracji Dorobku Naukowego Pracowników UR, który rozpoczął swoją działalność w 2017 roku.

Współczesna struktura Biblioteki Głównej obejmuje kilka kluczowych oddziałów, które pełnią istotne funkcje w organizacji i udostępnianiu zbiorów. Kluczowe komponenty tej struktury to:

Oddział Gromadzenia i Opracowania Zbiorów

• Sekcja Gromadzenia Zbiorów,
• Sekcja Opracowania Zbiorów.

Oddział Udostępniania Zbiorów

• Wypożyczalnia,
• Wypożyczalnia Międzybiblioteczna,
• Czytelnia Główna,
• Czytelnia na Wydziale Leśnym,
• Czytelnia na Wydziale Technologii Żywności,
• Czytelnia na Wydziale Biotechnologii i Ogrodnictwa,
• Sekcja Przechowywania i Konserwacji Zbiorów.

Oddział Informacji Naukowej i Dokumentacji

• Zespół ds. Rejestracji Dorobku Naukowego,
• Sekcja Informacji Naukowej.

Archiwum UR

Archiwum pełni istotną rolę w zachowywaniu i dokumentowaniu historii uniwersytetu, a jego zbiory są nieocenionym źródłem wiedzy.

Muzeum UR

Muzeum gromadzi oraz prezentuje zbiory związane z historią i działalnością uczelni, przyczyniając się do ochrony dziedzictwa kulturowego.

Inne

• Bibliotekarz systemowy,
• Stanowisko ds. kontroli i selekcji księgozbioru,
• Stanowisko ds. administracyjno-organizacyjnych.

Wystawy zorganizowane przez Bibliotekę Główną

Biblioteka Główna Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, znana z bogatej oferty wystaw tematycznych, przez wiele lat skutecznie organizowała różnorodne wydarzenia. Agendy takie jak Oddział Informacji Naukowej, obecnie funkcjonujący jako Sekcja, a także Archiwum oraz Muzeum, odgrywają istotną rolę w tej działalności. Poniżej przedstawiamy wybrane wystawy z ostatnich dziesięciu lat, które ukazały różnorodność tematów oraz zaangażowanie placówki.

• 10.06.2010 – Park Duchacki w fotografii, ikonografii i kartografii,
• 23.09.2010 – 50-lecie kierunku Geodezja i Kartografia,
• 29.10.2010 – Dzieje nauczania rolnictwa w Krakowie,
• 14.12.2010 – Krajobraz muzyczny Chopina,
• 18.05.2011 – „Prof. Emil Godlewski (senior) 1847-1930. Naukowiec, Współtwórca Studium Rolniczego UJ, Budowniczy Collegium Agronomicum”,
• 16.01.2012 – Panteon Narodowy – koncepcja architektoniczna,
• 07.05.2012 – Wystawa poświęcona J. J. Ignacemu Łukasiewiczowi,
• 20.09.2013 – Wystawa z okazji 100-lecia urodzin prof. dra hab. Zygmunta Ewy (1913-2013),
• 25.10.2013 – Tak tworzyła się historia,
• 28.11.2013 – „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”,
• 21.05.2014 – „Z rolnictwem przez wieki”,
• 18.09.2014 – Historia Oddziału i Wydziału Technologii Żywności,
• 22.09.2014 – Historia Wydziału Leśnego,
• 24.11.2014 – 90 lat Gleboznawstwa w Krakowie,
• 27.05.2015 – Inspiracja Naturą – Ogrody, Literatura, Sztuka,
• 15-16.06.2015 – Profesorowi WR (Twink) Allenowi z okazji 50-lecia pracy naukowej,
• 22.10.2015 – Dzieje studiów rolniczych w Krakowie,
• 11.12.2015 – Wystawa towarzysząca Seminarium Naukowemu Bibliotekarzy i Archiwistów Uczelni Wyższych o profilu rolniczo-przyrodniczym,
• 09.05.2016 – „Skarby” w Bibliotece – wystawa towarzysząca XIII Ogólnopolskiemu Tygodniowi Bibliotek,
• 05.12.2016 – „Informacja naukowa i technologie informacyjne – od abacusa do komputera”,
• 23.01.2018 – „Wybrane eksponaty z kolekcji Muzeum UR”,
• 18.05.2018 – Wystawa z okazji 65-lecia Uniwersytetu Rolniczego,
• 27.09.2018 – Wystawa z okazji jubileuszu 60-lecia Wydziału Biotechnologii i Ogrodnictwa,
• 05.10.2018 – „Jedno nazwisko, jedno życie” – 100-lecie niepodległości Polski,
• 20.09.2019 – Jubileusz 45-lecia Wydziału Technologii Żywności – wystawa towarzysząca,
• 27.09.2019 – 70 lat Wydziału Leśnego – wystawa towarzysząca jubileuszowi,
• 04.11.2019 – Pracownicy naukowi Wydziału Rolniczego w „Sonderaktion Krakau”.

---

Oceń: Biblioteka Główna Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

---