Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie to kluczowa instytucja kultury w regionie małopolskim, która pełni istotną rolę w życiu literackim i edukacyjnym społeczności lokalnej. Jako główna publiczna biblioteka województwa, cieszy się renomą i zaufaniem mieszkańców, oferując bogaty zbiór książek oraz różnorodne usługi związane z promocją czytelnictwa.
Biblioteka dysponuje unikalnym statusem instytucji kultury i jest finansowana przez władze samorządowe województwa, co zapewnia jej ciągły rozwój i dostępność dla wszystkich obywateli. Warto zaznaczyć, że siedziba biblioteki mieści się w zabytkowym obiekcie, który pełnił niegdyś funkcję koszar, a znajduje się pod adresem ulicy Rajskiej 1 w Krakowie.
Dzięki swojemu strategicznemu położeniu oraz bogatym zbiorom, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie staje się miejscem spotkań dla miłośników literatury, organizując warsztaty, spotkania autorskie oraz inne wydarzenia kulturalne, które przyciągają szeroką publiczność.
Historia
Historia Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie sięga daleko w przeszłość. Jej początek datuje się na rok 1758, kiedy to Jacek Augustyn Łopacki przekazał miastu niezwykle cenną kolekcję książek liczącą około 200 tomów. W 1905 roku powstała Biblioteka Publiczna Towarzystwa Uniwersytetu Ludowego, która stała się podstawą dla dalszego rozwoju biblioteki. Przy podejmowaniu decyzji o zorganizowaniu Biblioteki Publicznej im. Ernesta Bandrowskiego w roku 1920, Rada Miasta Krakowa zainicjowała nową erę dla zasobów bibliofilskich.
W 1922 roku, księgozbiór, który miał stać się podwaliną przyszłej biblioteki, został zdeponowany w Muzeum Przemysłowym Krakowa. Konsekwencją zakończenia drugiej wojny światowej w 1945 roku była uchwała Miejskiej Rady Narodowej, która zapoczątkowała utworzenie Publicznej Biblioteki Miasta Krakowa. W 1949 roku przekształcono ją w Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Krakowie, co oznaczało kolejny krok w kierunku formalizacji bibliotecznej struktury. W 1955 roku doszło do fuzji obu instytucji, co spowodowało powstanie Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej.
Jednak już w 1958 roku nastąpiło rozdzielenie tych dwóch instytucji. W 1965 roku Wojewódzka Biblioteka Publiczna uzyskała status biblioteki naukowej. Zmiany administracyjne w 1975 roku doprowadziły do ponownego połączenia bibliotek miejskiej i wojewódzkiej. Z kolei w 1990 roku, na mocy „Ustawy o samorządzie terytorialnym,” nastąpił podział bibliotek publicznych na państwowe, które wchodziły w skład województw, oraz samorządowe, obejmujące biblioteki miejskie, gminne oraz miejsko-gminne.
W 1993 roku, na mocy zarządzenia wojewody krakowskiego, biblioteka przyjęła oficjalną nazwę Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie oraz nowy statut. W 1996 roku instytucja przeniosła swoją siedzibę na ulicę Rajską, co miało ogromne znaczenie dla jej dalszego rozwoju. W 1999 roku biblioteka stała się instytucją samorządową, pełniąc rolę centralnej biblioteki publicznej dla całego województwa małopolskiego.
Obecnie, dyrektorem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie jest Jerzy Woźniakiewicz, który zarządza instytucją od 2011 roku. Wcześniej na tym stanowisku pełnili służbę: Anna Wiśniewska (pełniąca obowiązki dyrektora), Artur Paszko, Jacek Wojciechowski, Józef Zając, Jan Malec, Władysław Wolski, oraz Józef Korpała. To wykształcone i doświadczone grono zarządzające miało znaczący wpływ na rozwój i modernizację biblioteki w kolejnych latach.
Działalność
„Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie pełni istotną rolę w gromadzeniu, opracowywaniu i udostępnianiu różnorodnych zbiorów. Do jej kluczowych zadań należy także sprawowanie merytorycznego nadzoru nad siecią samorządowych bibliotek publicznych funkcjonujących w Małopolsce. Biblioteka angażuje się w wiele działań edukacyjnych, kulturalnych oraz programów przeciwdziałających wykluczeniu społecznemu.
W ścisłej współpracy z Urzędem Marszałkowskim województwa małopolskiego, instytucja ta jest również odpowiedzialna za prowadzenie Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej, której zasadniczą misją jest udostępnienie w Internecie bogatego oraz zróżnicowanego dziedzictwa kulturowego tego regionu.
Budynek Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie jest wyposażony w ogólnodostępną sieć Wi-Fi, a jego struktura została przystosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, oferując m.in. podjazdy, windy oraz dostosowane sanitariaty.
W bibliotece działa Dyskusyjny Klub Książki, skierowany do dorosłych, który organizuje różnorodne spotkania promujące czytelnictwo. Ponadto, od 2007 roku w partnerstwie z Towarzystwem Polsko-Niemieckim w Krakowie, realizowany jest program „Szkoła @ktywnego Seniora”, który ma na celu prowadzenie różnorodnych działań dla osób starszych, w tym kursów komputerowych, warsztatów oraz wykładów.
Korytarze w budynku, które mierzą ponad 200 metrów, są wykorzystywane jako powierzchnie wystawiennicze dla artystycznych ekspozycji malarstwa i fotografii. Biblioteka dysponuje pięcioma nowoczesnymi salami konferencyjnymi, które są dostępne również dla klientów komercyjnych.
Wśród tych sal znajduje się przestrzeń wyposażona w nowoczesne urządzenia nagłaśniające, projektory, klimatyzację oraz kabiny do tłumaczeń symultanicznych, co czyni ją idealnym miejscem do organizowania różnorodnych wydarzeń.
Zbiory
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie dysponuje imponującą liczbą około 500 tysięcy jednostek inwentarzowych. W skład zbiorów wchodzą nie tylko klasyczne książki, ale również czasopisma oraz różnorodne zbiory specjalne, obejmujące płyty winylowe, kasety, przezrocza, a także płyty CD i DVD.
Biblioteka ta jest znana z bogatej oferty materiałów naukowych i popularnonaukowych w rozmaitych dziedzinach wiedzy. W jej zbiorach znajdują się encyklopedie, słowniki, bibliografie czy monografie. Szczególnie cenne są pozycje dotyczące Krakowa i Małopolski, dokumenty dotyczące życia społecznego, a także materiały audio w zakresie muzyki poważnej, operowej, rozrywkowej oraz dziecięcej. Oprócz tego, oferuje ona nuty oraz różnorodne materiały muzykologiczne.
W zbiorach znajdziemy także bogaty wybór czasopism, roczników i zeszytów naukowych. Biblioteka posiada komputeryzowane bazy danych oraz bibliografie w wersji multimedialnej. Osoby korzystające z zasobów WBP mają dostęp do książek brajlowskich i „książek mówionych” (kaset magnetofonowych), które często obejmują beletrystykę zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci.
Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie gromadzi unikalne zbiory czasopism regionalnych i lokalnych, a także kolekcjonuje dokumenty życia społecznego, takie jak katalogi wystaw, programy teatralne, ulotki, afisze oraz inne materiały okolicznościowe. Biblioteka posiada również aktualne wydania gazet oraz czasopism, które są dostępne na miejscu — w prenumeracie wynosi ona około 270 tytułów, a archiwalne roczniki sprawiają, że ich łączna liczba sięga około 2 tys. tytułów.
W zbiorach znajdują się zarówno periodyki o tematyce ogólnej, społeczno-kulturalnej, jak i czasopisma naukowe dotyczące nauk humanistycznych i społecznych. W BP udzielane są również informacje biblioteczne, bibliograficzne oraz faktograficzne z każdej dziedziny wiedzy — zarówno osobiście, jak i za pośrednictwem telefonu oraz korespondencji.
Znacznie ułatwia to działalność biblioteki, która wprowadziła w 2009 roku Czytelnię Główną, charakteryzującą się wolnym dostępem do zbiorów. Warto zaznaczyć, że czytelnicy mają możliwość korzystania z katalogu w formie elektronicznej, jak również zarządzania swoim kontem bibliotecznym przez Internet, co znacząco podnosi komfort korzystania z różnych zasobów bibliotecznych.
Agendy biblioteki
W bibliotece funkcjonuje szereg różnorodnych agend, które spełniają różne oczekiwania i potrzeby czytelników. Poniżej przedstawiamy listę dostępnych jednostek:
- arteteka,
- biblioteka sztuki,
- czytelnia czasopism,
- czytelnia główna,
- czytelnia informacji biznesowej i europejskiej,
- czytelnia informacji naukowej i bibliograficznej,
- czytelnia materiałów własnych,
- czytelnia zbiorów o Krakowie i Małopolsce,
- punkt informacyjny,
- punkt rejestracji czytelników,
- wypożyczalnia i czytelnia zbiorów obcojęzycznych,
- wypożyczalnia i pracownia dla dzieci,
- wypożyczalnia i pracownia informatyczna,
- wypożyczalnia i pracownia dla młodzieży,
- wypożyczalnia i pracownia muzyczna,
- wypożyczalnia główna,
- wypożyczalnia książki mówionej i brajlowskiej,
- wypożyczalnia międzybiblioteczna.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 15.03.2022 r.]
- Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie [online], Wielokulturowy Kraków [dostęp 04.03.2020 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Biblioteki":
Biblioteka Główna Akademii Górniczo-Hutniczej | Biblioteka Główna Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie | Biblioteka Kraków | Biblioteka Książąt Czartoryskich | Biblioteka Polsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii w Krakowie | Biblioteka Wydziałowa Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego | Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa | Podgórska Biblioteka Publiczna w Krakowie | Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie | Małopolska Biblioteka Cyfrowa | Nowohucka Biblioteka Publiczna | Budynek Biblioteki Czartoryskich w Krakowie | Biblioteka Główna Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie | Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Hugona Kołłątaja w Krakowie | Centrum Informacji Biznesowej i Europejskiej | Biblioteka Polskiej Piosenki – Ośrodek Kultury | Biblioteka Jagiellońska | Biblioteka Instytutu Botaniki w Krakowie | Biblioteka Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza ModrzewskiegoOceń: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie